Skessuhorn - 07.05.2014, Blaðsíða 24

24 MIÐVIKUDAGUR 7. MAÍ 2014
Laugardaginn 10. maí frá klukk-
an 14:00 verður mikið um að vera
á Hernámssetrinu að Hlöðum á
Hvalfjarðarströnd. Þá verður af-
hjúpað á safninu 2,8 metra langt
líkan af breska vígdrekanum Hood
sem var stolt Bretaveldis en hlaut
meinleg örlög. Hood var sökkt af
þýska orrustuskipinu Bismarck í
frægri sjóorrustu djúpt suðvestur
af Reykjanesi árla morguns 24. maí
1941.
Mikið skip, mikil vinna
Pétur Hallgrímsson vélstjóri smíð-
aði líkanið. Það tók mörg ár. „Ég
byrjaði á því að byggja skrokkinn
1985 en lagði þetta svo til hlið-
ar vegna anna í vinnu í ein tíu ár.
Ég tók þráðinn svo upp að nýju
um aldamótin. Þá hafði Internet-
ið komið til sögunnar. Þar var mik-
ið af upplýsingum; ljósmyndum og
fleiru. Ég sá að ég hafði smíðað ým-
islegt vitlaust í upphafi og reif lík-
anið næstum og byrjaði upp á nýtt
til að leiðrétta það sem var rangt
byggt í upphafi. Ég vann við þetta
nokkra tíma á kvöldin um vetrar-
tímann en aldrei neitt á sumrin,“
segir Pétur.
Líkanið er í hlutföllunum 1:100.
Hood var um 280 metra langt skip
þannig að líkan Péturs er 2,80 metr-
ar á lengd. Það er allt handsmíðað
eftir teikningum. Pétur Hallgríms-
son er greinilega mjög fróður um
skipið og sögu þess. „Ég hef allt-
af haft gaman af skipum. Líkanið
af Hood smíðaði ég vegna þess að
ég hafði áhuga á sögu skipsins. Sem
strákur heima á Íslandi hafði mað-
ur heyrt um skipið. Þannig kvikn-
aði áhuginn. Einhverju sinni var ég
á ferð í Lundúnum. Þá fann ég bók
sem ég keypti með teikningum af
Hood. Þá fékk ég þessa hugmynd
að smíða líkan af skipinu. Ég þurfti
svo að lesa mér til um ýmislegt á
meðan ég var að smíða það. Allt var
þetta mjög fróðlegt.“
Sigldi með líkanið
til Íslands
Pétur segir að líkanið sé búið að
standa tilbúið í ein þrjú ár. Hann
setti mótor í það og gat siglt því með
fjarstýringu. Nú hafi hann þurft að
láta það frá sér þar sem hann og
eiginkona hans eru að minnka við
sig í húsnæði. Hann hafði samband
við Guðjón Sigmundsson (Gauja
litla) forsvarsmann Hernámsset-
ursins á Hlöðum og bauð honum
að taka við líkaninu til varðveislu.
Gaui þáði það.
Pétur hefur búið erlendis síð-
an 1974 og hefur um áratuga skeið
átt heima í Helsingborg í Svíþjóð.
Til að koma Hood heilum til Hval-
fjarðar tók hann sér far siglandi
með Dettifossi til Íslands nú í apríl.
Skipið var geymt í einni af káet-
um Dettifoss. Þannig kom Hood
siglandi til Íslands og Hvalfjarðar.
Á stríðsárunum kom skipið tvisv-
ar þangað nokkrum vikum áður en
því var sökkt. „Það var mjög gam-
an og á sinn hátt. Dálítið táknrænt
að sigla með Hood svona heim til
Íslands til að afhenda hann í Hval-
firði.“
Smiður Hood ættaður
frá Sandi
Sjálfur er Pétur ættaður frá Hell-
issandi. „Ég hafði lært vélfræði og
kynntist sænskri stúlku sem varð
eiginkona mín og flutti erlendis.
Það var 1974. Við bjuggum fyrst í
Winnipeg í Kanada en vorum þar
ekki nema í um tvö ár. Veturnir þar
voru kaldir og erfiðir. Þaðan flutt-
um við til Svíþjóðar 1976 þar sem
ég starfaði lengst af sem vélstjóri
á vöktum í raforkuveri í Helsing-
borg. Ég er fæddur 1948. Við sem
unnum á vöktum í þessu raforku-
veri fengum að hætta og fara á eft-
irlaun þegar við náðum 63 ára aldri.
Það var 2011 í mínu tilviki. Svona
kjarasamningar eru ekki til lengur,“
segir Pétur. „Við Lena konan mín
eigum tvö börn, Úlriku og Ara.“
Þrátt fyrir langa útiveru hef-
ur Pétur alltaf haldið tengslum við
Ísland enda á hann hér ættingja.
Hann segir að örlögin hafi hagað
því svo til að fjölskylda hans flutti
frá Hellissandi. Frásögn hans rifj-
ar upp atburð sem var á sínum tíma
afar þungt áfall fyrir lítið vestlenskt
sjávarþorp.
Sviplegt slys breytti öllu
Dagana 13. og 14. janúar 1923
gerði suðvestan óveður sem olli
miklu tjóni víða um land. Veður-
hæðin við Snæfellsnes varð mest
um hádegisbil 14. janúar. Allmik-
ið tjón varð á Hellissandi. Þar fór-
ust þennan dag í einu fimm sjó-
menn, allir í blóma lífsins, þegar
þeir freistuðu þess að bjarga bátum
sínum undan veðurofsanum. Það
hafði verið unnið að gerð brim-
brjóts við höfnina frá því sumar-
ið áður. Hann hafði sannað gildi
sitt og verið vörn fyrir bátana í
slæmum veðrum fyrr um veturinn.
Margir bátar lágu í höfninni þegar
stormurinn skall á undir Jökli 14.
janúar. Nýi brimbrjóturinn brotn-
aði undan öldunum sem skullu á
honum. Þrír bátar slitnuðu upp og
rak á land. Einn þeirra brotnaði í
spón en hinum var bjargað. Þeg-
ar menn reyndu að bjarga bátum
sínum vildi ekki betur til en svo að
fimm menn fórust við þau störf.
Það voru þeir Aðalsteinn Elíasson,
Guðmundur Bjarnason, Hallgrím-
ur Jóhannsson, Jón Guðmundsson
og Skúli Rögnvaldsson. Aðalsteinn
Elíasson, einn þeirra fimm ungu
manna sem létust þarna, var móð-
urafi Péturs.
„Hann og Helga Sigurðardótt-
ir amma mínu bjuggu á Hellis-
sandi þar sem hann var sjómað-
ur. Báturinn sem hann var á slitn-
aði frá bryggjunni þegar þeir
voru að reyna að forða honum frá
skemmdum og sökk síðan skammt
frá landi. Þegar hann drukknaði
var móðir mín aðeins tveggja ára
gömul. Hún hafnaði á hálfgerðum
vergangi með Helgu móður sinni.
Þær voru í vist hjá bændum hér
og þar, og enduðu loks í Reykja-
vík. Þar fæddist ég og ólst upp. Á
sumrin var ég mikið í sveit frá unga
aldri vestur í Staðarsveit þannig að
ég á sterkar taugar vestur á Snæ-
fellsnes,“ segir Pétur. mþh
Þjónustu- og samskiptanámskeið
er nýr 20 kennslustunda áfangi
við Menntaskóla Borgarfjarðar í
samvinnu við verkefnið “Hækkun
menntunarstigs í Norðvesturkjör-
dæmi.” Áhersla er lögð á tengingu
milli skóla og atvinnulífs og gefur
áfanginn eina einingu til stúdents-
prófs. Námskeiðið er sniðið fyr-
ir fólk á aldrinum 15 til 25 ára sem
vinnur eða hefur hug á að vinna við
verslunar- og þjónustustörf. Mark-
mið námskeiðsins er að gera nem-
endur meðvitaðri um mikilvægi
góðrar þjónustu og þjálfa þá í sam-
skiptum við mismunandi aðstæður.
Námskeiðið hófst 31. mars sl. og
lýkur 6. maí nk. Hæfniviðmið nám-
skeiðsins eru m.a. nemendur öðl-
ist almenna þekkingu og skilning
á réttindum og skyldum á vinnu-
markaði. Ennfremur að þeir geri
sér grein fyrir mikilvægi góðra
samskipta og þjónustuvitund. Þá er
farið yfir hvernig bregðast á við erf-
iðum aðstæðum í þjónustustarfi. Að
lokum verður Markaðstofa Vest-
urlands heimsótt þar sem er lögð
áhersla á að nemendur tileinki sér
þekkingu á áhugaverðum stöðum
og afþreyingu í nærumhverfi til
að geta betur mætt þörfum ferða-
manna. Kennari er Helga Karls-
dóttir og gestakennari er Brynj-
ar Þór Þorsteinsson, markaðstjóri
Háskólans á Bifröst. mm/vs
Á fundi bæjarráðs Akraness sl.
fimmtudag voru kynntar umsóknir
um margar byggingarlóðir á Akra-
nesi. Það er sami aðili sem sækir um
allar þessar lóðir, Uppbygging ehf.
félag í eigu Engilberts Runólfsson-
ar. Þetta eru sex lóðir við Akralund 1
til 6, lóðirnar 2-4, 6-8 og 10-12 við
Álfalund og lóðirnar við Fagralund
9-15. Bæjarráð óskar eftir að um-
sækjandi leggi fram framkvæmda-
áætlun vegna umsóknar sinnar fyrir
næsta reglulega fund bæjarráðs sem
verður haldinn 15. maí nk. Lóð-
irnar eru fráteknar meðan málið er
til frekari úrvinnslu, segir í fundar-
gerð bæjarráðs.
þá/ Ljósm. Michal Mogila.
Menntskælingum kennd
þjónusta og samskipti
Nemendur í áfanganum ásamt kennurum Brynjari og Helgu á sitthvorum end-
anum.
Sækir um margar byggingalóðir
Breski vígdrekinn Hood snýr aftur til Hvalfjarðar
Hernámssetrið að Hlöðum á Hvalfjarðarströnd þar sem líkanið verður afhjúpað
og haft til sýnis.
Pétur Hallgrímsson við hlið risalíkans síns af breska orrustubeitiskipinu Hood. Það verður sett upp og afhjúpað við athöfn í
setrinu að Hlöðum á hernámsdaginn laugardaginn 10. maí næstkomandi kl. 14.00. Allir eru velkomnir.
Séð framan á yfirbygginu skipsins og
annan af fremri fallbyssuturnunum.
Hood var skip sem átti að vekja ótta
og virðingu fyrir breska heimsveldinu.