Skessuhorn - 14.05.2014, Blaðsíða 26

26 MIÐVIKUDAGUR 14. MAÍ 2014
www.skessuhorn.is
Fylgist þú með? S: 433 5500

Mig langar að segja
ykkur frá hugmynd
sem ég hef gengið með í maganum
um nokkurt skeið. Alveg frá því að
ég sá Höfrung AK 91 húka álappa-
legan úti á Grenjum vestur í slipp,
hefur mér fundist saga Akraness í
útgerð fúna heldur illa því efst og
neðst á Skaga liggur sagan heldur illa
haldin. Á ég þá við Kútter Sigurfara
á hinum endanum. Þessi hugmynd
gengur út á það að koma Höfrungi
AK í sitt fyrra horf. Þetta skip hef-
ur stóra sögu á Akranesi að segja.
Það var smíðað fyrir Harald Böðv-
arsson á Akranesi, af Skipasmíða-
stöð Þorgeirs & Ellerts hf. Þetta
var fyrsta skip sem smíðað var fyrir
Harald Böðvarsson hér á Skaga. Ég
hafði hugsað mér að verk þetta yrði
að mestu unnið af mönnum og kon-
um sem hefðu lokið sínu ævistarfi en
hefði kraft og þor til að takast á við
verkefnið, en ekki hugsað sem eitt-
hvert hraðverkefni. Þetta er ekki
ósvipað og Húnaverkefni þeirra Ak-
ureyringa. En þeir fóru alla leið og
sjósettu Húnann.
Nú hefur hinsvegar hlaupið á
snærið hjá þeim sem áhuga hafa á að
gera Akranes að ferðamannabæ. Það
er Sementsverksmiðjureiturinn. Þá
komum við aftur að Höfrungi AK
91. Þar er hús fyrir skipið og á ég þá
við efnisgeymsluna. Þar væri hægt
að slá tvær flugur í einu höggi. Vinna
að uppbyggingu á Höfrungi AK 91
og hleypa jafnframt ferðamönnum í
skoðunarferðir um verksmiðjuna og
sjá uppbyggingu á honum, enda svo
kannski á góðum sjávarréttastað við
bryggjuna.
Það vakna margar spurningar við
svona hugmynd. Ein er sú hvort
eigi að fara alla leið með Höfrung
og gera hann sjókláran þannig að
hægt væri að fara á sjóstöng hvala-
skoðun og fleira. En eins og ég sagði
í upphafi þá er þetta ekki skamm-
tímaverkefni, ég gæti látið mér detta
í hug 2020-2025. Ég er viss um að
það myndu margir taka fram vinnu-
skóna aftur og mæta með bros á vör
í 2-3 tíma á dag, allt eftir getu hvers
og eins. Jafnvel þeir sem af einhverri
ástæðu geta ekki unnið, gætu kom-
ið og fengið sér kaffibolla og spjallað
um gömlu góðu dagana, því á þessu
svæði hafa margir stigið sín fyrstu
spor í vinnu, bæði til sjós og lands.
Ef við horfum svo lengra fram í
tímann þá er hægt að hugsa sér eitt
stærsta sjóminjasafn Íslands þar sem
geymdir væru Höfrungur AK og
Kútter Sigurfari. Það er að segja ef
okkur tekst að bjarga honum. Ekki
þarf að nota nema lítinn hluta efn-
isgeymslunnar þó svo bæði þessi
skip væru þar inni, því hún er um
27 metra breið og 150 metra löng.
Höfrungur AK er 6 metra breiður
og 20 metra langur þannig að saman
hlið við hlið tækju þeir breidd húss-
ins og ca 45 metra í lengd og færi þá
vel um báða.
Ég hef komið í Vasa safnið í Stokk-
hólmi og er það einhver mesta upp-
lifun sem ég hef orðið fyrir við að
koma í safn. Þeir opnuðu strax fyr-
ir skoðunarferðir meðan verið var að
gera skipið upp, en byrjað var að gera
það upp 1961 í slipp í Stokkhólmi.
Það kom upp úr sjó 1959 og flutt
á sinn endanlega stað, Vasa safnið
1990. Það hefur eitthvert mesta að-
dráttarafl allra safna í Svíþjóð. Ekki
er ég að bera þetta saman, en þó?
Það er í anda þessara hugleiðinga
að enda þetta á að vitna í orð frægs
manns og segja: „Spurðu ekki hvað
bærinn geti gert fyrir þig. Spurðu
heldur hvað þú getir gert fyrir bæ-
inn.“

Einar Jóhann Guðleifsson.
Oddgeir Ágúst Otte-
sen, hagfræðingur og
varaþingmaður Sjál-
stæðisflokkinn, skrifar
grein í blaðið Selfoss-Suðurland um
væntanlegar niðurgreiðslur ríkissjóðs
á verðtryggðum lána heimila. Hann
færir ýmis rök fyrir því að hér sé um að
ræða mjög vafasaman gjörning. Meðal
annars segir hann að aðgerðin sé dýr
og færi fé frá landsbyggðinni til höfuð-
borgarsvæðisins. Þá skrifar hann: „Það
er ekki hægt að bæta öllum Íslending-
um allt tap vegna bankahrunsins sem
hér varð. Þó bankahrunið sé vissulega
fordæmalaust, þá hafa afleiðingar þess,
rýrnun kaupmáttar launa og lækkað
fasteignaverð, margoft átt sér stað á
landsbyggðinni án þess að nokkur hafi
fengið bætur fyrir frá ríkinu“.
Skrif hans eru sannfærandi og hvet-
ur hann þingmenn til að samþykkja
ekki þessar aðgerðir. Ef rétt er, þá er
hér um íþyngjandi aðgerð að ræða fyr-
ir íbúa landsbyggðarinnar. Slíkt verð-
ur að rannsaka. Forsvarsfólk sveitarfé-
laga á landsbyggðinni getur ekki látið
slík orð sem vind um eyru þjóta.
11. maí 2014
Jóhannes Finnur Halldórsson
Enn og aftur ber málefni Landbún-
aðarháskóla Íslands og mikilvægi
þess að hann sameinist Háskóla Ís-
lands á góma í fjölmiðlum, nú í grein
sem fyrrverandi menntamálráð-
herra, Þorgerður Katrín Gunnars-
dóttir, ritar í Fréttablaðið 5. maí s.l.
Það er vissulega ánægjulegt að rætt
sé hispurslaust um sameiningar há-
skóla en það er hins vegar dapurlegt
að í hverri greininni á fætur annarri,
frá þeim aðilum sem aðhyllast sam-
einingu LbhÍ og HÍ, er aldrei fjallað
um það hvernig sameiningin efli það
starf sem unnið er við Landbúnað-
arháskólann. Engin tilraun gerð til
þess að fjalla málefnalega um afstöðu
þeirra sem telja það betri kost að nýta
þá fjármuni sem menntamálráðherra
hefur lofað, til að efla LbhÍ undir eig-
in formerkjum og þannig sinna því
hlutverki sem hann var stofnaður til.
Þá er hvergi að finna staf um fram-
tíð starfsmenntanámsins sem hef-
ur verið eitt af mikilvægum verkefn-
um skólans. Meira að segja í stöðu-
skýrslu menntamálráuneytisins, sem
þó ber ábyrgð á starfsmenntanám-
inu, er enga lausn að finna um fram-
tíð þess. Umræða um nauðsyn þess
að sameina LbhÍ og HÍ á forsend-
um LbhÍ hefur aldrei farið fram og
eins og Guðni Þorvaldsson prófess-
or við LbhÍ bendir á í grein í Morg-
unblaðinu 1. maí verður samanburð-
ur á kostum og göllum sameiningar
aldrei sanngjarn nema að sá kostur
verði skoðaður að efla skólann sem
sjálfstæða stofnun.
Í stað þess að rökræða við okkur
sem erum efins um að sameining sé
besta lausnin til eflingar þeirra verk-
efna sem Landbúnaðarháskólanum
eru falin, er gripið til sleggjudóma
um heimóttarskap, afturhaldssemi
og okkur borið á brýn að við séum
að skipta okkur af hlutum sem við
höfum ekki vit á og komi ekki við og
Þorgerður Katrín kallar okkur „kerf-
isins héraðshöfðingja“.
Ef þeir fjármunir eru til reiðu sem
fram koma í stöðuskýrslu mennta-
málaráðuneytisins og mögulegt er
að skera skuldahalann af, eins og
HÍ hefur verið lofað, þá er unnt að
efla og styrkja starfsemi LbhÍ á eig-
in forsendum og nánast hægt að full-
yrða að með því móti verður tryggt
að hann sinni atvinnuveginum betur,
bæði sem fagstofnun og fræðastofn-
un, en sem hluti af deild innan Há-
skóla Íslands.
Það kemur mjög skýrt fram í úttekt
gæðaráðs háskóla að fjárhagsvandi
skólans er helsti dragbítur á þróun
hans og möguleika þess vel mennt-
aða starfsfólks sem við hann starfar til
þess að það fái notið sín í starfi. Þeir
aðilar sem hafa andæft sameiningar-
hugmyndum ráðherra hafa reynt að
halda uppi málefnalegri umræðu um
framtíð LbhÍ og bent á lausnir um
framtíð hans. Landbúnaðarháskól-
inn á nú 125 ára menntunarsögu að
baki og hann á marga velunnara sem
eru meira en tilbúnir til þess að ljá
honum lið ef þeirri óvissu um fram-
tíð hans er bægt frá.
Það er lúalegt af ráðherra að stilla
forsvarsmönnum skólans, starfs-
fólki hans og nemendum frammi
fyrir tveim kostum. Sameinist Há-
skóla Íslands eða sveltið ella. Það er
einnig ámælisvert af öllum þeim sem
þetta mál varðar, að láta það afskipta-
laust, að ein merkasta menntastofn-
un landsins skuli látin molna niður
eins og enginn sé morgundagurinn.
Greinarskrif á borð við pistil fyrrver-
andi menntamálaráðherra Þorgerðar
Katrínar Gunnarsdóttur þjóna eng-
um tilgangi öðrum en að villa um
fyrir hinni raunverulegu stöðu og
trufla málefnalega umræðu.
Enn og aftur skal reynt að fara
þess á leit við menntamálaráðherra
að hann komi að þessu máli með
opnum huga og alla kosti til skoð-
unar, þannig að málefni Landbún-
aðarháskólans og þau verkefni sem
hann stendur fyrir verði í forgrunni
en ekki hversu unnt er að styrkja Há-
skóla Íslands með því að færa honum
starfsemi LbhÍ á silfurfati.
Magnús B. Jónsson
Höf. er fyrrv. rektor Landbúnað-
arháskólans á Hvanneyri.
Sveitarfélögum eru lagðar á herðar
ákveðnar skyldur í lögum um jafna
stöðu og jafnan rétt kvenna og
karla. Lögin tóku gildi árið 2008 og
helsta skyldan er sú að jafnréttis-
nefnd hvers sveitarfélags skuli hafa
umsjón með gerð jafnréttisáætlunar
til fjögurra ára þar sem fram kemur
hvernig skuli unnið að kynjasam-
þættingu á öllum sviðum. Einnig er
í lögunum kveðið á um gerð fram-
kvæmdaáætlunar um hvernig leið-
rétta skuli mismun á stöðu kvenna
og karla innan sveitarfélagsins.
Núverandi meirihluti bæjar-
stjórnar Akraness hefur enn ekki
uppfyllt þessar lagalegu skyldur sín-
ar, sem er dapurleg niðurstaða fjög-
urra ára valdatíðar flokka sem að
minnsta kosti í orði kveðnu kenna
sig jafnan við jafnfrétti. Rétt er að
taka fram að nýverið lauk vinnu við
gerð mannréttindastefnu Akranes-
kaupstaðar en þar kemur fram að
til standi að ljúka aðgerðaráætl-
un í jafnréttismálum. Það er ein-
mitt það sem mér finnst vera gagn-
rýni vert. Það stendur til. Þessi lög-
bundna framkvæmdaáætlun sem
jafnréttislögin kveða á um að skuli
gerð til fjögurra ára í senn hefur
enn ekki litið dagsins ljós og kjör-
tímabilinu er nánast lokið. Hvernig
má það vera?
Jöfn staða kynja er að mínu mati
svo sjálfsögð að það á ekki að þurfa
að nefna slíkt í kosningastefnuskrá.
En þar sem Akraneskaupstaður
hefur enn ekki uppfyllt þessa laga-
skyldu hafa frambjóðendur Sjálf-
stæðisflokksins, einir frambjóðenda
til þessa, tekið það sérstaklega fram
að ef við komumst til áhrifa mun
bæjarfélagið meðal annars sækja um
jafnlaunavottun. Þannig fæst stað-
festing á því að konur og karlar hjá
Akraneskaupstað fái sömu laun fyr-
ir sömu eða jafnverðmæt störf. Slík
vottun hefur rutt sér til rúms með-
al þeirra fyrirtækja og stofnana þar
sem orð og efndir fara saman í jafn-
réttismálum. Við ætlum okkur svo
sannarlega að gera jafnréttismálum
hærra undir höfði á komandi kjör-
tímabili. Það er ekki nóg að tala,
það þarf líka að framkvæma.
Sigríður Indriðadóttir.
Höfundur skipar 2. sætið á lista
Sjálfstæðisflokksins á Akranesi.
Það var mikil gleði og eftirvænting
í hugum margra á Akranesi þeg-
ar ákveðið var að byggja Dvalar-
heimilið Höfða. Þekktur borgari
hér í bæ, Sigríkur Sigríksson tók
fyrstu skóflustunguna. Húsið reis
og heimilið tók til starfa 2. febrú-
ar 1978. Í því voru 32 einstaklings-
íbúðir 28 fermetrar, 6 hjónaíbúð-
ir 43 fermetrar og fjögur einstak-
lingsherbergi.
Höfði var sjálfseignarstofnun í
eigu Akraneskaupstaðar og hrepp-
anna fjögurra sunnan Skarðsheiðar.
Tekið var á móti fólki með kynn-
ingarbæklingi þegar það flutti inn
og hófst kynningin á þessum síð-
um: „Stjórn og starfsfólk býður þig
velkominn á nýja heimilið þitt. Það
eru mikil viðbrigði að flytja á dval-
arheimili eftir að hafa búið við eigið
heimilishald og húsnæði um langa
hríð. Við vonum að þessi breyting
á högum verði þér til bóta og mun
starfsfólk heimilisins gera allt sem
í valdi þess stendur til að svo megi
verða.“
Þetta var nú þá. En hvernig er
þetta núna? Já, hvernig er þetta
núna? Um næstsíðustu mánaða-
mót samþykkti Velferðarráðuneyt-
ið breytingar á rýmum á nokkr-
um hjúkrunar- og dvalarheimilum
á landinu, þar á meðal Höfða. Við
þá breytingu fjölgar hjúkrunarrým-
um um fimm á Höfða, í 53 úr 48.
Jafnframt fækkar dvalarrýmum um
sömu tölu, niður í 25 úr 30.
Daggjöld fyrir hjúkrunarrými
eru rúmlega helmingi hærri en
dvalarrými eða kr. 23.344 á móti kr.
11.142. Þessi breyting þýðir tekju-
auka fyrir Höfða um 16 milljón-
ir á þessu ári. Kjartan Kjartansson
framkvæmdastjóri Höfða segir að
það muni um þennan tekjuauka en
„betur megi ef duga skal“.
Það þótti við hæfi að loka sér-
hæfðri sjúkradeild fyrir aldraða á
Sjúkrahúsi Akraness í „sparnaðar-
skyni“ og fjölga í kjölfarið á sjúkra-
deild Höfða. Höfði var ekki byggð-
ur sem sjúkrahús enda vel fyrir því
séð í bænum, heldur átti hann að
vera heimili samkvæmt skilgrein-
ingu laga um málefni aldraðra sem
segir: Dvalarheimili eru ætluð öldr-
uðu fólki, sem ekki er fært um að
annast eigið heimilishald.
Það er mjög misráðið að gera
þetta heimili fólks að sjúkrahúsi;
gott heimili er ekki hugsað þann-
ig, sama á hvaða aldri íbúarnir eru.
Hvers vegna? Vegna þess að það
samrýmist ekki heimilishaldi neins!
Veikt fólk á öllum aldri á að fara
á sjúkrahús ef þörf krefur, þar á að
sinna því. Þar eru og eiga að vera
beztu aðstæður til þess.
Það er sorglegt til þess að vita að
keppnin um daggjöld skuli hafa þau
áhrif að þetta heimili fólks er að
hverfa. Í upphafi var pláss fyrir fjör-
tíu og átta einstaklinga – heimilis-
fólk – nú aðeins tuttugu og fimm.
Þarf þetta ekki alvarlega skoðun?
Unnur Leifsdóttir.
Höfundur er fyrrverandi
röntgenstarfsmaður.
Pennagrein
Hvar er framkvæmdaáætlun
Akraneskaupstaðar um
jafnrétti kynjanna?
Pennagrein
Betur má ef duga skal
Pennagrein
Hispurslaus umræða um framtíð
Landbúnaðarháskóla Íslands
Pennagrein
Á kostnað landsbyggðar?
Pennagrein
Höfrungur AK 91 og Akranes
sem ferðamannabær