Skessuhorn - 16.07.2014, Blaðsíða 12
12 MIÐVIKUDAGUR 16. JÚLÍ 2014
Guðjón Guðmundsson vélvirki og áhugaljósmyndari
Haldinn mikilli söfnunaráráttu og á stórt safn myndavéla
„Ég eignaðist nú ekki fyrstu
myndavélina fyrr en á fermingar-
daginn og hún var svo sem ekk-
ert merkileg, Kodak Instamatic,
ekki þó ekki með flasskubbi held-
ur peruflassi með einnota perum.
Ég tók svolítið af myndum á hana
en alltaf ef mig langaði til að taka
einhverjar merkilegri myndir fékk
ég lánaða ágætis vél fyrir 35 milli-
metra filmur sem Óli Bachmann
stjúpi minn átti,“ segir Guðjón
Guðmundsson vélvirki hjá GTT á
Grundartanga, en hann hefur síð-
ustu áratugi verið mikill áhugaljós-
myndari og ekki síst myndavéla-
safnari. „Þær hafa nú bara komið
til mín og eru núna um 250 held
ég,“ segir Guðjón um myndavél-
ar sínar sem eru af öllum gerð-
um og stærðum. „Vinir og kunn-
ingjar hafa gefið mér vélar og svo
hafa Kolaportið og Góði hirðirinn
reynst mér vel en á þeim stöðum
hef ég keypt þær nokkrar.“
Safnari frá barnsaldri
Guðjón, sem nálgast 65 ára ald-
urinn, segir að verulegur ljós-
myndaáhugi hafi ekki blossað upp
hjá sér fyrr en hann var þrítugur.
„Þá fékk ég svolitla peninga í af-
mælisgjöf og keypti mér góða vél.
Ætli Árni Árnason vinur minn og
vinnufélagi úr slippnum hafi ekki
einna helst smitað mig af þessu.
Svo þegar við Ríkey konan mín
keyptum þetta hús hérna, Nýlendu
við Suðurgötuna, þá var kjallar-
inn þar blessunarlega óinnréttað-
ur og þar fékk ég gott pláss fyrir
söfunaráráttuna og ljósmyndadell-
una. Eitt það fyrsta sem ég gerði
hér var að útbúa myrkraherbergi
til framköllunar. Ég er alveg hætt-
ur að taka á filmur. Það voru ein-
hverjir að þráast við í fyrstu eftir
að stafrænu vélarnar komu og þá
helst í svart-hvítu því stafrænu vél-
arnar þóttu ekki leysa það eins vel,
en svo er þetta orðið jafngott eða
betra núna.“
Mikið af alls konar
Í kjallaranum og 60 fermetra bíl-
skúrnum fær Guðjón líka útrás
fyrir söfunaráráttu sína en hann
safnar öllu mögulegu. „Ég hef ver-
ið svona alveg síðan ég var krakki
og á t.d. leikföng alveg frá því ég
var smákrakki og öll kort sem ég
fékk í æsku ásamt ýmsum skjölum
og pappírum. Svo eru það spilajó-
kerar af öllum gerðum, spilastokk-
ar og bjórmottur sem ýmsir hafa
Guðjón í athvarfi sínu í kjallaranum á Nýlendu.
fært mér úr ferðum sínum til út-
landa. Svo á ég smá safn af vinyl-
plötum og er með plötuspilara hér
í kjallaranum. Ég á líka mikið af
alls konar bókum um myndavélar
og margar bækur og möppur um
Ford Mustang enda er Mustanginn
minn, sem er hérna út í skúr, eitt
aðalnúmerið. Hann er 1966 mód-
elið og sjáðu, hér er afsalið af hon-
um síðan ég keypti hann af Gunnu
í Melbæ árið 1987. Við Ríkey höf-
um búið í þessu húsi í 35 ár og ég
byði ekki í það að flytja neitt með
allt þetta safn. Annars eru krakk-
arnir búnir að tala um að fylla karl-
inn einhvern daginn og taka ræki-
lega til á meðan. Verst að þynnkan
eftir það yrði svo rosaleg þegar ég
myndi uppgötva hvað væri horf-
ið,“ segir hann og brosir.
Guðjón flettir möppu með ýms-
um pappírum. Þar eru einkunna-
spjöld frá barnaskóla og upp í Vél-
skóla Íslands en hann stundaði vél-
stjórnarnám en kláraði það ekki
því honum fannst sjómennskan
ekki henta sér. Þá var helsti starfs-
vettvangur vélstjóra á sjó. Vélvirkj-
unina lærði hann í Iðnaskólanum á
Akranesi og var á námssamningi
hjá Þorgeir og Ellert.
Þorgeir var skemmti
legur karl
Níu ára gamall flutti Guðjón til
Akraness úr Reykjavík en hann
fæddist í Saurbænum í Dalasýslu
og ólst þar upp fyrstu árin. Móð-
ir hans kynntist Ólafi Bachmann
húsasmiði á Akranesi og þau fluttu
til hans. Gaui ólst upp neðarlega
á Vesturgötunni og fór snemma að
vinna í slippnum. „Fyrst var ég hjá
Felli hf sem Þorgeir Jósefsson og
Einar Helgason áttu en þetta var
byggingafyrirtæki og ég kom að
ýmsum merkum byggingum hér
eins og að steypa upp kjallarann
á íþróttahúsinu við Vesturgötu og
viðbyggingu sjúkrahússins þeg-
ar það var stækkað margfalt með-
fram Merkigerðinu og yfir Heið-
arbrautina.“
Hann segir margar sögur af Þor-
geiri Jósefssyni enda er hann mjög
minnisstæður öllum þeim sem
unnu hjá honum. „Það var oft að
karlinn kom og fékk mig með sér
ef þurfti. Hann var alltaf á stórum
amerískum bílum og oftar en ekki
fór maður með honum á þvottapl-
an en þegar búið var að þvo bíl-
inn datt honum kannski í hug að
skreppa inn að Krossi og kíkja á
eignir sínar þar. Svo var farið inn
að Hólabrú, þar sem malarnám-
ið var, og bíllinn var yfirleitt orð-
inn jafn skítugur og hann var fyr-
ir. Þá var bara skroppið á þvottapl-
anið aftur. Svo gerðist það oft eft-
ir svona túra að Sigurður Helga-
son, sem var verkstjóri, skammaði
mann fyrir að slugsa svona en ekki
gat maður rekið á eftir forstjóran-
um. Þorgeir átti það líka oft til,
þegar við vorum að byggja sjúkra-
húsið, að koma þegar hann var bú-
inn að spjalla við karlana í slippn-
um í kaffitímanum þar. Við vorum
þá oftast að fara úr kaffi en hann
sagði þá gjarnan: „Hvaða asi er
þetta, eruð þið ekki að vinna hjá
mér!“ Hann var ómetanlegur karl-
inn.
Einu sinni kom hann þegar ver-
ið var að járnabinda og undir-
búa að steypa svalirnar á sjúkra-
húsinu. Siggi Helga og karlarnir
þarna höfðu eitthvað verið að spá í
hvort þetta væri nógu traust. Þor-
geir fór út á járnanetið og hopp-
Nokkrar af ljósmyndum Guðjóns
Guðjón Guðmundsson leitar víða
fanga þegar hann finnur sér mynd-
efni. Akranes og nágrenni eru þó
áberandi í ljósmyndum hans en
myndirnar eru bæði svarthvítar
og í lit. Hér er smá sýnishorn af
myndum Guðjóns ásamt nöfnum
sem hann hefur gefið þeim.
Akrafjallið ljómar. Birgir Veigar barnabarn.
Grabbar í sementinu. Kvöldstemning við hitaveitutankinn.
Rauðklædd kona myndar Akrafjallið.Jólastemning í Sælukoti.