Skessuhorn - 30.07.2014, Blaðsíða 18

18 MIÐVIKUDAGUR 30. JÚLÍ 2014
„Fólk vill sjá að skipulagið fari í gegn og samningar verði kláraðir“
Magnús H. Ólafsson arkitekt hefur teiknað og hannað stærstu mannvirki á Akranesi og nágrenni
Frá haustinu 2008 þegar efnahags-
legar hamfarir áttu sér stað á Íslandi
með falli bankanna hefur verið beð-
ið eftir því að landið fari að „rísa“
að nýju. Þess sjást nú teikn ekki síst
með byggingakrönum sem rísa hver
af öðrum á höfuðborgarsvæðinu.
Væntingar eru líka í loftinu á öðr-
um svæðum svo sem á sunnanverðu
Vesturlandi, ekki síst sem tengjast
Grundartanga þar sem áform eru
um að hefja byggingu sólarkísilverk-
smiðju. Einn er sá maður sem kom-
ið hefur að hönnun flestra stærri
mannvirkja á þessu svæði síðustu
áratugina. Það er Magnús H. Ólafs-
son arkitekt á Akranesi. Aðalhönn-
uður mannvirkja og skipulags svæð-
is Norðuráls á Grundartanga, einn
af fjórum hönnuðum Hvalfjarða-
ganga og hönnuður fjölmargra
bygginga skóla, fyrirtækja, stofn-
ana og íbúðarhúsnæðis á Akranesi
og víðar. Magnús ætti að hafa púls-
inn á væntingum byggingaaðila og
verktaka, sem væntanlega vilja vera
í startholunum þegar veruleg upp-
bygging hefst aftur á svæðinu. Þess
vegna hafði Skessuhorn samband
við Magnús til að forvitnast um
slíkt. „Ég verð ekki var við að bygg-
ingafyrirtæki eða fjárfestar séu farnir
af stað vegna væntinga um sólarkís-
ilinn. Ég held að aðilar hér á þessu
svæði hafi dregið sinn lærdóm af því
sem gerðist í Reykjanesbæ þar sem
bæjaryfirvöld fóru fram úr sér vegna
væntinga um álver og aðra stóriðju
í Helguvík. Hérna vill fólk sjá að
skipulagið fari í gegn og allir samn-
ingar verði kláraðir. Fyrr verði ekki
farið af stað,“ segir Magnús.
Fyrirvarar enn varð-
andi Grundartanga og
Helguvík
Aðspurður segir Magnús að niður-
staða könnunar á fornleifum sem
nú er unnið að lögum samkvæmt í
landi Kataness gætu orðið til þess að
ekkert verði byggt þar. Hann hafi á
sínum tíma gert skipulag fyrir bygg-
ingu skautverksmiðju sem áformað
var að byggja á svæðinu og þá vitað
til þess að 48 fornleifapunktar voru
í landi Kataness. „Mér hraus hug-
ur við því að það gæti þá stoppað
áformin,“ segir Magnús og blaða-
maður spyr þá hvort fornminjar
sem þarna fyndust gætu hugsanlega
stoppað það að þarna yrði byggt.
„Já, blessaður góði, það gæti fund-
ist þarna ný „Stöng,“ landnáms-
bær þeirra Bresasona,“ segir Magn-
ús og hlær. Hann segist þó hafa
fulla trú á að áformin um sólarkís-
ilverksmiðju á Grundartanga gangi
eftir. Hann segist reyndar standa
frammi fyrir svipuðu dæmi sjálfur,
en hann er nýbúinn að setja stafina
sína, sem arkitekt og aðalhönnuður
ásamt verkfræðifyrirtækinu Verkís,
undir viljayfirlýsingu um byggingu
kísil vers í Helguvík. Þar eru eins og
með sólarkísilinn á Grundartanga
enn 2-3 fyrirvarar þótt jarðvegs-
framkvæmdir séu hafnar í Helguvík
og stefnt á byrjun byggingafram-
kvæmda í haust. „Það væri flott ef
þetta gengi eftir á Grundartanga
myndu væntanlega reitast út allur
þessi fjöldi lóða sem Akraneskaup-
staður á tilbúnar og mikil uppbygg-
ing myndi eiga sér stað hér norðan
Hvalfjarðarganga. Væntanlega yrði
það sama þróun með sólarkísilinn
eins og hefur verið með núverandi
verksmiðjur á Grundartanga, að um
65% starfsmanna búi norðan ganga
en 35% á höfuðborgarsvæðinu.
Framleiddi íbúð á tíu
daga fresti
Eins og áður segir hefur Magnús
H. Ólafsson komið að hönnun og
byggingu flestra stærri bygginga
á Akranesi og nágrenni og hefur
starfað á svæðinu frá árinu 1980,
þegar hann réðst til starfa hjá Verk-
fræði- og teiknistofunni á Akranesi,
þar sem hann starfaði í fimm ár. Frá
1985 hefur hann rekið eigin arki-
tektastofu á Akranesi og var lengst
af með þrjá menn í vinnu. Magn-
ús stundaði sitt arkitektanám í Eng-
landi, Þýskalandi og Sviss. Eftir að
námi lauk vann hann fyrstu tvö árin
hjá Byggingastofnun landbúnaðar-
ins, árin 1978-1980. Þá segist hann
hafa hann kynnst landsbyggðinni
ágætlega og alltaf haft þangað taugar
síðan. Greinilegt er að Magnús hef-
ur verið mjög afkastamikill. Þegar
til að mynda blaðamaður fór í bíl-
túr með honum um Akranes hafði
Magnús varla við að benda á þær
byggingar sem hann hannaði eða
kom að byggingu. Það eru til dæm-
is allar nýbyggingar við Fjölbrauta-
skóla Vesturlands, viðbyggingar við
bæði Brekkubæjar og Grundaskóla,
viðbyggingar við Höfða og Heil-
brigðisstofnun Vesturlands, Síld-
arverksmiðja HB auk fjölbýlishúsa
og fjölda einbýlis- og íbúðarhúsa
í flestum hverfum á Akranesi. Að
ónefndu safnaðarheimilinu Vina-
minni, sem var eitt fyrsta hönn-
unarverkefni hans sem sjálfstætt
starfandi á Akranesi. Einnig hann-
aði hann safnaðarheimili Ingjalds-
hólskirkju við Hellissandi og safn-
aðarheimili Hvalsnessóknar í Sand-
gerði. Magnús segir að á „gróðær-
istímanum“ sem margir kalla frá
2004-2007 hafi verið hreint brjál-
æðislega mikið að gera. „Þá fram-
leiddi ég hús eins og ég kallaði það,
mjög ört. Það var samþykkt teikn-
ing frá mér fyrir íbúð á tíu daga
fresti. Fæstar þeirra voru á Akra-
nesi.“
Hannaði kerfishúsin
eftir hrunið
Minna varð síðan að gera hjá
Magnúsi við hrunið. Þá var það lít-
ið að gera að launin voru ekki nema
25-30% miðað við venjulegt ár-
ferði. „Til að skapa mér verkefni
fór ég út í það að hanna svoköll-
uð „Rammahús“ sem ég hef selt í
gegnum Byko. Ég hannaði bygg-
ingaaðferðina og byggingakerfið.
Búið er að reisa og selja 65 svona
hús og ekkert þeirra er eins. Hönn-
un á þessum húsum, stækkun og
breytingar á Höfða og vinna fyrir
Norðurál hafa verið stærstu verk-
efnin mín síðustu árin. Ef bygging
kísilversins í Helguvík gengur eft-
ir, sem til sendur að ég hanni ásamt
Verkís, þá kæmi ég ekki til með að
sinna fleiri verkefnum, kæmist ekki
yfir meira,“ segir hann.
Veðjuðu um hvort barn
hefði orðið til
Spurður um upprunann segir
Magnús að hann hafi fæðst og alist
upp í Reykjavík. Átt heima í Laug-
ardalnum og gengið í Laugarnes-
skóla, tekið landspróf í Gaggó Vest
og síðan orðið stúdent frá MR.
Hann átti tengdir á Skagann og til
er saga sem hann hefur verið óspar
að segja en hún er kenning um að
hann hafi verið búinn til á Akra-
nesi. „Ömmusystur mínar Sigríður
og Herdís Ólafsdætur bjuggu í hús-
inu Dvergasteini sem er Vesturgata
88. Síðsumars 1949 komu foreldr-
ar mínar í heimsókn ásamt þremur
börnum sínum. Þau gistu í herbergi
á efri hæðinni og um morguninn er
sagt að þær systur Herdís og Sig-
ríður hafi veðjað um það hvort barn
hafi orðið til um nóttina. Ég fædd-
ist síðan á vormánuðum árið eft-
ir,“ segir Magnús og hlær. Hann
kynntist síðan Akranesi betur, því
á námsárunum 1970-1978 var hann
framkvæmdastjóri og leiðsögumað-
ur við Laxá í Leirársveit. „Þá fór ég
um það bil þrisvar sinnum í hverri
viku á Akranes. Við Laxá sá ég um
daglega stjórnun, leiðsögn og að-
drætti. Ég var því óhræddur við að
sækja um arkitektastarf á Skaganum
árið 1980. Hér hef ég verið í tæp-
lega 35 ár þótt ekkert hafi bundið
mig hér, sem segir að ég hef kunnað
ágætlega við mig hérna.“
Komið mikið að skipu-
lagsmálum
Magnús hefur auk þess að teikna
hús og byggingar unnið mikið að
skipulagsmálum í starfi sínu sem
arkitekt. Til dæmis má nefna að
hann skipulagði öll sumarbústaða-
hverfin að Eyri, Kambshóli og
Glammastöðum í Svínadal. Einnig
vann hann aðalskipulag fyrir Akra-
nes á árunum 1994-1995. Um og
fyrir miðjan síðasta áratug liðinn-
ar aldar, vann hann að svæðisskipu-
lagi með Guðrúnu Jónsdóttur fyr-
ir sveitarfélögin sunnan Skarðheið-
ar sem þá voru fimm. Slíkt skipulag
var talið nauðsynlegt til að styrkja
stöðu Grundartangasvæðisins fyr-
ir framtíðina. Í framhaldinu vann
hann í undirbúningi skipulagsvinnu
vegna gerðar Hvalfjarðarganga, við
deiliskipulag gangna munna sitt-
hvoru megin við Faxaflóa. Síðan
vann hann nýtt aðalskipulag fyrir
Grundartangasvæðið og varð aðal-
hönnuður Norðuráls. Magnús hef-
ur komið mikið að skipulagsmál-
um á Akranesi. Hann er þeirrar
skoðunar að því fólki sem velst til
starfa í sveitarstjórn og fagnefnd-
um hjá sveitarfélögum veiti ekk-
ert af þremur árum bara til að læra
hvernig eigi að standa að ákvörð-
unum. Skipulagsmálin séu mjög
vandasöm mál og mikilvægt að til
þeirra sé vandað.
Góður tími settur í
Sementsverksmiðju-
reitinn
Magnús segir að Akurnesingar
standi nú frammi fyrir mjög spenn-
andi og skemmtilegu verkefni við
hönnun Sementsverksmiðjureits-
ins, sem hann segir að sé eitt flott-
asta byggingasvæðið á landinu,
skjólgott og stórt svæði tengt hafn-
arsvæði og gömlum miðbæ. Hann
er þeirrar skoðunar að gefa þurfi
góðan tíma til að skipuleggja Sem-
entsverksmiðjureitinn. „Ég held að
bæjaryfirvöld ættu að gefa sér að
minnsta kosti þrjú ár áður en þau
taka neinar ákvarðanir um skipu-
lagningu. Þann tíma eigi að nýta
í að setja markmið, vinna hug-
myndavinnu og áætlanagerð. Þá
verði kannski komin stóra mynd-
in á verkefnið. Þá verði hægt að
gera skipulagsáætlanir til næstu
áratuga,“ segir Magnús. Sjálfur er
hann þeirrar skoðunar að það væri
glapræði að horfa til þess að nýta
mikið af mannvirkjum Sements-
verksmiðjunnar. Hann segist gjarn-
an vilja halda í sementstankana og
sé þegar búinn að grófhanna þar
flotta hótelbyggingu.
Meistarakokkurinn
Þegar Magnús er spurður út í
áhugamálin kemur í ljós að hann
stundaði þjóðaríþrótt Íslendinga
hér á árum áður og sýndi glímu
ásamt hópi undir stjórn Þorsteins
Einarsonar á EXPO í Montreal í
Kanada árið 1967. Stundaði sína
íþrótt hjá Umf. Víkverja í Reykja-
vík ásamt Hjálmi Sigurðssyni og
fleiri glímuköppum. Það orð fer
af Magnúsi að hann sé lystakokk-
ur mikill. „Já, ég get ekki neitað
því að ég hef eldað marga góða
máltíðina bæði fyrir brúðkaup og
stærri veislur. Þessi mataráhugi
minn er tilkominn vegna þess að
ég hef ákaflega gaman af því að
borða góðan mat. Til að tryggja
það þarf ég oft að elda hann sjálf-
ur. Ég státa mig af því að hafa ver-
Magnús H. Ólafsson arkitekt með Sementsverksmiðjureitinn í baksýn, sem hann segir að verði að vanda mjög til skipulags á.
Rammahús, sex saman í lengju sem byggð voru að Árnesi við Höfn í Hornafirði.
Viðbyggingar á Höfða, hjúkrunar- og dvalarheimili, eru meðal bygginga sem
Magnús hefur hannað.