Skessuhorn - 24.09.2014, Blaðsíða 10

10 MIÐVIKUDAGUR 24. SEPTEMBER 2014
Síðastliðið fimmtudagskvöld mátti
greina bláleita móðu yfir Borgarfirði
og áleiðis upp Borgarfjarðardali.
Fullvíst má telja að þarna hafi ver-
ið á ferðinni loftmengun frá eldgos-
inu í Holuhrauni. Engir mengunar-
mælar eru þó á svæðinu sem stað-
fest geta þann grun. Í tilkynningu frá
Umhverfisstofnun daginn eftir, segir
að á næstunni muni stofnunin í sam-
starfi við Almannavarnadeild ríkis-
lögreglustjóra auka stórlega vökt-
un á styrk brennisteinsdíoxíðs (SO2)
frá eldgosinu í Holuhrauni. Keyptir
hafa verið 40 mælar og verður mæl-
ingin í höndum þeirra sem starfa að
almannavörnum á hverjum stað, svo
sem lögreglu. Við kaup á mælum var
lögð höfuðáhersla á að kaupa mæla
sem auðveldlega mætti koma fyrir á
sem flestum stöðum um land allt til
að tryggja sem þéttast mælinet á sem
stystum tíma. Kosturinn við að hafa
þá hreyfanlega auðveldar viðbragðs-
teymum að bregðast skjótt við ófyr-
irséðum aðstæðum. Nettengdum
mælum hefur nú verið komið upp á
fjölmörgum stöðum á landinu, þar á
meðal tveimur í Hvalfirði; í Gröf og
á Kríuvörðu. Þá gera áætlanir Um-
hverfisstofnunar ráð fyrir staðsetn-
ingu nýrra mæla á nokkrum stöð-
um í samstarfi við sveitarstjórnir, þar
á meðal mælum í uppsveitum Borg-
arfjarðar, Borgarnesi og í Stykkis-
hólmi. mm
Samtök smærri útgerða (SSÚ)
mótmæla í ályktun harðlega þeirri
skerðingu í línuívilnun á ýsu og
steinbít sem nú hefur verið ákveð-
in. „Þar er minnkað það magn
sem hefur farið til ívilnunar í ýsu
úr 2.100 tonnum í 1.100 tonn og
steinbít úr 900 tonnum í 700 tonn.
Þær útgerðir sem notið hafa línu-
ívilnunar hafa eingöngu leyfi til
krókaveiða og óhjákvæmilegt er
að stór hluti aflans sé ýsa. Á síðasta
fiskveiðiári voru miklir erfiðleikar
hjá smábátum við að ná í ýsukvóta
og þó voru veiðiheimildir þá meiri
en nú. Þessi ákvörðun er algjör-
lega óskiljanleg og mun hafa alvar-
legar afleiðingar í byggðum lands-
ins m.a. með uppsögnum beitning-
arfólks. Stjórn SSÚ skorar á ráð-
herra að endurskoða ákvörðun sína
um skerðingu línuívilnunar,“ seg-
ir í tilkynningu frá SSÚ sem Bárð-
ur Guðmundsson formaður ritar
undir.
mm/ Ljósm. úr safni: AF.
Almenna umhverfisþjónustan ehf í
Grundarfirði tók á móti sements-
flutningabíl frá Aalborg Portland
ehf á þriðjudaginn í liðinni viku.
Alla jafnan væri slíkt ekki frétt-
næmt nema fyrir þær sakir að lík-
lega er þetta síðasti sementsfarmur-
inn sem fyrirtækið mun taka á móti
á næstunni, en Almenna umhverf-
isþjónustan hefur eins og kunnugt
er starfrækt steypustöð um áratuga
skeið. Friðrik Tryggvason fram-
kvæmdastjóri fyrirtækisins segir að
því miður sé staðan sú að ef ekki
verði einhverjar breytingar á að-
gengi að malarefni á starfssvæðinu
þá sjái hann þann eina kost að hætta
rekstri steypustöðvar.
„Eins og staðan er í dag fæ ég
ekki afgreitt efni frá malarnámum
í Snæfellsbæ þar sem eina nothæfa
malarefnið til steypuframleiðslu
á öllu Snæfellsnesi er að fá. Til að
nálgast sambærilegt efni þyrfti ég
að flytja það með skipi til Grundar-
fjarðar. Það er einfaldlega of kostn-
aðarsamt,“ segir Friðrik. Hann
kveðst mjög ósáttur við forráða-
menn Snæfellsbæjar sem ákváðu
að loka malarnámunni á Harða-
kambi um óákveðinn tíma í kjöl-
far úrskurðar Samkeppniseftirlits-
ins um aðgengi að námunni. Eins
og greint hefur verið frá í fréttum í
Skessuhorni var úrskurðað af Sam-
keppnisstofnun í lok síðasta árs að
Snæfellsbæ bæri að opna aðgengi
að malarnámunni til fyrirtækja sem
reka slíka starfsemi, hvort sem þau
ættu aðsetur í Snæfellsbæ eða ná-
grannasveitarfélögum. Friðrik stað-
hæfir að áður en Snæfellsbær hafi
látið loka námunni hafi steypustöð-
in í Rifi, Þorgeir ehf, nýtt samning
sinn við Snæfellsbæ um efnistöku
til að koma sér upp umtalsverðum
lager af steypumöl sem væntanlega
dugi því fyrirtæki til steypusölu
næstu árin. Sér hafi hins vegar ekki
gefist kostur á að nálgast neitt efni
þrátt fyrir nýfallinn úrskurð Sam-
keppniseftirlitsins. Friðrik bætir
því við að sér bjóðist af eigendum
Fróðár í Snæfellsbæ að kaupa möl.
„Þar er prýðileg steypumöl sem
mér býðst að kaupa, en aftur kemur
að því að skipulagsvaldið liggur hjá
Snæfellsbæ. Forráðamenn sveitar-
félagsins draga hins vegar lappirnar
með afgreiðslu námuleyfis til land-
eigenda Fróðár. Á meðan eru mér
allar bjargir bannaðar,“ segir Frið-
rik.
Bíða eftir áliti Sam­
keppniseftirlitsins
Ummæli Friðriks Tryggvason-
ar hjá Almennu umhverfisþjón-
ustunni voru borin undir Kristinn
Jónasson bæjarstjóra í Snæfellsbæ.
„Hvað varðar efnistöku Þorgeirs
ehf. í Rifi á steypuefni á Harða-
kambi, þá hafði fyrirtækið leyfi til
efnistöku til 31. janúar á þessu ári.
Rétt er það að fyrirtækið birgði sig
upp af efni sem var ekkert óeðli-
legt en ég efast um að efnissala þess
sé svo lítil að efnið dugi fyrirtæk-
inu næstu árin, frekar eitthvað fram
á næsta ár væri nærri lagi,“ sagði
Kristinn. Hann vildi jafnframt taka
fram að aðrir efnishafar sem höfðu
samninga við Snæfellsbæ gerðu
slíkt hið sama, þ.e. að birgja sig
upp. „Auk þess eru efnisnámurn-
ar ekki endanlega lokaðar, heldur
er málum þannig háttað að bæjar-
stjórn Snæfellsbæjar samdi drög að
nýjum reglum um leyfi til efnistöku
á Harðakambi og sendi þær til um-
sagnar til Samkeppniseftirlitsins
15. apríl síðastliðinn og bað um að
ef einhverjar athugasemdir væri við
þær þá yrði þeim komið á framfæri
við Snæfellsbæ. Ekkert hefur hins
vegar heyrst frá Samkeppniseftir-
litinu,“ sagði Kristinn. Hann seg-
ir að í raun væri næsta skref bæjar-
yfirvalda að auglýsa þessar reglur
því ekki væri forsvaranlegt að bíða
lengur eftir svörum frá Samkeppn-
iseftirlitinu. „Efnistaka fyrirtækj-
anna var í fullu samræmi við þann
samning sem þau höfðu við Snæ-
fellsbæ sem eins og áður sagði rann
út 31. janúar 2014.“
Varðandi efnisnámu í Fróðár-
landi segir Kristinn að slíkar námur
séu ekki til á aðalskipulagi Snæfells-
bæjar og samkvæmt lögum þá megi
Snæfellsbær ekki gefa landeigend-
um leyfi til efnisnáms nema slíkt sé
á skipulagi viðkomandi sveitarfé-
lags. „Við þetta er það að bæta að
nú er að hefjast vinna við nýtt aðal-
skipulag hjá Snæfellsbæ og í þeirri
vinnu verður m.a. farið yfir hvar
í sveitarfélaginu verða efnisnám-
ur og hvar ekki. Það er því ljóst að
Snæfellsbær er ekki að draga neinar
„lappir“ í þessu máli,“ sagði Krist-
inn Jónasson.
mm/tfk
Hvalfjarðargöngin verða lokuð í
hálfan þriðja sólarhring helgina
17.-20. október næstkomandi.
Þetta er gert vegna malbikunar.
Um leið verður hér um lengstu
samfellda lokun ganganna að ræða
frá upphafi og reyndar í fyrsta sinn
sem slitlag er endurnýjað á ak-
brautum þar frá því þau voru opn-
uð í júlí 1998. Upprunalegt mal-
bik endist þannig margfalt betur
en ráð var fyrir gert og má rekja
þessa góðu endingu til að flutt var
inn ljósleitt kvars frá Noregi til að
blanda í malbik ganganna. End-
ingartími þess er margfalt betri en
þeirra steintegunda sem fást hér
á landi. Göngunum verður lok-
að klukkan 20 að kvöldi föstudags
17. október og þau verða opnað
að nýju fyrir umferð klukkan 6 að
morgni mánudagsins 20. október.
Í væntanlegum verksamningi er
gert ráð fyrir að verktaki hliðri til,
eins og mögulegt er, til að hleypa
forgangsumferð í gegn á meðan á
framkvæmdum stendur. Á það við
um sjúkralið, slökkvilið og lög-
reglu.
Fram til þessa hafa göngin ein-
ungis verið lokuð fyrir umferð
nokkrar nætur á hverju ári vegna
viðhalds og hreingerningar og einu
sinni hefur verið lokað í fáeinar
klukkustundir á laugardegi vegna
almannavarnaæfingar. Nú verð-
ur að loka lengur en áður og sam-
fellt dag og nótt á meðan á verki
stendur. „Það er óhjákvæmilegt og
er tilkynnt nú, með mánaðarfyrir-
vara, til að vegfarendur frétti strax
af lokuninni og geti gert ráðstafan-
ir í tíma ef þurfa þykir,“ segir í til-
kynningu frá Speli.
Hlaðbær-Colas átti lægsta til-
boð í verkið, eða 72,4 milljónir
króna sem er um 92,5% af kostn-
aðaráætlun. Litlu hærra verð bauð
Malbikunarstöðin Höfði en Loft-
orka Reykjavík bauð nánast á pari
við kostnaðaráætlun. Í útboðinu
var kveðið á um að fræsa og mal-
bika eina akrein, um þriggja metra
breiða, enda á milli í göngunum,
alls tæplega 6 km frá norðri til
suðurs. Hin akreinin enda á milli
verður malbikuð á næsta ári en
miðakreinina í göngunum norðan-
verðum þarf ekki að malbika næstu
árin. mm
Skortur á aðgengi að steypuefni útilokar
fyrirtækið frá rekstri steypustöðvar
Valdimar Oddur Jensson bílstjóri afhenti Friðriki rúm 32 tonn af sementi í
steypustöð Almennu umhverfisþjónustunnar í vikunni sem leið. Ljósm. tfk.
Frá eldstöðvunum í Holuhrauni sem nú spúa brennisteinstvíoxíðs lofti yfir landið, allt eftir vindátt hverju sinni. Ljósm. tfk.
Mælum fjölgað vegna
brennisteinstvíoxíðs mengunar
Hér fara fram mælingar á sliti malbiks í Hvalfjarðargöngum í október 2012.
Jón Gunnar Guðlaugsson t.v. og Ólafur Á. Axelsson frá Hniti við störf. Marinó
Tryggvason frá Speli er lengst til hægri. Ljósm. spolur.is
Stefnir í lengstu samfelldu
lokun Hvalfjarðarganga í
næsta mánuði
Óttast afleiðingar
skertrar línuívilnunar