Skessuhorn - 12.11.2014, Blaðsíða 11

11MIÐVIKUDAGUR 12. NÓVEMBER 2014
Fjölbrautaskóli Vesturlands
Starfsbraut FVA
Kaffihúsakvöld fimmtudaginn 13. nóvember kl. 19:00
á sal Fjölbrautaskóla Vesturlands
Bingó – glæsilegir vinningar í boði!
Nemendur starfsbrautar sjá um tónlistar- og skemmtiatriði
Kaffi og vöfflur í boði gegn vægu gjaldi
Ágóðinn verður nýttur til tækjakaupa
Allir velkomnir
Nemendur og starfsfólk starfsbrautar FVA
Fylgist með okkur á facebook:
http://www.facebook.com/StarfsbrautFVA
SK
ES
SU
H
O
R
N
2
01
4
















Faxaflóahafnir sf
Associated
Icelandic
Ports
Útboð
Reykjavík
Grundartangi
Akranes
Borgarnes
Gömlu höfninni í Reykjavík
og Akraneshöfn
REYKJAVIK OLD HARBOUR
VESTURBUGT
Floating Pontoon Marina System
AKRANES HARBOUR
Floating Pontoon Marina System
skrifstofu Mannvits
Á síðasta ári var hafist handa við að
koma á fót svokölluðum jarðvangi (á
ensku: geopark) í uppsveitum Borg-
arfjarðar. Hugtakið jarðvangur nær
yfir landsvæði sem hefur verið skil-
greint og afmarkað sem einstakt með
tilliti til náttúlegra og jarðfræðilegra
sérkenna. Í mati á þessu er einnig tek-
ið tillit til samspilsins milli mannsins
og náttúrunnar í gegnum tíðina og
allt fram til nútímans. Með þessum
hætti er reynt að sameina bæði sögu
og náttúru í eina heild. Þetta hjálp-
ar svo til við markaðssetningu svæð-
isins með tilliti til ferðamála, laðar
að vísindafólk og stuðlar að vernd á
náttúru og menningarminjum. Að
lokinni undirbúningsvinnu er sótt
um að svæði sem lagt er til að verði
jarðvangar fái alþjóðlega vottun og
viðurkenningu. Það er UNESCO
– Menningarmálastofun Samein-
uðu þjóðanna sem tekur afstöðu til
þess að veita svæði stöðu jarðvangs
að undangengnu vönduðu matsferli
sem byggir á þessum undirbúningi.
Koma að
óskrifuðu blaði
Aðeins eitt svæði hefur hlotið stöðu
jarðvangs hér á landi. Það er Katla
jarðvangur umhverfis Kötlu í Mýr-
dalsjökli. Reykja-
nes jarðvangur
á Suðurnesjum
bíður eftir svari
frá UNESCO
um sína stöðu.
N i ð u r s t a ð a
þeirrar umsókn-
ar ætti að liggja
fyrir snemma á
næsta ári. Sögu
jarðvangi (Saga
Geopark) í Borg-
arfirði er ætlað
að ná yfir Reyk-
holtsdal, Háls-
aveit og Hvítár-
síðu, norðaustur með Norðlinga-
fljóti upp á Arnarvatnsheiði, yfir
svæðin umhverfis Ok og Eiríksjökul
auk norðvesturhluta Langjökuls. Alls
eru þetta 2.270 ferkílómetrar sem
búa yfir mikilli sögu og einstæðum
náttúruminjum af ýmsu tagi.
Edda Arinbjarnar í Húsafelli hefur
nú í rúmlega eitt ár starfað sem verk-
efnastjóri þessa. „Við vinnum baki
brotnu að undirbúningi þess að sækja
um vottun. Nú erum við að ganga frá
útivistarskipulagi fyrir jarðvanginn;
gera gönguleiðir, tína saman upplýs-
ingar um merkar jarðminjar og skrifa
um þær. Síðan er verið að spá í hvað
eigi að merkja og þá hvernig. Það er
líka verið að skoða reiðleiðir. Við höf-
um mest verið að spá í gömlu leiðirn-
ar og möguleika á að endurvekja þær.
Síðan er heilmikill pakki með menn-
ingar- og söguminjum. Þetta flétt-
ast svo náttúrulega allt inn í göngu-
leiðirnar. Allt svæði jarðvangsins er
nánast eins og óskrifað blað. Á því
eru engar merktar gönguleiðir í dag
nema í kringum Reykholt og skóg-
ræktina þar. Þetta er búið að vera afar
skemmtileg vinna. Það er svo margt
sem hefur komið í ljós sem maður
bara vissi ekki,“ segir Edda.
Afar fjölbreytilegt
viðfangsefni
Verkefnið hefur verið fjármagnað
með styrkjum frá Vaxtarsamningi
Vesturlands og Framkvæmdasjóði
ferðamála. Að mörgu er að hyggja.
Edda segir að jarðfræðingur hafi
verið fenginn til að skrifa jarðfræði-
skýrslu fyrir svæðið á ensku. Hún sé
hugsuð til dreifingar og kynning-
ar meðal sérfræðinga á alþjóða vett-
vangi. Það á líka að skrifa íslenska út-
gáfu sem verður léttari aflestrar. Hún
er ætluð fyrir heimafólk hér á svæð-
inu.
„Þetta er þó ekki bara fræði-
mennska. Það þarf líka að skoða ým-
islegt af praktískum toga. Til viðbót-
ar við göngu- og reiðleiðirnar sem ég
nefndi, höfum við til dæmis verið að
spá í útskotum á þjóðveginum. Þau
gæti fólk notað til að stöðva bílana,
stíga út, skoða útsýnið og taka mynd-
ir. Það virðist líka vera mjög vinsælt
að taka myndir af dýrum. Maður
ekur varla orðið um Reykholtsdalinn
án þess að keyra fram á ferðalang sem
er önnum kafinn við að taka sjálfs-
mynd af sér og einhverjum hesti sem
hann hefur fundið úti í haga. Gott
væri að geta leyst það svo vel sé svo
fólk sé ekki að skapa hættu fyrir sjálft
sig og aðra. Fólk kemst óvíða í náið
samband við dýr eins og hér í land-
búnaðarhéruðum uppsveita Borg-
arfjarðar. Hér eru kindur, nautgrip-
ir, hestar, geitur og hvaðeina. Þetta
finnst ferðamönnum greinilega mjög
spennandi,“ segir Edda og bros-
ir við. „Þetta segir svolítið um hvað
þessi vinna er fjölbreytt. Við erum að
reyna að taka mið af samspili fólksins
við umhverfið innan svæðisins.“
Stefnt að stofnun
jarðvangs 2016
Í dag eru 111 jarðvangar vottað-
ir af UNESCO. Þeir finnast í tæp-
lega 40 löndum víða um heim. Edda
segir að nú sé verið að skoða mögu-
leika á að koma upp jarðvöngum á
rúmlega 400 svæðum til viðbótar.
Sjálf starfar Edda við ferðaþjónustu í
Húsafelli. Undirbúningsvinnan fyrir
Sögu jarðvang er sameiginlegt verk-
efni þeirra sem starfa í þessum geira á
öllu svæðinu. „Við sem erum í ferða-
mennsku hér á svæðinu hittumst til
skrafs og ráðagerða í vor leið. Það er
svo fyrirhugað að við hittumst aftur
fyrir jólin. Við störfum svo líka með
fólki sem vinnur að listsköpun inn-
nan svæðisins.“
Áætlað er að vinnu við undirbún-
ing Sögu jarðvangs ljúki fyrir haust-
ið 2015. Þá verður send inn umsókn
til UNESCO um að svæðið hljóti
stöðu jarðvangs. Það tekur ferli tek-
ur heilt ár. „Fram að þeim tíma þurf-
um við að starfa sem fullgildur jarð-
vangur þó svo að viðurkenningin sé
ekki komin frá UNESCO, að ýmsu
leyti höfum við gert það sérstaklega
með samstarfinu við Snorrastofu en
á næsta ári spýtum við í lófana,“ seg-
ir Edda Arinbjarnar.
mþh
Markvisst unnið að stofnun Sögu jarðvangs í Borgarfirði
Edda Arinbjarnar ásamt dætrum sínum Matthildi og Ingi-
björgu Þórðardætrum. Myndin var tekin á gönguferð um-
hverfis Strút nú í sumar.
Kort sem sýnir svæði Sögu jarðvangs.