Gaflari - 04.09.2014, Blaðsíða 6

6 - gafl ari.is
„Ef ég fæ að skrifa og
segja sögur þá er ég sátt“
Björg Magnúsdóttir fjölmiðlakona og rithöfundur er gaflari vikunnar
Björg Magnúsdóttir, fjölmiðlakona og
rithöfundur, sendi frá sér sína aðra
skáldsögu, „Þessi týpa“ í sumar, sem er
sjálfstætt framhald bókarinnar „Ekki
þessi týpa“ sem kom út árið 2013. Sú
bók vakti mikla athygli fyrir skemmti-
legan og frjálslegan stíl og Björg þótti
draga upp trúverðuga mynd af tilfinn-
ingalífi fjögurra ungra vinkvenna sem
búa í Reykjavík og vilja lifa lífinu hratt
og lifandi. Í „Þessi týpa“ heldur Björg
áfram að segja frá lífi vinkvennanna
sem eiga það til að lenda í skemmti-
legum ævintýrum en alvara lífsins er
auðvitað alltaf handan við hornið og
áleitnar spurningar vakna hjá lesand-
anum um hin ýmsu málefni íslensks
samfélags um leið og þær stöllur glíma
við erfiðleikana. Erla Ragnarsdóttir
hitti Björgu í matarhléi á einni af þeim
mörgu löngu vöktum á fréttastofu RÚV
sem Björg stóð í sumar og spurði hana
út í þennan blákalda veruleika ungra
kvenna sem hún dregur upp.
Það er smá af mér í þeim öllum
„Í báðum bókunum eru þær vinkonur
að takast á við þau ýmsu úrlausnarefni
sem við ungar konur þurfum að takast
á við. Seinni bókin, Þessi týpa, er að-
eins alvarlegri, ég fer þar inn á myrkari
svið, en ein persónan verður fyrir kyn-
ferðisofbeldi og á afar erfitt með að
horfast í augu við það. Hún er engan
veginn stelpa sem lendir í svoleiðis
að eigin mati. En þetta „gráa“ svæði í
samskiptum kynjanna, þegar kemur
að fylleríi og kynlífi saman, hefur verið
mér og fleirum hugleikið; það sem ger-
ist getur verið túlkað á afar ólíkan hátt
af þeim sem upplifa sem er ábyggilega
hluti af ástæðu þess að sárafá slík mál
komast alla leið í réttarkerfinu,“ segir
Björg. „Þessar sögur mínar eru held ég
raunsæjar og sýna hvernig það er að
vera ung kona í dag sem lifir og hrærist
í höfuðborginni. Ég byggi persónurnar
að einhverju leyti á samskiptum sem
ég verð vitni að eða tek sjálf þátt í frá
degi til dags. Gef mér þó auðvitað ríf-
legt skáldskaparleyfi og er ekki þekkt
fyrir annað en að færa í stílinn þegar
það hentar, en þetta er þó ekkert svo
fjarlægt raunveruleikanum. Markmið
mitt er eiginlega alltaf að gera góða
sögu betri. Það má segja að þetta séu
atburðadrifnar skemmtisögur með
alvarlegum undirtón,“ segir Björg og
hlær sínum smitandi hlátri. Blaðamað-
ur grípur þarna orðið og spyr Björgu
hvort hún sé þá líka þessi týpa, enda er
auðvelt að sjá hana fyrir sér í atburð-
arrás vinkvennanna, því þannig upplifir
maður Björgu frá fyrstu mínútu; ein-
læga, forvitna, gáfaða, frjálslega og
stútfullu af ævintýraþrá. „Ég held að
smá af mér sé í þeim öllum, mest í einni
þeirra en ég ætla að sjálfsögðu ekki að
gefa upp hver það er.”
Íslenskar konur hafa það
best í heiminum
Við Björg ræðum þennan raunheim
ungra kvenna í dag, þar sem tækifær-
in virðast endalaus og fátt sem getur
staðið í vegi þeirra til þess að skapa
sér viðunandi lífskjör og lífsstíl . „Ungar
konur á íslandi í dag eru alveg fáránlega
flottur hópur. Við höfum það líklegast
einna best í heiminum og erum að ég
held meðvitaðar um stöðu okkar. Við
gerum það sem við viljum, það nægir
að fletta blöðunum í dag til þess að átta
sig á því. Það er mikill styrkur sem felst
í ungum konum. Samt eru alltaf ákveðin
mál sem við erum að eiga við, eins og t.d.
jafnréttismál, baráttu um launin og kyn-
ferðisofbeldi – þetta eru mál sem konur
þurfa sérstaklega að eiga við sökum
kynferðis síns. Stemningin er vonandi
þannig að við erum meðvitaðar um það
að við þurfum að setja þetta sjálfar og
sjálf á dagskrá, sbr. Druslugangan, sem
mér finnst algjörlega frábært framtak
ungs fólks til að minna á óréttlæti sem
felst í hverskonar kynferðisofbeldi,“
segir Björg sem telur að hlutirnir séu
að mjakast í rétta átt. Aukin umræða
eigi sér stað í þjóðfélaginu og allir hafi
farveg til að tjá skoðanir sínar. „Það er
hins vegar staðreynd, þrátt fyrir að kon-
ur séu meirihluti þeirra sem útskrifast
með háskólapróf, að enn er skekkja í
því hverjir fá æðstu stjórnunarstöður
og hærri laun. Það eimir enn af ákveðnu
karlaveldi, hverju sem það sætir, en ég
vona að nú sé að rísa upp kynslóð sem
elst upp við lagalegt jafnrétti og að það
verði algild krafa að ekki sé hægt að
mismuna eftir kyni í hvora átt sem er.
Það er okkar, mín og minnar kynslóðar,
að viðhalda þessu og taka við keflinu.
En þó ég sé að lýsa æðislega jákvæðum
stað, sem mér finnst ungar íslenskar
konur vera á, er það um leið hættuleg-
asti staðurinn ... þegar manni finnst allt
vera komið er einmitt hætt við bakslagi.
Og í þessu samhengi er áhugavert að líta
út í heim, þar sem staðan er allt önnur og
miklu verri mjög víða. Jafnrétti kynjanna
er kannski eitthvað sem við ættum að
flytja meira út af.“
Pólitík er alls staðar
Eru bækurnar þínar pólitískar? „Í mín-
um huga er pólitík alls staðar. Stjórn-
málamenn hafa til dæmis mjög mikil
áhrif á okkar daglegu athafnir. Í bókun-
um eru ýmsar vísanir í pólitík, vinkon-
urnar eru að velta vöngum yfir hinum
ýmsu málum og þá koma í ljós skoð-
anir, eða jafnvel skoðanaleysi, minnar
kynslóðar. En þetta er ekki endilega
með augljósum hætti, menn eru ekki
nafngreindir eða neitt slíkt, en þarna
er klárlega verið að skoða samfélagið
með ákveðnum hætti.“
Allir eiga að hafa skoðanir
á ríkisfjölmiðlinum
Björg lauk BA-gráðu í stjórnmálafræði
og MA gráðu í hagnýtri menningarmiðl-
un frá Háskóla Íslands. Björg hefur m.a.
starfað sem blaðamaður, formaður
Stúdentaráðs HÍ, kynningarfulltrúi og
verkefnastjóri. Á síðustu misserum
hefur hún starfað sem fréttamaður á
RÚV en er nýtekin við sem umsjónar-
maður Síðdegisútvarpsins á Rás 2.
Þegar Börg minnist á vinnustaðapólitík
kemur RÚV fljótlega upp í umræðunni,
enda einn umtalaðasti vinnustaður
landsins. Björg segir umræðan um
RÚV því miður oft of neikvæða og
nánast í frasalíki. Hávær gagnrýni um
vinstrisinnaða fréttastofu sé t.a.m.
mjög ósanngjörn. Reglulegar traust-
mælingar sýni annað. „Landsmenn
treysta þessum fjölmiðli best. Ég skil
mínar pólitísku skoðanir eftir þegar
ég fer í vinnuna á morgnana, ég myndi
ekkert endast lengi í djobbinu ef ég
ætlaði að gera þetta einhvern veginn
öðruvísi. Ég hef ekki orðið vitni að öðru
á fréttastofu RÚV,“ segir Björg. Hún
segir margt mjög vel gert þar, þó auð-
vitað geti ekki allir verið sammála um
hvað er gott eðli málsins samkvæmt.
Að því sögðu eigi allir að hafa skoð-
anir á ríkisfjölmiðlinum. „Kollegi minn
gerði nýlega rannsókn á fjölmiðlum
hér á landi og þar kom í ljós að það væri
minna greinanlegt á RÚV en á öðrum
fjölmiðlum að karlmenn tækju harðar
fréttir eða væru leiðandi. Þessar niður-
stöður komu mér ekki á óvart, ég hef
ekki upplifað annað en að reynt sé að
rótera hverjir taka fyrstu fréttir, hverjir
eru að lesa fréttir og stýra umfjöllun-
um á öllum póstum, hvernig vaktir eru
mannaðar – það er pælt í þessu öllu og
það er gott. Á RÚV vinnur góð blanda
ólíks fólks á ólíkum aldri og mismund-
andi kynslóðir eiga díalóg um hin ýmsu
málefni. Þannig fær maður líka speglun,
sem er jákvætt að mínu mati en verður
að virka í báðar áttir,“ segir Björg sem
þykir greinilega vænt um vinnustaðinn.
En hvernig kom það til að hún fór
að vinna á RÚV? „Ég sá bara auglýst
eftir fréttamönnum fyrir einu og hálfu
ári og hugsaði með mér að þetta gæti
verið gaman að prófa. Ég er ógeðs-
lega forvitin að eðlisfari og hef mikinn
áhuga á samfélaginu og ég vil helst
vera þar sem eitthvað að gerast. Ég vil
hafa svolítið líf í tuskunum,“ segir Björg.
„Ég hef alla tíð haft mikla þörf fyrir að
skrifa, hef til dæmis haldið dagbækur
í fleiri ár og mér datt í hug að sá áhugi
gæti nýst í fréttaskrifin. Ég skrifa oft
einhverjar karakterlýsingar og sketsa
og að því leyti eru þessir heimar ekki
ósvipaðir. Þau eru þó ólík lögmálin í
þessum tveimur söguheimum. Í öðr-
um þeirra fæ ég að skálda og búa til, í
hinum verð ég að fara eftir ströngustu
kröfum um að segja satt og rétt frá,