Fréttatíminn - 17.10.2014, Blaðsíða 14

U „Unnið verður að víðtækri sátt við aðila vinnu-markaðarins um þróun vinnumarkaðar og upp-byggingu til framtíðar.“ Svo sagði meðal ann-ars í stefnuyfirlýsingu ríkisstjórnarinnar þegar hún tók við völdum í maí í fyrra. Ef marka má
viðbrögð aðila vinnumarkaðarins nú, þegar lið-
ið er tæplega eitt og hálft ár af kjörtímabilinu,
er ekki að sjá að sú sátt hafi náðst.
Blika er lofti þegar horft er til vinnumark-
aðar í vetur. Alþýðusamband
Íslands og Samtök atvinnulífs-
ins hafa gagnrýnt stjórnvöld
fyrir samskiptaleysi. Á meðan
svo er stefnir í óefni. Stór orð
hafa fallið sem auka ekki tiltrú
á samstarf vinnumarkaðsaðila
og stjórnvalda. Gylfi Arnbjörns-
son, forseti ASÍ, hefur sagt fjár-
lagafrumvarp ríkisstjórnarinnar
vera aðför að launafólki og hótað
að láta af öllu samstarfi við ríkis-
stjórnina, verði það samþykkt
óbreytt. Sigmundur Davíð Gunnlaugsson for-
sætisráðherra dró hins vegar í efa að forseti
ASÍ stæði við hótun sína, að hætta samráði
væri umbjóðendum hans ekki til gagns. Dyrn-
ar stæðu opnar í forsætisráðuneytinu.
Samtök atvinnulífsins hafa tekið undir gagn-
rýni á ófullnægjandi samráð ríkisstjórnarinnar
um mikilvæg mál sem að vinnumarkaðnum
snúa. Samið var til eins árs á almenna vinnu-
markaðnum um hófsamar launahækkanir í
þeirri von að slíkt skilaði auknum kaupmætti.
Samtök atvinnulífsins segjast hafa skilning
á því að reiði ríki innan verkalýðsfélaga á
almennum vinnumarkaði vegna mikilla launa-
hækkana á opinberum vinnumarkaði. Ábyrgð á
verðstöðugleika verði aldrei borin af almenn-
um vinnumarkaði einum. Þar verði stéttarfélög
opinberra starfsmanna einnig að axla ábyrgð –
og það sama á vitaskuld við um samningsaðil-
ann, hið opinbera.
Samtök atvinnulífsins benda á þann árangur
sem náðst hefur með hófsömum kjarasamning-
um. Á tæpu ári hefur verðbólga hjaðnað hratt
og er nú 1,8 prósent á ársgrunni. Aðilar vinnu-
markaðarins lögðu upp með að hóflegar launa-
hækkanir myndu stuðla að lægri verðbólgu
og meiri kaupmáttaraukningu en ella. Minna
gæti orðið meira, eins og Samtök atvinnulífsins
orða það – og það hafi gengið eftir. Kaupmáttur
launa hafi því verið 4 prósent meiri í september
en fyrir ári. Á það er að vísu bent að aukning
kaupmáttar sé umfram aukningu framleiðni í
atvinnulífinu og varanleiki hans því í nokk-
urri óvissu. Svo hröð aukning kaupmáttar
verði ekki varin nema vel sé haldið á spilum í
efnahagsstjórn og við gerð kjarasamninga á
komandi mánuðum.
Þar er óvissan mikil, hvort heldur litið er
til almenna markaðarins eða hins opinbera.
Læknar hafa til dæmis boðað verkfall og farið
fram á verulegar kjarabætur. Mikil óvissa
ríkir um niðurstöðu á þeim viðkvæma vett-
vangi – annars vegar mat á að kjör lækna þurfi
að vera með þeim hætti að þeir vilji starfa hér
á landi og hins vegar það fordæmisgildi sem
umtalsverð hækkun hefði og kröfur annarra í
kjölfarið. Samtök atvinnulífsins benda því á að
þrátt fyrir þann árangur sem náðst hefur í bar-
áttu við verðbólgu og með auknum kaupmætti
sé staðan á vinnumarkaði tvísýn. „Að óbreyttu
gæti stefnt í víðtækari verkföll á almennum
vinnumarkaði en um áratugaskeið,“ segja Sam-
tökin. „Ástæðurnar má rekja til kjarasamninga
opinberra starfsmanna, samskiptaleysis stjór-
nvalda og aðila vinnumarkaðar og ósamstöðu
um áherslur í efnahagsmálum. Í hnotskurn er
verkalýðshreyfingin á almennum vinnumark-
aði að undirbúa harðar aðgerðir vegna trún-
aðarbrests við ríkisstjórnina,“ segir einnig og
samtökin bæta við: „Forsenda þess að gerðir
verði kjarasamningar á grundvelli verðstöðug-
leika er að traust ríki á milli stjórnvalda og
aðila vinnumarkaðar. Það traust er ekki fyrir
hendi og því stefnir í óefni á vinnumarkaði í
vetur. Sameiginleg sýn á meginlínur efna-
hagsstefnunnar er nauðsynleg forsenda slíks
trausts, Það verður að vera forgangsverkefni
stjórnvalda og aðila vinnumarkaðar að stilla
betur saman strengi.“
Það er krafa almennings að aðilar vinnu-
markaðarins og stjórnvöld sýni umbeðna
ábyrgð. Sá árangur sem náðst hefur fýkur
fljótt út í veður og vind logi allt í vinnudeilum á
komandi vetri.
Stjórnvöld og aðilar vinnumarkaðar gangi í takt
Tvísýn staða á vinnumarkaði
Jónas Haraldsson
jonas@frettatiminn.is
LóABORATORíUM LóA hjáLMTýsdóTTiR
Sætúni 8, 105 Reykjavík. Sími: 531 3300. ritstjórn@frettatiminn.is Ritstjóri: Jónas Haraldsson jonas@frettatiminn.is Fréttastjóri: Höskuldur
Daði Magnússon hdm@frettatiminn.is. Auglýsingastjóri og stjórnarformaður: Valdimar Birgisson valdimar@frettatiminn.is. Framkvæmdastjóri: Teitur Jónasson teitur@
frettatiminn.is. Fréttatíminn er gefinn út af Morgundegi ehf. og er prentaður í 82.000 eintökum í Landsprenti.
Leitið upplýsinga á auglýsingadeild
Fréttatímans í síma 531 3310 eða á
auglysingar@frettatiminn.is
Fréttatímanum er dreift á
heimili á höfuðborgarsvæðinu
og Akureyri auk lausadreifingar
um land allt.
Dreifing með Fréttatímanum
á bæklingum og fylgiblöðum
er hagkvæmur kostur.
Ert þú að huga
að dreifingu?
MMikilvægt
Magnesíum plús með
B12, B6 og fólinsýru er
slakandi og styrkjandi
fyrir líkama og sál.
14 viðhorf Helgin 17.-19. október 2014