Vísbending - 02.01.2012, Blaðsíða 2

Allir vita að Grikkir lugu því að þeir
væru heiðarlegir og góðir evruþegnar.
Þeir annað hvort fölsuðu tölur eða vildu
ekki vita þær réttu. Engir voru jafnmiklir
slúbbertar og Grikkir. En Ítalir hikuðu
heldur ekki við að brjóta reglurnar.
Satt að segja stóðust þeir prófið aðeins
þrisvar á níu árum frá 1999 til 2007.
En það sem verst var, Þjóðverjar voru
fyrstir til þess að brjóta Maastricht-
skilyrðið um fjárlagahalla (reyndar á
sama tíma og Ítalir). Frakkar fylgdu í
fótspor meistaranna frá Berlín. Eftir að
aðalþjóðirnar tvær höfðu brotið reglurnar
var erfitt fyrir þær að sekta Portúgali sem
voru líka í skammarkróknum. Það fór svo
að viðurlögum var aldrei beitt. Ætli flestar
þjóðirnar vildu ekki núna heldur hafa
borgað sekt en vera í því skuldafeni sem
raun ber vitni?
2 V Í S B E N D I N G • 1 . T B L . 2 0 1 2

Ástæðan fyrir evrukreppunni
Ekkert mál hefur tekið jafnmikinn tíma ráðamanna og fjölmiðla undanfarið ár og evrukreppan. Hvað veldur þessum vanda sem sumir telja að marki upphaf
Nýjar reglur eða gamlar?
Hverjir fóru eftir reglunum?
Eitt af því sem leiðtogar Evrópu leggja megináherslu á er að ríkin verði að sýna ábyrgð. Eitt
aðalatriðið er að halli á fjárlögum sé lítill eða innan við 3%. Þannig verði skuldir ríkjanna ekki
óviðráðanlegar í einu vetfangi.
Maastricht-skilyrðin eru sannarlega ekki
sett að ástæðulausu. Það er einfaldlega
skynsamlegt að fjárlög séu hallalaus eða
í versta falli hallalítil. Þannig er hægt að
halda skuldum ríkisins innan skaplegra
marka. Þegar stjórnmálamenn hafa
ekki lengur möguleika á því að stela frá
Ekki Þjóðverjar eða Frakkar. Það voru reyndar
Spánverjar sem aldrei fóru uppfyrir fjárlagahallaþakið.
3/9 Ítalía
Mesti svindlarinn
5/9 Þýskaland
Fyrsti svindlarinn
6/9 Frakkland
Svindlari
9/9 Spánn
Heiðursmenn
Hverjir fóru oftast eftir reglunum
1999 til 2007?
Lántökukostnaður ríkja. Tíu ára skuldabréf
En hver var dúxinn? Eina landið sem
aldrei svindlaði á prófinu? Spánn, þótt
ótrúlegt megi virðast. Enda eru skuldir
spænska ríkisins með þeim minnstu á
evrusvæðinu. Það dugði hins vegar ekki
til að halda jafnvægi í efnahagslífinu.
En þetta er einmitt sama reglan og gilt hefur frá
því að evran var sett á fót. Hún hefur því gilt í 14
ár, en verið brotin æ ofan í æ.
öllum þegnum landsins með því að fella
gengið er það lífsspursmál að sýna aðgát
í ríkisfjármálum. En sagna kennir tvennt:
Annars vegar að það er hægara sagt en gert
að fylgja slíkum reglum og hins vegar er
það eitt og sér ekki nóg til þess að tryggja
að land lendi ekki í kreppu.
Spánverjar þurfa að glíma við miklu hærri
vexti en Þjóðverjar og Frakkar. Næstum
jafnháa og Ítalir. Þeir hafa lækkað að
undanförnu sem gæti verið merki um
að markaðir hefðu trú á því að aðgerðir
ráðamanna virkuðu.
Frakkland
Þýskaland
Spánn
Ítalía
Heimild: Bloomberg
að endalokum evrusvæðisins, en aðrir halda að geti leitt til
langvarandi heimskreppu? BBC setti málið nýlega fram með
áhugaverðum hætti sem við notum sem fyrirmynd.