Vísbending - 21.05.2012, Blaðsíða 4

4 V Í S B E N D I N G • 2 0 T B L 2 0 1 2
Aðrir sálmar
Hver gætir
gæslumannsins?
Ritstjóri og ábyrgðarmaður: Benedikt Jóhannesson
Útgefandi: Heimur hf., Borgartúni 23,105 Rvík.
Sími: 512 7575. Myndsendir: 561 8646.
Net fang: visbending@heimur.is.
Prentun: Heimur. Upp lag: 700 eintök.
Öll réttindi áskil in. © Ritið má ekki afrita
án leyfis út gef anda.
framhald af bls. 1
var 496,85 stig í ársbyrjun.“ Adam var
þó ekkil lengi í Paradís og árið 2004
lækkaði gengið aftur. Algengt var að sjá
upplýsingar um það í viðskiptaritum
hve lengi fé félagsins myndi endast. Það
kláraðist loks árið 2009 og félagið lýsti
yfir gjaldþroti. Hluti af starfseminni fer
nú fram í nýju félagi.
Lærum við eitthvað?
Lærdómurinn er ekki sá að deCode
hafi verið slæmt félag eða að gjaldþrot
þess hafi verið neitt gleðiefni, síður
en svo. Félagið var vinnustaður fjölda
hámenntaðra manna sem komu margir
til Íslands gagngert til þess að vinna hér.
Þannig varð það lyftistöng fyrir íslenskt
atvinnulíf. Hins vegar skildi enginn hvaða
hagnaðarmöguleika slíkt félag hefði.
Gengi Facebook var miðað við 100-faldan
núverandi hagnað. Það segir lítið því að
hann á væntanlega eftir að aukast. Hann
þarf að sexfaldast til þess að verðlagningin
sé eðlileg. Enginn veit hvort það gerist.
Mynd 2: Gengi bréfa DeCode á Nasdaq árin
2000-2009
Lexían á að vera sú að enginn á að
fjárfesta í slíkum félögum nema hann sé
tilbúinn til þess að tapa öllu því sem hann
setti í það. Ekki er hægt að treysta í blindni
fínustu verðbréfamiðlurum heims. Ekki
vegna þess að þeir séu óheiðarlegir heldur er
fjárfestingin einfaldlega þess eðlis að enginn
veit hvort hún stendur undir sér eða hvaða
líkur eru á því að hún skili arði.
Heimild: portfoliosharing.com
Heimild: Morgunblaðið
Mynd 3: Gengi deCode
1.1. til 17.11. árið 2003
Erlendis ganga sögur um að þjóðin hafi gert alla útrásarvíkingana
útlæga og eigur þeirra upptækar. Hér
ríki Alþingi götunnar og almenningur
hafi sett nýja stjórnarskrá. Enginn
efast um það að í þjóðfélaginu er mikil
reiði og að almenningur vill gjarnan
að einhverjum sé refsað. Sem betur
fer er enn réttarríki á Íslandi, þó að
hættur sjáist víða. Dómstólar sem eiga
að dæma að lögum eiga síðasta orðið.
Jafnvel þó að mörgum finnist að sekt
sé augljós eru allir saklausir gagnvart
dómara nema sekt sé sönnuð. Þó að
fáir dómar hafi fallið um hrunið sést að
sönnunarbyrðin er erfið.
Hin raunverulega refsing felst oft í því
að auglýsa að einhver sé til rannsóknar
og hann verði ákærður. Margir muna
það lengi að maður hafi verið dreginn
fyrir dóm eða grunaður um glæp, þó
að ekkert verði úr málinu. Fregnir
herma að hundruð manna liggi undir
grun um misferli. Það færist í vöxt að
menn séu handteknir til þess að leiða
þá til yfirheyrslu, þegar oftast virðist
nægjanlegt að kalla þá inn sem vitni á
tilgreindum tíma. Hundruð síma hafa
verið hleraðir og staðfest að tekin hafa
verið upp símtöl fólks sem ekki lá undir
grun og spiluð fyrir sakborninga. Allt
eru þetta alvarleg glöp sem hefðu vakið
óbeit alls almennings, ef sagt hefði verið
frá þeim í Austur-Þýskalandi eða Líbíu
á tímum alræðisstjórna. Nú eru flestir
Íslendingar orðnir ónæmir fyrir slíku.
Nýleg dæmi um ógöngur eftirlits- og
rannsóknarstofnana eru rannsókn á
meintum gjaldeyrisbrotum Heiðars Más
Guðjónssonar og fleiri. Rannsóknin
var hafin með fjaðrafoki og Heiðar
varð af kaupum á Sjóvá vegna málsins
sem svo gufaði upp á endanum. Svo
virðist sem ekki sé hægt að reiða sig á
ráðgjöf eftirlitsaðila, en á þeim hvílir rík
leiðbeiningaskylda. Rannsóknarmenn
sérstaks saksóknara gera skýrslu fyrir
ákærðu í Milestone. Allir þekkja sögu
af meintu upplýsingaflæði frá forstjóra
Fjármálaeftirlitsins til fjölmiðla. Allir
verða að fara að lögum og reglum. Líka
þeir sem gæta þess að aðrir geri það. bj
Verðbólga í rénun?
Tölur Hagstofunnar sýna að í maí stóð vísitala neyslu nánast í stað.
Þetta kemur mörgum á óvart eftir miklar
launa hækkanir að undanförnu. Ekki
hafa verið boðaðar neinar verðhækkanir
á næstunni og á sumrin eru oft útsölur
sem valda verðlækkunum. Evran hefur
veikst gagnvart krónunni og stór hluti
innflutnings kemur frá evrusvæðinu.
Vegna þess að verð hefur hækkað mikið
á fyrstu mánuðum ársins 2012 er
fyrirsjáanlegt að tólf mánaða verðbólga
lækkar lítið næstu mánuði, en ef
verðbólguhraðinn verður lítill er ólíklegt
að Seðlabankinn haldi áfram að hækka
vexti.
Nú mun það líka koma í ljós hvort
sú kenning stenst að krónan styrkist á
sumrin vegna þess að innflæði gjaldeyris
vegna ferðamanna sé mikið. Hætt er við
á móti komi áhrif þess að greiddar verða
háar fjárhæðir úr þrotabúum bankanna á
næstunni.