Þjóðlíf - 01.04.1988, Blaðsíða 16

INNLENT
Símaofsóknir algengar
Ólafur Tómasson, póst-
og símamálastjóri: Yfir-
leitt reynum viö að halda
öllu sem við getum
leyndu.
Bogi Nilsson, rannsókn-
arlögreglustjóri ríkisins:
Lögreglan segir þoland-
anum hvern hann er að
kæra.
Hallvarður Einvarðsson,
ríkissaksóknari: Þess eru
dæmi að svona mál fari
fyrir dómstóla.
Á annað hundrað beiðnir á
ári um að símtöl séu rakin.
30 kærur til lögreglunnar á
síðasta ári. Þolandi fær ekki
uppgefið hjá Pósti og síma
hvert símtalið er rakið. Að
auki þarf viðkomandi að
greiða tæplega 5000 krónur
ef símtalið er rakið utan
hefðbundins vinnutíma.
A hverju ári berast Póst- og símamála-
stofnun á annað hundrað beiðnir frá ein-
staklingum um að rekja nafnlaus símtöl sem
hafa valdið þeim óþægindum og ónæði.
Fyrirspurnir og kvartanir vegna slíkra sím-
tala eru langtum fleiri. Starfsmenn Pósts og
síma neita undantekningalaust að gefa upp-
lýsingar urn liver það er sem hefur valdið
ónæðinu, og bera fyrir sig gamlar innanhúss-
reglur stofnunarinnar. „Það er ekki okkar
hlutverk að upplýsa hverjir nota símann",
sagði Agúst Geirsson, símstjóri í Reykjavík, í
samtali við Þjóðlíf.
Að sögn Ágústs er það mismunandi eftir
símstöðvum hvort hægt er að rekja símtöl. í
sumum tilvikum þarf að tengja línu þess sem
kvartar sérstaklega á viðkomandi símstöð
svo unnt sé að sjá úr hvaða númerum er
hringt og á hvaða tímum. Þar sem aftur á
móti er eldri gerð símstöðva er hægt að rekja
símtal ef sá sem fyrir ónæðinu varð/eggur
tólið ekki á.
Ef starfsmönnum Pósts og síma berst
beiðni um að símtal sé rakið utan skrifstofu-
tíma virka daga vikunnar kostar það við-
komandi 4.813 krónur.
Ólafur Tómasson, Póst og símamálastjóri,
kvað starfsmenn stofnunarinnar jafnan
reyna að leysa þessi mál með friðsamlegum
hætti. Oft hefðu þeir t.d. sjálfir samband við
þann sem símtal hefði verið rakið til og færu
þess á leit að hann léti af iðju sinni. Ólafur
taldi alls ekki að breyta bæri reglum stofnun-
arinnar um nafnleynd þeirra sem valda fólki
ónæði símleiðis: „Yfirleitt viljum við halda
öllu sem við getum leyndu‘% sagði Ólafur.
Þeir sem ekki una innanhússreglum Póst-
og símamálastofnunar geta kært til rann-
sóknarlögreglu ríkisins. Þangað voru 30 mál
kærð á síðasta ári.
Bogi Nilsson, rannsóknarlögreglustjóri
ríkisins, sagði að venjulega væri leitað eftir
dómsúrskurði um að PóstL.r og sími afhenti
gögn sem upplýstu hvert símtöl hefðu verið
rakin. Hann sagði að lögreglan veitti þeirn
sem kærði hlutdeild í þeint upplýsingum.
Það er sem sagt ekki fyrr en kært er til lög-
reglunnar að þolandi fær upplýsingar um
hver olli ónæðinu. Að sögn Boga kemur það
oft á daginn að sá sem ónæðinu veldur er
kunnugur þeirn sem það bitnar á. Fyrrver-
andi hjón halda þannig einatt áfram skærurn
á h'num símans og nágrannaerjur eru stund-
um háðar með því móti líka. Þá er og nokkuð
um að börn og unglingar hafi gengið helsti
langt í símaati, a.m.k. hafa borist kærur
vegna slíks.
Þá er ótalið það sem ógeðfelldast er í þess-
um málum, en það er þegar maður ofsækir
sömu persónuna. langoftast konu. og hringir
hvað eftir annað ýmist með klúryrðum, and-
ardrætti eða algerri þögn. Dæmi eru um að
konur hafi langtímum saman sætt slíkum of-
sóknum, enda erfitt fyrir þær að sækja rétt
sinn eins og kerfið er nú. Það er einnig mjög
líklegt að hið þunglamalega kerfi, auk kostn-
aðarins sem fylgt getur, valdi því að margar
konur heykist á því að láta rekja símtöl og
kæra svo.
Bogi Nilsson kvað 17 af þeim 30 símamál-
um sem kærð voru til þeirra á síðasta ári vera
upplýst og send ríkissaksóknara.
Hallvarður Einvarðsson, ríkissaksóknari,
hafði ekki tölur handbærar um þessi mál, en
sagði að yfirleitt lyki þeim með áminningu og
sektum. Þess væru hins vegar nokkur dæmi
að mál af þessu tæi færu fyrir dómstóla.
Hrafn Jökulsson
Hringingarnar byrjaðar aftur
Um það leyti sem Þjóðlíf var að fara í
prentun varð konan sem hér segir frá aft-
ur fyrir því að hringt var í hana að nóttu
til án þess að nokkuð væri sagt í símann.
(Sjá viðtal á síðunni hér til hliðar.) Þá
voru liðnir þrír mánuðir síðan hringing-
arnar hættu eftir að hún lét rekja símtal-
ið.
Nú var hringt aðfararnótt sunnudags.
Hún lagði tólið ekki á og ákvað að láta
rekja símtalið. Það þurfti hins vegar að
bíða þangað til á mánudagsmorgun, enda
hefði hún að öðrum kosti þurft að greiða
tæpar 5000 krónur. í rúman sólarhring
gat hún því ekki notað símtæki sitt.
Starfsmenn Pósts og síma gáfu þær
upplýsingar einar að símtalið hefði verið
rakið í annað númer en síðast. Þeir neit-
uðu að gefa frekari upplýsingar, t.d. um
hvort sami aðili er skráður fyrir báðum
númerunum.
í samtali við Þjóðlíf kvaðst konan sem
fyrir þessu varð hafa talað við rannsókn-
arlögreglumann um grundvöll ákæru:
„Hann sagði að það væri erfitt um vik,
þar sem hringt hefði verið úr tveimur
númerum cn ekki aðeins einu. Hann var
ákaflega liðlegur en ráðlagði mér að bíða
þangað til símtal yrði rakið einu sinni enn
í annað hvort númeranna.
Ég er mjög í vafa um hvort rétt er að
kæra, því eins er víst að sá sem stendur á
bak við þetta þurfi fyrst og fremst félags-
lega eða sálfræðilega aðstoð. Það er þess
vegna óþægilegt að fá engar upplýsingar
— kerfið er svo lokað. Það hef ég fundið í
þessu máli svo um munar“.
HJ
16