Þjóðlíf - 01.04.1988, Blaðsíða 55

ERLENT
Úr flóttamannabúðum í Trípolí 1983.
gerðu sig strax heimakomna þegar þeir
höfðu sest að. Þeir héldu sínum fyrri lífshátt-
um og vildu sem minnst vita af þeim sem fyrir
voru í landinu. Það var eins op zíonisminn
ætti ekki bara að endurreisa Israel heldur
líka að sýna heiminum að gyðingar gætu
verið miðevrópskir millistéttarmenn, land-
búnaðarsósíalistar í anda Tolstoi eða marx-
istar í Asíu, í landi sem hafði verið „vanrækt"
um aldir.
En það var fólk fyrir í Palestínu. Fram til
1948 áttu gyðingar innan við 7% lands þar.
Samt sem áður var Ísraelsríki látið ná yfir
77% af Palestínu, sjálfstætt ríki sem kallað
var„ ríki gyðingaþjóðarinnar". Lagt var hald
á 40% jarðnæðis strax með einu penna-
striki. Síðan voru jarðir í eigu araba smátt og
smátt seldar samkvæmt sérstökum laga-
ákvæðum um eignir fólks sem var „fjarver-
andi“, þ.e. þeirra 780 þúsunda sem flæmdar
voru á brott til nágrannalandanna. 160 þús-
und Palestínumenn bjuggu áfram í ísrael.
Sama sagan endurtók sig svo á herteknu
svæðunum, þar er nú búið að taka helming
jarðnæðis eignarnámi. Erfitt er að fá bygg-
ingarleyfi þar, þróun er bönnuð, ísraels-
menn ráða yfir vatni og rafmagni. Afleiðing-
in er sú að yfir 15 þúsund Palestínumenn
neyðast til að flytja úr landi árlega. I staðinn
er stöðugur straumur ófaglærðra Palestínu-
manna inn í Israel úr nágrannalöndunum
sem enn eykur á vanþróunina á herteknu
svæðunum.
Nú er talið að Palestínumenn séu um 4,5
milljónir. Þar af er 1,83 milljón (40,7%) ein-
hvers staðar í hinni sögulegu Palestínu, 2,6
milljónir (59,3%) annars staðar, flestir í
Jórdaníu, Líbanon og Sýrlandi. Meiri hluti
þeirra er í Arabaheiminum. Þeir hafa getið
sér gott orð í atvinnulífinu, að sögn Saids.
Hann bendir á að Palestínumenn eigi flesta
langskólagengna í Arabaheiminum miðað
við höfðatölu. Þeir hafi víða þótt skara fram
úr sem kennarar, læknar, verkfræðingar,
verktakar og menntamenn.
Said hrósar Yassir Arafat, leiðtoga PLO,
fyrir að hafa látið umheiminn taka eftir Pal-
estínumönnum þegar fjallað var Miðaustur-
lönd almennt, og sérstaklega ísrael. Hann er
að mati Saids snillingur í að miðla málum og
tengja hina dreifðu hluta í lífi Palestínu-
manna. Hann og PLO hafa vakið feikilega
athygli, bæði neikvæða og jákvæða, og hlut-
verk hans hefur verið að safna saman brot-
unum af Palestínu og gera úr þeim eina sam-
virka heild. Arafat sýndi fram á að hægt væri
að túlka málstað Palestínumanna fyrir um-
heiminum og hann hefur skapað tengsl milli
ólíkra hópa þeirra á meðal. Auk þess hefur
hann fært þeim hugsjón, um að Palestína
yrði einn góðan veðurdag heimkynni bæði
araba og gyðinga sem lifðu þar í sátt og sam-
lyndi og þar sem enginn þjóðfélagshópur
nyti sérstakra forréttinda. Lítið hefur þó
þokast í átt að þessu markmiði á umliðnum
árum. Ef eitthvað er hefur ástandið versnað.
Nægir að minna á atburðina í Beirút 1982
sem leiddu til þess að PLO varð að færa
bækistöðvar sínar úr borginni.
Bók Saids lýkur á eftirmála um fall Beirút
með von um að öll þau ósköp leiði mönnum
fyrir sjónir að aukið umburðarlyndi og sam-
starf komi öllum til góða í þessum heims-
hluta, Palestínumönnum, aröbum og ísra-
elsmönnum. Þær vonir hafa hins vegar ekki
ræst, eins og síðustu atburðir á herteknu
svæðunum eru til vitnis um.
Árni Óskarsson
55