Þjóðlíf - 01.04.1988, Blaðsíða 61

ÞJÓÐFÉLAGSMÁL
„Eins og þú sjálfsagt hefur getið þér til um,
lít ég á Hell’s Angels sem táknrænt fyrirbæri,
eins og háifgerða röngu þjóðfélagsins.
Danskt þjóðfélag er í upplausn hvað varðar
samstöðu manna. Englarnir hafa tileinkað
sér hugmyndina um einstaklinginn á móti
kerfinu og kerfið tekur þeim fegins hendi
sem ímynd óvinarins. Óvinar sem er auð-
þekktur og auðgreinanlegur. Hins vegar
kemur fólk ekki auga á hinn raunverulega
óvin. Sem dæmi má nefna að ef Engill gerir
sig sekan um manndráp er hann á forsíðum
dagblaðanna í tvær vikur, en ef t.d. Reagan
sendir sína menn til að varpa sprengjum á
alsaklausar konur, karla og börn vill það
gleymast á nokkrum dögum".
Konurnar „uppfylling
og aukaleikarar“
í kvikmynd Ib Makwarths er aðsetur Vít-
isenglanna heimsótt, farið með í ferðalag að
sumarlagi. horft upp á slagsmál og kirkju-
brúðkaup og komið við í fangelsi. Par situr
inni maður sem er í sjöunda himni yfir að fá
að afplána 16 ára dóm í sama fangelsi og
nokkrir Vítisenglar. Nú þykist hann hafa
tækifæri til að sýna hvað í honum býr.
„Eins og t.d. þegar kvikmyndatökuhópur-
inn var hér á ferð þá sópaði ég klefana
þeirra", segir hann. „Vaaá... að sópa gólfin í
fangaklefum alvöru Vítisengla."
Eitt einkennilegasta atriði myndarinnar er
þegar kvenprestur blessar Vítisengil í fullum
herklæðum. Þar var um að ræða þrefalt
brúðkaup og lá brúðhjónunum við drukknun
í blómum og hvítu tjulli. Að öðru leyti eru
konur bara með sem uppfylling og aukaleik-
arar.
„Eingöngu Englar fá orðið í myndinni. En
vertu viss um að þeir fara eins með konur
sínar og aðrir. Það hefði verið vanmat að
spyrja hvort Carlo lemdi konu sína og að
sama skapi innantóm staðhæfing að sýna
myndir af friðsælu fjölskyldulífi", segir
Markwarth.
Dóp eða ekki dóp
Hell’s Angels hafa oft verið sakaðir um að
sjá fyrir sér með eiturlyfjaverslun. Sérstak-
lega amfetamíni, en annars konar duft hefur
einnig verið nefnt, jafnvel heróín. Þessar
ásakanir eða sögusagnir koma frá banda-
rísku lögreglunni en danska lögreglan er svo
sannfærð um sannleiksgildi þessara upplýs-
inga að hún heldur úti sérstökum vinnuhópi
sem hefur ekki önnur verkefni en að reyna
að negla Englana. Það hefur ekki tekist hing-
að til.
Hvorki hefur tekist að ákæra né dæma
einn einasta „bróður" fyrir eiturlyfjasölu,
einungis fyrir að hafa haft eiturlyf undir
höndum, en það þykir ekki stórglæpur í
Danmörku. Carlo forseti Englanna heldur
því fram í myndinni að félagarnir komi ekki
nálægt svonefndum hörðum eiturlyfjum.
„Það er brottrekstrarsök. Það er ekki hægt
að treysta manni sem notar eða er háður
heróíni eða öðrum lyfjum. Það er einfalt
mál". Atburðirnir í desember gætu þó gert
þessi rök Englanna að engu.
Þó Englarnir fengjust að einhverju leyti
við eiturlyfjasmygl og sölu myndu þeir auð-
vitað ekki svara spurningum þar að lútandi
játandi. Staðreyndin er einungis sú að eng-
inn þeirra hefur hlotið dóm. Dönsku blöðin
og á það við um þau öll, skrifa þó eins og það
væri sannað mál að Hell’s Angels séu eitur-
lyfjasalar.
Skátafélag í anda
John Wayne
Umrædd kvikmynd fjallar um ýmsar hlið-
ar í lífi Englanna. Þeir gera áberandi yfir-
vegað grein fyrir heimssýn sinni og komast
oft vel að orði. Þeir iðrast einskis. Eiginlega
er tónninn frekar rómantískur jafnvel þegar
talið berst að dauðanum, bæði þeirra eigin
og annarra. í sjónvarpsviðtali var forsprakki
þeirra spurður um álit þeirra á konum. Fyrst
svaraði hann í gamni að þeir elskuðu konur
en varð fljótt alvarlegur og sagði að þeir virtu
konur sínar mikið. Þær þyrftu að sjá á bak
mönnum sínum út í óvissuna og iðulega
lægju þær undir sæng á næturna án þess að
vita hvort búið væri að drepa hetjuna þeirra.
Hamingjuna er að finna í órjúfanlegu
bræðralagi og í vindinum sem blæs í gegnum
hárið á fögrum sumardegi.
Það má m.a.s. líta á þá sem skemmtilega
stráka. Þeir eru að mörgu leyti eins og allir
aðrir, á meðan þeim er ekki troðið um tær.
Tær Englanna geta verið viðkvæmar og þeir
ákveða sjálfir hvenær á þeim er troðið og
hversu sárt það er. Ef að einum bræðranna
er vegið varðar það þá alla. Þeir minnast á að
þeir vilji fá að vera í friði á götunni, — hver
skilur það svo sem ekki? Bræðralag þetta
hefur svipuð einkenni og stríðsbandalag,
traust skátafélag eða frímúrarareglan. Ef lit-
ið er á þá í stærra samhengi eru Englarnir þó
léttvægur hópur. Lögreglan hefur á þeim
vakandi auga og þeir hafa hvorki völd né ítök
sé miðað við frímúrarana.
í klúbbhúsi Englanna ber fyrir augu
rauðviðarklædda veggi, leðursófa og Hell’s
Angels minjagripi af ýmsu tagi, hauskúpur af
kúm, langhyrndum að sjálfsögðu, skartgripi
sem minna á víkinga o.s.frv. Því er lýst sem
mikilli breytingu í lífi einstaklings að ganga í
bræðralag Vítisenglanna. Ib Makwarth segir
frá því hvernig hann upplifði „prospect",
sem var tekinn í félagið.
„Fyrstu mánuðina var ekki talandi við
hann. Síðan breyttist öll framkoma hans,
hann fór að hafa meira taumhald á sér og
haga sér á ákveðinn hátt. Ég er ekki að mæla
aðferðum Englanna bót, en aðrir vélhjóla-
töffarar eru rokkarar en Hell’s Angels eru
Hell’s Angels".
„Það er ólýsanlegt hvaða þýðingu það hef-
ur að vera Vítisengill. Ég hafði ákveðnar
væntingar, en raunveruleikinn er miklu
merkilegri en mínar væntingar", segir ný-
bakaður Engill.,, Nú á ég vini um allan heim,
ég get farið hvert sem ég vil ef ég á fyrir
farinu. Þegar ég er kominn á áfangastað sjá
vinirnir fyrir mér".
Menn drepa menn
Að sjálfsögðu fjallar myndin að nokkru
leyti um blóðugt stríð Englanna og Bullshit.
Hvers vegna er nauðsynlegt að verja eitt-
hvert ákveðið afmarkað svæði með ofbeldi
og morðum? Enginn Englanna vill viður-
kenna að hafa staðið að baki morðum að
yfirlögðu ráði á forsprökkum Bullshit-hóps-
ins. Engillinn Jönke er eftirlýstur vegna
morðs á fyrrum forseta Bullshit, Herbert
„Makrellen“ Knudsen. Jönke skrifaði bók
sem heitir „Jönke — mit liv“ (Tiderne Skift-
er, K.höfn 1986), en þar er m.a. smásaga sem
lýsir einmitt þessu morði. Að sögn Englanna
er sú saga einber skáldskapur.
Þeir menn sem dæmdir voru fyrir drápin á
„Söpromenaden” haustið 1983 standa þó við
gerðir sínar: „Ef ég iðraðist, hlyti ég einnig
að iðrast þess að hafa gerst Vítisengill", segir
Blondie, en hann hlaut 16 ára fangelsisdóm.
Hann skilur ekki harða afstöðu þjóðfélags-
ins: „Því fyllist fólk skelfingu þegar það heyr-
ir um aðferðir okkar? Fólk sem kýs yfir sig
stríðsbrjálaða NATO-sinna. Þeir sem völdin
hafa í heiminum drepa þúsundir manna, al-
saklausar konur og börn, en fólk áfellist okk-
ur. Svona hefur þetta alltaf verið, — menn
drepa menn“, segir hann hissa.
Englarnir nota alltaf dönsku á nafngiftinni
Bullshit, vel vitandi hvað það hljómar kát-
broslega: „Stríðið við Kúadellurnar á sér
stað vegna þess að þeir hafa ekki þroska til
að standa við það samkomulag sem þeir hafa
gert. Þeir komu beinlínis til að angra fólk á
okkar stöðum. Það er nóg pláss fyrir alla.
Það verður hver að hafa sitt umráðasvæði.
Þeim tekst ekki einu sinni að halda friðinn
við nágranna sína“, segir Blondie og á þá við
ástandið í Kristjaníu. Bullshit hafa lengi haft
yfirráð yfir stærsta hluta hassmarkaðarins
þar á bæ og verið með ýmsan yfirgang. Að
lokum gekk framkoma þeirra fram af íbúum
Kristjaníu sem héldu fund með rokkurun-
um, skömmuðu þá og hótuðu að útiloka þá
frá svæðinu ef þeir sæju ekki að sér. íbúarnir
sýndu fram á hvernig það væri hægt ef viljinn
væri fyrir hendi.
Skemmst er að minnast þegar íbúar Kristj-
aníu flæmdu neytendur og sölumenn svo-
kallaðra harðra efna frá staðnum þrátt fyrir
takmarkaðan áhuga lögreglunnar á sam-
vinnu. Eiturlyfjasjúklingum var gefinn kost-
ur á meðferð, ella skyldu þeir hverfa á brott.
Síðan hafa þessi efni ekki fundist í Kristjan-
61