Þjóðlíf - 01.02.1989, Blaðsíða 22

INNLENT
Samfylkingar
ryðjast fram völlinn..
Opnir fundir
með Jóni Baldvin
um allt land
°S Ólafi Ragnari
fösludaginn
13. janúar i
Alþýðuhusinu
Kl. 20.30
fimmtudagir
19. janúar á
Skansinum
Kl. 20.30
sunnudaginn
22. janúar i
Alþýöuhúsinu
kl. 14.00
laugardaginn
14. janúar á
Hótel Akranesi
kl. 14.00
fóstudaginn
20. janúar I
Sindrabæ
kl. 20.30
sunnudaginn
22. janúará
Hótel Höln
kl. 20.30
sunnudaginn
15. janúar á
Hólel Sellossi
kl. 20 30
laugardaginn
21. janúar i
Egiisbúð
kl. 14.00
'augardaginn
28. janúar I
akureyri
NESKAUPSTAÐ
Hugmyndir um samfyikingar hafa sett mark
sitt á stjórnmáiaþróun síðustu vikna á fslandi.
Ákvörðun formanna Alþýðuflokks og Alþýðu-
bandalags um fundaferð hlcypti þessari um-
ræðu af stað. En umræðan um vinstri samfylk-
ingu og borgaralcga samfyikingu er náttúrlega
einnig birtingarform á pólitískum vilja sem
lengi hefur verið við lýði.
Sú skoðun hefur lengi verið uppi að flokka-
kerfið á Islandi sé úrelt; það endurspegli illa
þau pólitísku viðhorf sem uppi eru
hverju sinni. Síðustu áratugi hafa
hvað eftir annað verið gerðar til-
raunir til að brjóta þetta flokkakerfi
upp með sameiningu flokka og
stofnun nýrra. Uppbrot flokka-
kerfisins gamla hefur komið fram
með ýmsum hætti; Samtök frjáls-
lyndra, Kvennalistinn, Borgara-
flokkurinn og Bandalag Jafnaðar-
manna bera því vitni.
Þannig hafa vinstri menn í
marga áratugi haft sameiningu að
keppikefli; stundum hefur áhug-
inn dvínað en blossað upp í annan
tíma. Þess er að minnast úr sög-
unni að áhugi hefur oft verið uppi
um sameiningu Alþýðuflokks og
Framsóknarflokks, myndun stórs
jafnðarmannaflokks. Feður nú-
verandi formanna flokkanna,
þeir Hannibal Valdimarsson og
Hermann Jónasson áttu t.d. við-
ræður um það árin 1947 og 1948.
Og í kosningunum 1956 höfðu
þessir flokkar með sér kosn-
ingabandalag. Sagan um sam-
einingu Alþýðuflokks og Al-
þýðubandalags (og forvera
þess) nær enn lengra aftur.
Samtök frjálslyndra og vinstri
manna höfðu t.d. það að
stefnumiði að sameina vinstri
flokkana. Þeir Jón Baldvin
Hannibalsson og Ólafur
Ragnar Grímsson voru báðir í
þeim samtökum og í fram-
boði fyrir þau árið 1974.
Fréttaskýring um
stjórnmálaþróun
síðustu vikna
En þetta er forsagan. Þeir Ólafur Ragnar og
Jón Baldvin eru báðir áhugamenn um stærri
flokka og aðstæður þeirra í flokkunum um
ýmislegt svipaðar. Báðir eru þeir „utanað-
komandi" í flokkum sínum, og hvorugur
þeirra býr við hinn algera flokksfrið. Stjóm-
málaflokkar lúta sínum eigin innri lögmálum
burtséð frá því hvað er að gerast utan veggja
þeirra. Tregðulögmálið gagnvart breytingum
er sterkt. Og þegar þeir ákváðu fyrir áramótin
að heilsa upp á landsmenn og heyra í þeim
_________ hljóðið,
bmgðust
margir ókvæða við í
flokkunum. Þeir
fengu báðir að
kenna á áhugaleysi
innan flokkanna á
samvinnu eða sam-
einingu A—flokk-
anna. Opinberlega
hafði Eiður Guðna-
son orð fyrir óánægju-
röddum innan Al-
þýðuflokksins, en Sig-
urjón Pétursson innan
Alþýðubandalagsins.
Sá vilji sem fram kom
um að takmarka
funda- og ferðafrelsi
formannanna hefti ekki
för þeirra. Fljótlega
kom í ljós að mikil
spenna og eftirvænting
ríkti meðal fólks utan
hins þrönga kjarna
flokkanna og fundirnir
fóru af stað með (húrra)
hrópum og söng. Fund-
irnir eru hins vegar ekki
haldnir á vegum flokk-
anna, heldur þeirra sem
einstaklinga.
Velgengnin á fundun-
um leiddi til ákveðinnar
viðhorfsbreytingar a.m.k.
í bili og margir þeirra sem
vantrúaðir voru á gjörning
þennan urðu sáttir við.