Þjóðlíf - 01.02.1989, Blaðsíða 30

ERLENT
rúmfélögum að þeir hefðu verið með eyðni-
smitbera. Að þessi eyðnismitberi væri ég,
sagði Henki síðar í blaðaviðtali.
Strax daginn eftir að hann fékk tíðindin lét
hann fjölskyldu sína, vinnuveitanda og vini
vita um úrskurðinn.
Rekinn úr vinnunni
Hálfum mánuði síðar var Henki rekinn úr
vinnunni. Hann hafði samband við hæsta-
réttarlögmanninn Tor Erling Staff og mikil-
vægt prófmál fór af stað.
I janúar 1986 kom Henki fram í blaðavið-
tali í Fredrikstad og athygli fjölmiðla og al-
mennings var vakin.
Uppsögnin ólögmæt, en gild
Eftir hörð málaferli í undirrétti var veit-
ingastaðurinn Papillon dæmdur til að greiða
Henki 50.000 norskar krónur í skaðabætur
fyrir óréttláta meðferð og ástæðulausa upp-
sögn. En hann var ekki ánægður með niður-
stöðuna því hann vildi að uppsögnin yrði
ógild og hann gæti aftur fengið stöðu sína
sem barþjónn. Því var málinu áfrýjað til yfir-
réttar.
Þar var málið tekið fyrir í janúar 1988. Þar
var dómur undirréttar staðfestur með naum-
um meirihluta (4-3). Nú var Henki kominn
með sjúkdóminn eyðni og réttarhöldin
gengu nærri honum, en hann og lögmaður-
inn voru staðráðnir í að gefast ekki upp fyrr
en í fulla hnefana og áfrýjuðu til hæstaréttar.
Fullur sigur
I hæstarétti féll dómurinn 30. september í
haust þar sem rétturinn féllst á kröfu Henkis
um ógildingu uppsagnarinnar. Þar með var
Papillon uppálagt að láta hann fá stöðuna
aftur. Að auki voru honum dærndar skaða-
bætur.
Dómurinn vakti mikinn fögnuð meðal
þeirra fjölmörgu sem safnast höfðu að baki
Henkis í baráttu hans fyrir rétti sínum, þar
sem hann var orðinn að fánabera allra þeirra
sem hafa orðið fyrir því óláni að smitast af
eyðni.
Dauðinn sigrar að lokum
Nú var Henki þrotinn að kröftum og þá
þrjá mánuði sem hann átti ólifaða hrakaði
honum þar til hann sofnaði í síðasta sinn á
Ríkisspítalanum í Osló þann 28. desember.
En minning Henkis lifir og nú hefur verið
stofnaður minningarsjóður í nafni hans sem
ætlað er að styðja eyðnismitaða í baráttu
sinni gegn sjúkdómnum og fyrir réttindum
sínum.
Mikilvægt prófmál
Dórnur hæstaréttar Noregs í þessu mikil-
væga prófmáli mun vafalaust hafa mikil
áhrif, ekki bara í Noregi heldur líka í fleiri
löndum þar sem fjöldi eyðnismitaðra hefur á
einn eða annan hátt mátt þola niðurlægingu
vegna sjúkdóms síns.
-yk.
Skógarnir í mengunarhættu
Helmingur norska barrtrjáa ber nú sjúk-
dómseinkenni, sem fyrst og fremst koma
fram í gisinni krónu, samkvæmt könnun
norsku skógrannsóknastofnunarinnar.
í annarri könnun sem fram fór árið 1985
kom fram að um 30% norskra barrtrjáa
væru skemmd, en sú könnun var ekki eins
umfangsmikil og ýtarleg og því ekki fylli-
lega sambærileg. Engu að síður sýnir nýj-
asta könnunin að þróunin er uggvænleg, að
sögn Káre Venn sem er prófessor hjá skógr-
annsóknastofnuninni.
— Við getum ekki fullyrt neitt um það
hve mikill hluti skógarskemmdanna stafar
af loftmengun en það er ljóst að þáttur
hennar er mikill, segir Venn. Aðrar ástæð-
ur sem hann nefnir eru náttúrulegar, s.s.
veðurfar, sveppir og skordýr.
— Nú verðum við að beina öllum okkar
kröftum gegn menguninni, segir Guro
Tarjcm í Norges Naturvernforbund, sem
eru stærstu náttúruverndarsamtök í Nor-
egi.
Hún segir hörmulegt hvernig norskir vís-
indamenn hafi hingað til litið framhjá því
að einmitt þeir þættir sem vafi leikur á um
varðandi skógarskemmdir megi rekja til
loftmengunar. Nú sé kominn tími til að
taka þessi vafaatriði til greina áður en það
er um seinan og varanlegar skemmdir á
skógunum eru staðreynd.
-yk.
30