Þjóðlíf - 01.05.1989, Page 21
INNLENT
Kaflaskil i tölvuheimi
Blað var brotið í íslensku viðskiptalífi
þegar hlutafélagið ísnet var stofnað 14. des-
ember síðastliðinn, en fyrirtækið mun hasla
sér völl á markaðinum við rafeindagagna-
skipti, en hliðstæð fyrirtæki eru starfandi
bæði í Bandaríkjunum og Evrópu.
Tilgangur félagsins er að aðstoða fyrir-
tæki, stofnanir og einstaklinga við að skipt-
ast á og samnýta tölvutækar upplýsingar án
tillits til þess hvar upplýsingarnar eru og
hvaða tegund tölvu er notuð. Stofnfé var
ákveðið 8 milljónir króna og að fyrirtækinu
standa Skýrsluvélar ríkisins og Reykjavíkur-
borgar, Verslunarbanki íslands, Flugleiðir,
Holberg Másson og Míkrómiðill sf. I stjórn
félagsins voru kjörnir þeir Jón Þór Þórhalls-
son, Jakob Sigurðsson, Holberg Másson og
Steinþór Pálsson.
Starfsemi ísnets mun einkum felast í því
að auðvelda samskipti ólíkra tölvukerfa með
aðstoð túlkunarforrita og hinsvegar að
stuðla að rafeindagagnaskiptum í hverskon-
ar viðskiptum. Fyrirtækið á sér fyrirmyndir
erlendis en þar hafa ýmsir aðilar sameinast
um að búa til eitt samræmt tölvunet fyrir
viðkomandi land.
I samtali við Þjóðlíf sagði Viðar Ágústs-
son, starfsmaður SKÝRR, að ísneti væri
fyrst og fremst ætlað að skapa möguleika á
að samtengja ólík tölvukerfi. „Það má segja
sem svo að hugbúnaðurinn sem ísnet er að
beita sér fyrir að byggja upp, er fyrst og
fremst tengi- og flutningahugbúnaður á milli
ólíkra vélategunda og tölvukerfa. Isnet mun
hjálpa fólki og fyrirtækjum að nálgast gagna-
banka í annarra eigu. ísnet er í rauninni ein-
ungis að leggja til vegina, en þeir sem skipta
við fyrirtækið verða sjálfir að leggja til bíl-
ana.“
Að sögn Halldórs Kristjánssonar raf-
magnsverkfræðings felast rafeindagagna-
skipti (electric data interchange) í því að
tölvur skiptast á gögnum án þess að manns-
höndin komi þar nærri. Hann sagði að í
Evrópu og Bandaríkjunum væri nú unnið
jafnt og þétt að því að staðla formið á raf-
eindagagnaskiptum, en margir staðlar hafa
verið notaðir fram að þessu. „í Bandaríkjun-
um nefnist mest notaði staðallinn X—12 en í
Evrópu er Edifact-staðallinn mest notaður.“
— Rafeindagagnaskipti eru mjög ofarlega
á baugi í tölvuheiminum í dag og munu verða
veigamikill þáttur í starfsemi fyrirtækja,
jafnt hér á landi sem erlendis, og án nokkurs
vafa ætlar Isnet að gera sig gildandi í þessari
þjónustu. Nokkuð skiptar skoðanir eru hins-
vegar á því hvort rétt sé að einkafyrirtæki á
borð við Isnet, sem stofnað er af ákveðnum
fyrirtækjum, standi að starfrækslu slíks fyrir-
tækis. Finnst sumum sem starfsemi sem þessi
eigi að heyra undir Póst- og símamálastofn-
unina, enda sé nauðsynleg leynd á persónu-
legum og viðskiptalegum upplýsingum best
tryggð með þeim hætti.
Kristján Ari.
Menn stöðva ekki þróunina
„Nýjir viðskiptahættir munu koma hvort
sem mönnum fínnst það æskilegt eður ei.
Menn stöðva ekki þróunina. Þetta er svo
mikil byiting í vinnubrögðum í rekstri fyrir-
tækja. Á næstu árum mun verða gjörbreyt-
ing á öllum viðskiptaháttum, sérstaklega eft-
ir árið 1992 þegar Evrópuríkin verða búin að
koma sér upp innri markaði. Við verðum
hreinlega ekki til á landakortinu nema við
séum með í þessu“, sagði Jakob Sigurðsson,
stjórnarmaður í ísneti hf. og yfirmaður
tæknisviðs Flugleiða, þegar hann var inntur
álits á tilkomu rafeindagagnaskipta í við-
skiptum fyrirtækja. En hver var kveikjan að
stofnun ísnets?
— Kveikjan að stofnun ísnets var einfald-
lega sú að eins og málum er nú háttað hér á
landi er ákaflega erfitt að færa upplýsingar
milli ólíkra tölvukerfa. Mismunandi tölvu-
kerfi tala ólík tungumál og því koma upp
ákveðnir samskiptaörðugleikar þegar miðla
þarf upplýsingum milli þeirra. Annað veiga-
mikið hlutverk hjá okkur verður að greiða
fyrir rafeindagagnaskiptum milli fyrirtækja.
Rafeindagagnaskipti felast í því að tölvu-
kerfi skiptast á gögnum á tölvutæku formi.
Þessi tegund samskipta er mjög að ryðja sér
til rúms erlendis í öllum viðskiptum og ég
hygg að þau eigi eftir að verða allsráðandi.
Ýmis stórfyrirtæki í Bandaríkjunum, t.d.
General Motors, eru byrjuð að krefjast þess
að viðskiptavinir þeirra nýti sér rafeinda-
gagnaskipti í viðskiptum.
— Þetta gengur þannig fyrir sig að þegar
t.d. verslun pantar einhverja vöru hjá heild-
sala þá er það einfaldlega gert í gegnum
tölvukerfi viðkomandi fyrirtækis, sem sendir
þegar boð til heildsölunnar. Tölvukerfið í
heildsölunni kannar strax hvort umbeðin
vara er til og hvort viðkomandi viðskiptavin-
ur hafi staðið í skilum. Sé svo sendir tölvu-
kerfi heildsölunnar þegar boð til verslunar-
innar um að pöntunin sé staðfest og á leið-
inni. Pöntunin gengur á þennan hátt fljótt og
örugglega fyrir sig og það er vissulega beggja
hagur.
— Viðskiptahættir sem þessir hafa oft
verið nefndir,, pappírslaus viðskipti" enda
korna þeir að verulegu leyti í stað gömlu
pappírsvinnunnar í fyrirtækjarekstri.
— Hugmyndin að stofnun fyrirtækisins er
aðallega komin frá mér og Jóni Þóri Þór-
hallssyni og við töldum það farsælla að flækja
ekki málin með því að hafa of marga með í
byrjun. Hinsvegar vorum við, og erum enn,
þeirrar skoðunar að þegar notendur byrjuðu
að sýna fyrirtækinu áhuga myndum við
bjóða þeim aðild að fyrirtækinu.
— Við leggjum mikla áherslu á að fyrir-
tækið verði rekið af notendum en ekki tölvu-
sölum. Við viljum að tölvusalar lagi sig að
íslenska markaðinum, en ekki að fyrirtækin
aðlagi sig hverjum og einum tölvusala. Ég
geri fastlega ráð fyrir því að með haustinu
muni hluthöfunum fjölga því ýmis stórfyrir-
tæki hafa sýnt ísneti mikinn áhuga.
— Þeir aðilar sem koma til með að skipta
við okkur þurfa alls ekki að óttast það að
einhver fyrirtæki eða einstaklingar komist
yfir viðkvæmar persónulegar eða viðskipta-
legar upplýsingar sem þeim er ekki ætlað að
sjá. I raun og veru stoppa upplýsingamar
ekkert hjá Isneti, því við komum til með að
senda þær viðstöðulaust milli sendanda og
viðtakanda. Við munum ekki reka tölvusal
né gagnabanka, heldur alla okkar þjónustu
út. Rekstur tölvunnar, og annað þvíumlíkt,
munum við sjálfsagt kaupa hjá Skýrr eða
öðrum aðilum sem bjóða upp á 24 tíma þjón-
ustu alla daga vikunnar.
— Tölvudeildir Flugleiða og Verslunar-
bankans verða bara eins og hverjir aðrir við-
skiptavinir þannig að samkeppnisaðilar
þurfa ekki að óttast viðskipti við ísnet.
— Það er ekki í uppsiglingu neitt við-
skiptastríð milli okkar og Pósts og síma,
nema síður sé. Við höfum mjög góð sam-
skipti við stofnunina. Áður en fyrirtækið var
stofnað leituðum við til Pósts og síma og
gerðum þeim grein fyrir fyrirætlunum okkar.
Þeir höfðu ekkert við þær að athuga og kváð-
ust ekki hafa hugsað sér að fara inn á sömu
brautir og við. Og að svo stöddu hygg ég að
þeir ætli sér ekki í beina samkeppni við okk-
ur. Þeir hafa örugglega nógu stór mál á sinni
könnu, sagði Jakob Sigurðsson að lokum í
samtali við Þjóðlíf.
Kristján Ari.
21