Þjóðlíf - 01.05.1989, Blaðsíða 23

r
INNLENT
mikla krafta
— Veturinn 1987 hannaði ég svo þrjú ný
skjöl af allt öðrum toga, en það eru aflrauna-
skjöl sem ég gef þeim sem vinna til þess að
eignast þau, en það felst í því að lyfta upp því
steinataki sem skjalið segir til um.
Þessi skjöl gera meira en veita viðkomandi
viðurkenningu fyrir afrek, þau varpa einnig
ljósi á forna siði og hreysti forfeðra okkar, en
þeir notuðu steinatök sem mælistig um
hreysti manna. Sá maður sem gat lyft Júdasi
fékk full laun, en sá sem gat það ekki varð að
sætta sig við helmingi lægri laun.
— Með útgáfu aflraunaskjalanna varð-
veitist forn hefð íslendinga, skjölin hafa sem
sagt menningarlegt gildi, enda er saga á bak
við hvert skjal, sem ella er hætt við að glatað-
ist í tímans rás eins og dæmi eru til um.
— Prentsmiðan Oddi h.f. prentaði fyrir
mig aflraunaskjölin og byrjaði ég að afhenda
þau síðastliðið sumar, 1988, og mættu þau
miklum áhuga og ánægju manna sem lögðu
leið sína að Hvallátrum við Látrabjarg, en
þar eru öll steinatökin og bíða nánast eftir
því að verða tekin upp. Hér er um mismun-
andi þung steinatök að ræða og er erfiðasta
takið 281 kíló að þyngd en það heitir Brynj-
ólfstak, og sagan segir að Brynjólfur nokkur
Eggertsson hafi borið þennan stein úr fjöru
og á þann stað sem steinninn er, en það eru
fimmtíu metrar. I dag fá menn viðurkenn-
ingu fyrir að lyfta þessum steini upp frá jörðu
og síðastliðið sumar voru tveir menn sem
unnu það afrek og afhenti ég þeim vottfast
afreksskjal því til staðfestu, þessir menn
heita Barði Sæmundsson, Patreksfirði og
Matthías Eggertsson, Reykjavík.
— Aðrir á meðal þeirra sem eignuðust
afreksskjöl á s.l. sumri voru 9 drengir í 9.
bekk í Húnavallaskóla sem allir lyftu steinin-
um Júdasi, sem er 130 kíló að þyngd. Þetta
afrek unnu þeir 1. sept. 1988 og er það vel
gert. Drengirnir sem unnu þetta afrek heita:
Bjarni Róbert Ólafsson, Bjarni G. Ragnars-
son, Einar Kolbeinsson, Hilmar A. Frí-
mannsson, Hilmar P. Valgeirsson, Hrafnkell
Jóhannsson, Ingvar Björnsson, Sigfús H.A.
Jóhannsson og Sigurður S. Gunnarsson.
— Allir þeir sem leggja leið sína að Hval-
látrum og Látrabjargi í náinni framtíð eiga
kost á að eignast afreksskjal en þau verða
ávallt til í húsinu Gimli, Hvallátrum. Áhuga-
menn geta óskað eftir sérstökum tíma til þess
að lyfta steinunum hjá mér, Magnúsi Guð-
mundssyni, Patreksfirði, sími: 94-1264. Við-
urkenningarskjal fyrir að hafa komið á vest-
asta odda Evrópu fást einnig á sama stað,
sagði Magnús Guðmundsson að lokum.
- óg
Lífeyrissjóðirnir
Ráða lítt vöxtum
„Miðað við óbreyttar reglur í viðskiptum
Húsnæðisstofnunar og lífeyrissjóðanna, þar
sem ákveðnum hluta ráðstöfunarfjár er var-
ið til skuldabréfakaupa, er afar ólíklegt að
vaxtalækkun þar hafi bein áhrif á raunvexti
almennt“, segir í áliti sérfræðinganefndar
sem SAL skipaði til að kanna áhrif á vaxta-
þróun með lækkun vaxta á skuldabréfum líf-
eyrissjóðanna.
Samband almennra lífeyrissjóða skipaði
nefndina eftir að Verkamannasambandið
hafði óskað eftir sérfræðilegri úttekt á áhrif-
um af vaxtalækkun í þessum viðskiptum.
SAL skipaði þau Tór Einarsson, Hannes G.
Sigurðsson (VSÍ) og Lilju Mósesdóttur
(ASÍ) í nefndina.
Þrátt fyrir að nefndin kæmist að þeirri nið-
urstöðu um vaxtalækkun í þessum viðskipt-
um að hún hefði ekki „bein áhrif“, kveður
hún að vaxtalækkun í bréfaviðskiptum þess-
ara aðila geti haft ýmis „óbein“ áhrif í átt til
vaxtalækkunar á lánamarkaði; flýtt fyrir al-
mennri lækkun vaxta og fest í sessi flokkun
lánþega eftir áhættu í bankakerfinu. Ekki er
fjallað um svar við spurningunni um hvaða
áhrif það hefði á vaxtakjör á almennum lána-
markaði ef lífeyrissjóðirnir lækkuðu allir
vexti sína einnig á lánum til einstaklinga nið-
ur í 5%. En vert er að hafa í huga, að lífeyris-
sjóðunum er gert að ráðstafa 55% ráðstöfun-
arfjár síns í kaup hjá Húsnæðisstofnun.
Nefndin vekur athygli á, að dæmið gæti
litið öðruvísi út ef reglurnar væru sveigjan-
legri, þannig að bréfakaupin væru ekki
bundin ákveðnu hlutfalli ráðstöfunarfjárins.
Þá mætti ætla að bein áhrif til vaxtalækkunar
yrðu meiri. —Þjóðlíf fjallaði ítarlega um
vexti og lífeyrissjóðina í mars sl.(3.tbl.l989).
Takmörkun á umferð eiturskipa
Kjarnorkuslysið við Bjarnareyjar í aprfl-
mánuði opnaði augu margra fyrir þeirri
hættu sem íslendingum stafar af umferð
kjarnorkuknúinna skipa og flutningi eitur-
efna á hafsvæðinu í kringum landið.
Þjóðlíf vakti athygli á þessum hættum í
úttektinni,, Hafmengun við ísland" í febrúar
(Þjóðlíf 2.tbI.1989 bls.15-21). Þar voru við-
töl: Pörfá betra skipulagi, — viðtal við Gunn-
ar Ágústsson hjá Siglingamálastofnun,
Kjarnorkuslys mesta 6gnunin-,\iðtal við Sig-
urð Magnússon hjá Geislavörnum ríkisins,
Geislavirkni hefur mœlst við Island—,viðtal
við Jón Ólafsson haffræðing og Getum bann-
aðflutninga um hafið, — viðtal við Steingrím
J. Sigfússon samgönguráðherra. í umfjöllun-
inni kom skýrt fram hve tilkynningaskyldu
um flutninga og slys væri ábótavant, og
Steingrímur kvaðst hafa áður flutt frumvarp
um takmarkanir á umferð kjarnorkuknúinna
farartækja og skipa með eiturefni. Steing-
rímur kvaðst hafa kynnt þetta mál í ríkis-
stjórninni en hann ætti ekki von á að fá leyfi
til að flytja það sem stjórnarfrumvarp. Mætti
ætla að slysið við Bjarnareyjar muni breyta
einhverju um það atriði.
Þjóðlíf lagt fram
sem réttarskjal
Þjóðlíf hefur verið lagt fram
sem réttarskjal í máli ákæru-
valdsins gegn Halli Magnús-
syni blaðamanni á Tíman-
um.
Umfjöllun Þjóðlífs (4.tbl.
1989) um þennan sérstæða
málarekstur hefur vakið
mikla athygli. Þegar málið
var tekið upp að nýju fyrir
Sakadómi á dögunum, lagði
Ragnar Aðalsteinsson verj-
andi ákærða Þjóðlíf fram
sem réttarskjal.
23