Þjóðlíf - 01.02.1991, Blaðsíða 23

sér hugsjón. Hann er staðráðinn í að undir
hans stjórn leiði Irak Arabaheiminn.“
„Eg viðurkenni fúslega að ég bjóst ekki
við að hann réðist á Kúvæt (Walker fór í
frí til Englands 10 dögum áður og var
nokkuð fundið að því þegar svo fór sem
fór). Mér fannst hótanir Saddams í garð
Kúvæta bara vera dæmigerður yfirgangur
og þeir myndu láta undan að lokum; af-
skrifa gömul lán og veita ný, draga úr
olíusölu og hækka verðið og sættast á að
Irak eignist meiri hlutdeild í olíulindum á
landamærum ríkjanna. Hann þurfti alls
ekki að beita valdi til að ná þessu fram.“
„I mínum huga leikur núna enginn vafi
á hvers vegna mér skjátlaðist. Sovétríkin
settu sig ekki lengur sjálfkrafa upp á móti
Bandaríkjunum, lýðræði var að spretta
upp í Austur-Evrópu. Mér fannst vera
aukið raunsæi í alþjóðamálum almennt.
Ég hélt einfaldlega að þetta væri það sem
koma skyldi. Fyrir mig jafngilti innrásin
að vissu leyti atburðarásinni eftir
Miinchen forðum daga. Hún var mitt
„Miinchen“ (Hitler og Chamberlain hitt-
ust í Munchen árið 1938 og breski forsæt-
isráðherrann sagðist hafa tryggt „frið um
vora tíð“).“
„Saddam varð vitaskuld hrikalega á
með því að ráðast á Kúvæt og er það ekki í
fyrsta skipti sem það gerist, þrátt fyrir að
hann sé mjög slægur. Það voru til dæmis
mikil mistök að fara í stríð við íran og
framferði hans í sambandi við vestræna
gísla voru önnur mistök, það gerði Vestur-
lönd enn harðari í afstöðu sinni. Hvers
vegna leyfði hann fólkinu að fara? Ég held
að Hussein Jórdaníukonungur eigi helst
þakkir skilið, ég held að hann hafi talað
um fyrir honum.“
„Ég get ómögulega trúað því að Saddam
hafi gert ráð fyrir álíka átökum og hann
lenti svo í. Ég hugsa að jafnvel í byrjun
þessa árs hafi hann reitt sig á að andstæð-
ingar hans yrðu ósáttir, að bandarískir
kjósendur yrðu áhyggjufullir og svo fram-
vegis. Ég hef á tilfinningunni að Saddam
hafi svo orðið ljóst að ekki yrði aftur snúið
og einungis þá hafi hann ákveðið að ganga
til þessarar „móðurorrustu“.“
„Ástæða þess að viðbrögð heimsins
voru svo harkaleg sem raun bar vitni var
að glæpur íraka var svo ótvíræður. Ef það
á að reyna að halda uppi lögum og reglu í
þessum heimi gengur ekki að eitt ríki
Sameinuðu þjóðanna innlimi annað með
ofbeldi. Það hefði ekki breytt neinu þótt
Kúvæt hefði flutt út tómata, en ekki olíu.
Þess vegna kom líka mjög lítið til kasta
diplómata og samningaleiða þeirra. Það
Ekki fyrsta stríðið sem Hussein efnir til.
var ekkert að semja um, írak varð að fara
frá Kúvæt. Auðvitað voru margar leiðir
nefndar í því skyni, en írakar léðu aldrei
máls á að yfirgefa landið.“
„Ég get ekki annað en vonað að þessir
atburðir allir leiði mönnum fyrir sjónir,
einnig þeim sem hafa ekki látið segjast í
áratugi, að í raun er ekki hægt að búast við
varanlegum friði í Austurlöndum nær,
nema reynt verði að leysa Palestínumálið.
Sjálfur er ég ekki bjartsýnn á að lausn
finnist, ég held að engin lausn sé til.“
„Og þar að auki eru fleiri vandamál í
augsýn. Ég hef sérstaklega í huga hvernig
hægt verður að tryggja öryggi ríkjanna við
Persaflóa. Aftur verð ég að segja að ég er
nokkuð efins um að endanleg lausn náist.
Það er frumskilyrði og ég held að Banda-
ríkin séu á sama máli, að valdamenn á
svæðinu ráði fram úr því sjálfir. Ef Vestur-
lönd reyndu að þröngva sínum áformum á
Persaflóaríkin, brytist út óvild, hatur og
linnulaus áróður gegn þeim — og ríkjum
þeim hliðhollum."
„Hér veldur miklum vandkvæðum að
vellauðug ríki eins og Kúvæt, Bahrain og
Sameinuðu furstadæmin eru lítil, fámenn
og engin herveldi. Þau eru freistandi. Ef-
laust er ráðamönnum þeirra hugsað til
gömlu góðu daganna þegar við Bretar sá-
um um varnirnar, en þeir kepptust við að
dæla upp olíu og lifa lífinu. Þeir tímar eru
liðnir. Ég er fullviss um að hvorki við né
Bandaríkjamenn myndum fallast á að hafa
mikið setulið þarna. Ástæðan er einföld,
við höfum ekki efni á því lengur. Það þýð-
ir að þessi ríki verða að styrkja sig sjálf og
reyna að bindast sterkari böndum, sem
reyndar er ólíklegt og vissulega verða
Vesturlönd að gefa loforð um að koma til
aðstoðar, verði á þau ráðist.“
Sendiherrann er því alls ekki bjartsýnn
á að allt falli í ljúfa löð í Austurlöndum nær
þegar fram líða stundir. í stuttu máli segir
hann að þeir séu margir, lausu endarnir og
eins líklegt að allt fari í hnút enn og aftur.
0
ÞJÓÐLÍF 23