Þjóðlíf - 01.07.1991, Blaðsíða 56
■
Svefnmúsin sefur mestan hluta lífsins og vakir aðeins 4-5 mánuði á ári.
Sofa svefnmýs lengur
en aðrar slcepnur?
Svefnmýs eða svæflur eins
og þær nefnast einnig eru af
ætt nagdýra og þær eru giska
líkar okkar ágætu hagamús.
Nafn sitt draga þær af því að
þær leggjast í vetrardvala og
hann varir hvorki lengur né
skemur en átta til níu mánuði á
hverju ári. Utan dvalaskeiðs-
ins sofa svefnmýsnar einnig
býsna lengi á degi hverjum.
Stærsta tegund svefnmúsa í
Evrópu er sú er hlotið hefur
heitið svefnpurka á íslensku en
latneska heitið er Glis glis.
Hún verður allt að 35 cm á
lengd ef skottið er með talið og
lifir í sunnanverðri álfunni.
Engin svefnmúsategund bygg-
ir ísland en margir kannast við
heslimúsina sem er af svefn-
músaætt og er m.a. á hinum
56 ÞJÓÐLÍF
Norðurlöndunum. Kjörbýli
hennar eru laufskógar með
ríkulegum runnagróðri og þar
klifrar hún fimlega í greinum
rétt eins og íkorni og er þá í
eilífri fæðuleit. Það er ekki að
undra að hún skuli þurfa að
nýta tímann vel því að starfs-
tími hvers árs er ekki ýkja
langur. Sumarlangt tínir hún
sér æti sem er einkum fræ og
ávextir en einnig trjábörkur,
sprotar og blómknappar. Hún
safnar ekki vetrarforða því
hún vaknar hvort eð er ekki til
þess að njóta hans. Þess í stað
safnar hún holdum sem mest
hún má og er því orðin feit og
pattaraleg þegar húmar að
hausti.
I október innréttar heslim-
úsin notalegt hreiður, listilega
gert úr heyi, laufi, barkarræm-
um, mosa og skófum. Þegar
það er fullbúið leggst hún þar
til hvílu, samanvafin og hring-
uð í kúlu og stillir vekjara-
klukkuna á kortér yfir maí.
Þannig sefur hún veturinn af
sér en líkt og margir aðrir sem
eru svefnkærir þarf hún að láta
hendur standa fram úr ermum
þegar hún loks vaknar. Þá þarf
að finna maka og koma upp
ungum og loks að fita sig til að
undirbúa næsta vetur.
Það hlýtur því að vera ljóst
að svarið við upphaflegu
spurningunni er já, þessar
skepnur eru svefnþyngri en
flestar aðrar og þær bera því
nafn með rentu.
VITASKULDIR
Árlega eru gerðar um 12
500 hjartaígræðslur í heimin-
um. Ári eftir framkvæmd
þeirra eru 85-90% sjúkling-
anna enn á lífi.
★
Líkamsáreynsla getur fimm-
faldað hjartsláttinn miðað við
það sem hann er þegar t.d. er
horft á sjónvarp.
★
Rauðkorn kvenna endast í
u.þ.b. 109 daga en hjá körlum
endast þau að meðaltali 11 dög-
um lengur.
★
Fílar hafa engar svitaholur í
þykkri húð sinni. Þeir kæla sig
því ekki með því að svitna
heldur leggst vatn í djúpar og
miklar húðfellingar þeirra
þegar þeir baða sig og þannig
losna þeir við varma.
★
Mestu skógareldar í Suður-
Ameríku sjást greinilega utan
úr geimnum.
★
Dagblað Vatíkansins í Róm,
Osservatore Romano, var
stofnað 1861 en Vatíkanið hóf
að styrkja útgáfuna árið 1890.
★
Stærsta lífvera jarðar er
Sherman hershöfðingi, risa-
fura í Kaliforníu í Bandaríkj-
unum. Áætluð þyngd trésins
er 6167 tonn.
★
Flóðhestar verða á hverju ári
fleira fólki að bana en ljón, fíl-
ar og bufflar til samans.
★
í Bretlandi sjá 45 milljónir
varphæna landsmönnum fyrir
eggjum. Þær eru nær allar í
þröngum varpbúrum og sjá
hvorki sól né sumar.
★
Á Ítalíu geta menn valið sér
rafbíla frá átta mismunandi
framleiðendum.
★
Nú hefur verið staðfest að
menn komu fyrst til Ástralíu
fyrir um 60 þúsund árum.
Rannsóknir á eldfornri byggð
leiddu þetta í ljós.