Heima og erlendis - 01.10.1946, Blaðsíða 8

og landi. ViÖ kafla fyrst í ræÖu hans varð
mér á aÖ hvarfla huganum 50 ár aftur i
tímann, þegar viÖ strákar í Reykjavík stóö-
um á höfði í pappírsdíngjum sem hent var
úr húðum í fjöruna, og fundum þar smá-
peninga, sem viö svo keyptum okkur brjóst-
sykur fyrir. W.-N. sagði: „Fyrsta hálfa mán-
uðinn, sem viÖ vorum í Reykjavík, hafði ég
afar slæman verk í bakinu, og stafaði hann
eingöngu af því, að hin meðfædda danska
sparsemi mín bauð mér hvaö eftir annað að
beygja mig til aÖ taka upp smápeninga, sem
láu á öllum götum. Enginn Islendingur hirti
um að tína upp þessa smápeninga, en ég
safnaði fyrsta daginn þrem krónum og 08
aurum og þóttist vera stórríkur“.
LífiÖ í Reyjavík og útlit bæjarins hafði
tekiö miklum stakkaskiftum frá því W.-N.
kom þar fyrst: „Eg fór oft Fjólugötu aðeins
til aÖ dást að þeim fallega trjávexti, sem er
þar, og viÖ hjónin dáðumst engu síÖur að
blómskrúðinu á Austurvelli. þessi trjá- og
hlómrækt í heimskautslandi er ekki ein-
göngu skemmtilegt og lífgandi litfyrirhrigði
fyrir landsmenn, en einnig mjög gleÖilegur
vitnisburður um þróun hinna áður fvrri —
að minnsta kosti oft í augum útlendingsins
— kaldrifjuðu landsmanna".
Um land og þjóÖ fórust W.-N. orð á þessa
leiÖ: „Mér gafst kostur á, meðan ég dvaldi
í fagra landinu ykkar sem fulltrúi Dansk-
íslenska félagsins, að endurnýja kynni mín
af landi og þjóð, og mér var óblandin á-
nægja að sjá meö eigin augum allar þær
framfarir, sem voru mér aðeins kunnar úr
hókum og blöðum og frásögn annara manna.
lslendingar hafa á stríðsárunum þróast geysi-
lega, hvaÖ tækni og efnahag snertir, og þessi
þróun er miklu meiri, en fólk í Danmörku
getur gert sér i hugarlund, því á sama tíma
hafa Danir staÖiÖ í staÖ á þessum sviðum,
þeir urÖu að þola harða raun til að vernda
frumstæÖasta tilverurétt sinn“.
Um hug Islendinga til Dana sagði hann:
„Mér var þaÓ mikiö ánægjuefni að fínna það,
að þó viðhorf Dana og Islendinga séu mjög
ólík um þessar mundir, eru vináttuböndin
milli þessara tveggja þjóða þó sterkari en ef
til vill nokkurn tíma áður, og ég fann í rík-
um mæli þann hjartayl, sem býr í brjósti
velflestra Islendinga gagnvart Dönum. AÖ
vísu hafði þessi hjartaylur sýnt sig í þeim
24
stórkostlegu gjöfum, sem íslendingar sendu
Dönum eftir lausnina, og í mörgu öðru.
Besta dæmiÖ uppá þennan lijartayl tel ég
þaÖ, aÓ óbreytt íslensk kona sagði mér, að
hún hefði aðeins séð íslensku þjóðina gráta
af gleði í þrjú skipti. Fyrst á AlþingishátíÖ-
inni, þegar þjóÓin mætti á þingvöllum, svo
lýÓveldishátíðinni, þegar heillaóskaskeyti
konungs var lesið upp, og loks hinn fjórða
mai 1945, þegar fregnin barst um lausn Dan-
merkur. Eg þóttist skilja við þessa frásögn,
aÖ tilfinningar Islendinga gagnvart Dönum
væru ennþá dýpri, og þau oft ósýnilegu vin-
áttubönd, sem tengja þessar tvær þjóðir sam-
an þrátt fyrir alt rifrildið áratugum saman,
væru ennþá fleiri og sterkari, en ég og margir
aðrir höfðum gert okkur í hugarlund“.
Westergárd-Nielsen endaði ræöu sina meÖ
þessum orðum:
„Mér fanst aldrei landið ykkar eins heill-
andi fagurt né þjóðin eins alúðleg eins og
í sumar. Og ég nota tækifærið hér til aÓ
þakka þjóð ykkar og einstaklingum fyrir
þær ágætu viðtökur, sem viö hjónin urÖum
alstaðar aðnjótandi“.
eim er aö fækka farfuglunum íslenzku sem
hér hafa verið á ferö í sumar, og ýmist hafa
komið sjóleiðina eða eins og fuglinn fljúg-
andi. Ætli þaÖ sé ekki í fyrsta sinn í sög-
unni, að menn hafi híl sinn meÖ sér að
heiman. En þeim fjölgar þó smámsaman,
sem hafa löngun til að staldra vió vetrar-
langt eða meira. þau fyrirhrigði hafa og
veriÖ alltíð í sumar, að sjá ísl. konur á þjóð-
húningnum, eins upphlut sem liinum al-
menna, skrjávaÖ í silki í öllum regnbogans
litum — og vakið minningar frá löngu liðn-
um tímum, ljúfum — ógleymanlegum.
HEI9IA OG KRLKMHS
ÚTGEFANDI OG RITSTJÓRI:
pORFINNUR KRISTJÁNSSON
ENGTOFTEVEI 7, K0BENHAVN V.
★
Blaðið kemur út annan hvern mánuð.
Yerð árgangsins í Danm. kr. 4.50, einstök blöð 75 aura.
Á íslandi einstök blöð kr. 1.50, árg- kr. 0.00.
Aðalumboð á lslandi: Bókaverzlun Isafoldar.
í Kaupmannahöfn: Ejnar Munksgaard, Nerregade 6.
Prentað hjá S. L. Moller, Kaupmannahöfn.
J