Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2010, Blaðsíða 21
íslandi. Grundvöllur var þá lagður undir kertnslu,
þjálfun og rannsóknir í taugalækningum.
Kjartan lét af störfum sökum aldurs í lok árs
1976 og hann lést 5. október 1977.28' 78 Hans er
minnst af kollega sínum sem einlægs og duglegs
sérfræðings sem stundum, eins og Sverrir
Bergmann kemst að orði, var svo fljótur að tala að
„ekki entist honum alltaf tími til að ljúka orði áður
en það næsta tók við".71
Gunnar Guðmundsson taugalæknir
Gunnar Guðmundsson, annar af stofnendum
Taugalæknafélags íslands, lauk læknanámi frá
Háskóla íslands 1954 og byrjaði að starfa
sem aðstoðarlæknir í Keflavíkurhéraði og síðar
sem kandídat á Landspítalanum. 1 lok ársins
1955 hélt hann til Lundúna í sérfræðinám í
taugalækningum við The Royal Postgraduate
Medical School, Hammersmith Hospital, á St
Bartholomew's Hospital og við Institute of
Neurology á Queen Square í sömu borg. Árið 1957
hélt hann til Svíþjóðar til áframhaldandi sérnáms
í taugalækningum á Lillhagens sjukhus og á
Sahlgrenska sjukhuset í Gautaborg. Gunnar hélt
1959 til íslands að loknu námi og í maí sama ár réð
hann sig sem héraðslækni í Stykkishólmshéraði.
Þar starfaði hann fram á haustið. í viðtali sem Elín
Pálmadóttir blaðamaður tók við Gunnar mörgum
árum eftir að hann kom heim úr sérnáminu sagðist
Gunnar hafa verið kallaður til þrítugrar konu
sem var illa haldin vegna heilablóðfalls en fimm
systkini hennar voru látin úr sama sjúkdómi. Varð
þetta til þess að Gunnar hóf að safna upplýsingum
um ættir ungu konunar. Rannsókn hans á arfgengi
heilablæðinga vakti athygli meðal taugalækna
erlendis og varð til þess að 1988 var harm kjörinn
til setu í einu elsta taugalæknafélagi heims,
The American Neurological Association, vegna
sérstaks framlags síns til rannsóknar á ættgengum
heilablæðingum á íslandi.3,79
Gunnar fékk sérfræðiviðurkenningu í tauga-
lækningum í ágúst 1959 og varð aðstoðarlæknir
á Kleppsspítala. Á þessum tíma voru heilalínurit
framkvæmd þar og hann var að safna efniviði í
doktorsritgerð sína um flogaveiki á Islandi. Hann
starfaði einnig sem ráðgefandi sérfræðingur
við Heilsuverndarstöð Reykjavíkur og 1961
varð hann ráðgefandi sérfræðingur við Land-
spítalann eins og Kjartan.3-80
L%
Gunnar Guðmundsson.
Árið 1962 fékk Gunnar
sérfræðileyfi í geðlækn-
ingum þannig að hann
hafði eftir það leyfi í
tveimur aðalsérgreinum
í læknisfræði. Hann var
geðlæknir á Kleppsspítala
af og til fram til ársins 1967
þegar taugalækningadeild
Landspítalans var stofnuð
og varð yfirlæknir hennar ásamt Kjartani. Þá sneri
hann sér alfarið að taugalækningum.3'28
Gunnar byrjaði að kenna taugasjúkdómafræði
sem aukakennari við læknadeild Háskólans 1959.
I febrúar 1961 hélt hann í námsferð til Belfast á
Irlandi. Honum hafði áskotnast styrkur frá Al-
þjóðaheilbrigðismálastofnuninni til að kynna sér
röntgenrannsóknir á miðtaugakerfi og dvaldi
á taugalækningadeild Royal Victoria Hospital í
Belfast í þeim tilgangi. Á þeirri deild var Sydney
Allison yfirlæknir en hann hafði komið til
íslands sumarið 1960 á vegum World Federation
of Neurology til ráðleggingar í sambandi við
rannsóknir á MS. Það var hann sem kom því til
leiðar að Gunnar gat kynnt sér röntgenrannsóknir
á miðtaugakerfi á sjúkrahúsinu í Belfast.4
Eftir dvölina í Belfast í júlí 1961 hélt Gunnar
til Lundúna til að kynna sér sömu rannsóknir
á Atkinson Morleys Hospital en á þeim spftala
voru framkvæmdar heilaskurðaðgerðir. Gunnar
fór einnig á St George's Hospital í sömu borg
þar sem hann kynnti sér röntgenrannsóknir á
miðtaugakerfi.3 Eftir heimkomuna um haustið
1961 varð hann sérfræðingur á röntgendeild
Landspítalans þar sem hann sá um röntgen-
rannsóknir á miðtaugakerfi.80
í ævisögu Bjarna Jónssonar (1909-1999) bæklun-
ar- og yfirlæknis Landakotsspítala, Á Landnkoti, er
sagt frá því að 1962 hafi Gunnar Guðmundsson
verið ráðinn sem ráðgefandi sérfræðingur í
taugalækningum á Landakotsspítala til að meta
sjúklinga sem þangað voru sendir vegna áverka
á höfði. Þá varð Gunnar einnig ráðgefandi
sérfræðingur í röntgenskoðunum á miðtaugakerfi
á spítalanum. Þótti ráðning Gunnars á spítalann
vera, eins og Bjarni orðar það, „til mikils
hagræðis sjúklingi og lækni, því nú mátti oftast
fá örugga greiningu."81 Það mun hafa verið fyrir
atbeina Gunnars að fenginn var bergmálsmælir,
(echoencephalograf), á Landakotsspítala en
LÆKNAblaðið 2010/96 Fylgirit 64 21