Læknablaðið : fylgirit - 01.06.2010, Blaðsíða 88
Alexej Jnkovlevítsj
Kozhevníkov.
Charcot í Moskvu
1891. Fremri
röð frá vinstri:
Ópekkt kona,
Jeanne dóttir
Charcots, Char-
cot, Kozhevníkov.
Aftari röð: Mura-
tov, Rossolímo,
Jean-Baptiste,
sonur Charcots,
Prybítkov, Rot,
Minor.
sjálfstæð sérgrein í Rússlandi. Það einkenndi
rússneska læknisfræði á keisaratímanum líkt og í
Bandaríkjunum á sama tíma, að ungir læknar fóru
til Vestur-Evrópulanda til framhaldsmenntunar.
Alexej Jakovlevítsj Kozhevníkov (AjieKcefl
MK0iijieiiiili Kojkcbhhkoií 1836-1902) lærði læknis-
fræði við Moskvuháskóla. Hann lauk prófi
1858 og varði doktorsritgerð 1866. Næstu þrjú
árin dvaldi hann í Berlín á Charité, í París á
Salpétriére og í London á Queen Square. Eftir
heimkomuna hóf hann að byggja upp tauga- og
geðdeild í Moskvu og stóð fyrir, að nýtt húsnæði
væri byggt yfir starfsemina. Árið 1887 var hann
skipaður prófessor í tauga- og geðlæknisfræði
við Moskvuháskóla. Árið 1890 var opnuð sérstök
klíník í taugalæknisfræði í nýrri byggingu. Var nú
kennslustólnum skipt í tvennt. Kozhevníkov varð
yfirmaður taugadeildarinnar og kennari fagsins,
en náinn samstarfsmaður Sergej Sergejevítsj
Korsakov (Ceprefl CepieennH KopcaKOB 1854-
1900) tók við geðdeildinni og kennsluskyldu í
geðlækningum. Annar náinn samstarfsmaður
Kozhevníkovs var Georgíj Ívanovítsj Príbytkov
(reoprnfl Hbuhobh'i ripnöbiTKOB 1857-1909).
Hann stóð fyrir uppbyggingu merkilegs
taugalæknisfræðilegs safns við Moskvuháskóla.
Eftirmaður Kozhevníkovs var Vladímír Karlovítsj
Rot (B.naAHMHp KapaoBHH Pot 1848-1916). Frá
1911 til 1916 gegndi Vladímír Aleksandrovítsj
Muratov (Bjuiahmiip AjieKcaiiApoBH'i MypaTOB
1865-1916) stöðunni, en við fráfall hans tók
Grígoríj Ívanovítsj Rossolímo (rpiiropnfl MBaHOBiiH
Poccoahmo 1860-1928) við. Lazar Solomonovítsj
Mínor (Jla3apb Cojiomohobhh Mhhop 1855-1945)
lærði hjá Kozhevníkov, en fór síðan til Þýskalands
og Frakklands. Hann starfaði í Moskvu og
hafði mikil á hrif á Vasílíj Vasíljevítsj Kramer
(BaciiAnfl BacHAbeniiH KpaMep 1876-1935), sem
ásamt handlækninum Níkolaj Nílovítsj Burdenko
(HiiKO.nafl Hhjiobhh BypfleHKO 1876-1946) kom upp
taugaskurðlækningastofnuninni í Moskvu 1932,
sem kennd er við Burdenko.
Við háskólann í Kazan hafði faðir Leníns
lært stærðfræði og eðlisfræði. Þar kenndi stærð-
fræðingurinn Níkolaj Ívanovítsj Lobatsjevskíj
(HiiKOjiafl HBaHOBHH Jloða'ieBCKiifl 1792-1856),
höfundur óevklíðskar rúmfræði. í Kazan hafði
kennsla í taugalæknisfræði verið í höndum
internista, en 1888 var einn nemanda Kozhevníkovs
ráðinn prófessor þar í taugalæknisfræði. Sá hét
Dmítríj Petrovítsj Skalozúbov (JþnfrpHií neTpoBiiH
CKajio3y6oB 1839-1892). Eftirmaður hans var
Líveríj Osipovítsj Darkshevítsj (JliiBepnii Ochiiobiih
R,apKmeBHH 1858-1925). Eftir útskrift í Moskvu
dvaldi Darkshevítsj í Vín, Leipzig, Berlín og
París. í París var hann hjá Jean-Martin Charcot
samtímis Sigmund Freud, og skrifuðu þeir Freud
saman grein um neuroanatómíu mænukylfu.84
Nucleus commissurae posterior í miðheila er
nefndur eftir Darkshevítsj. Bæði Skalozúbov
og Darkshevítsj fluttu síðar til Moskvu. Fyrsti
prófessorinn í geðlæknisfræði við Háskólann
í Kazan var Vladímír Míkhajlovítsj Bekhterev
(BjiaflHMiip MnxafljiOBiiH BexTepeB 1857-1927).85
Bekhterev nam læknisfræði við Keisaralegu
medico-chirurgisku herakademíuna. Hjá honum
vaknaði mikill áhugi á tauga- og geðlæknisfræði,
en kennari hans, ívan Pavlovítsj Merzhejevskíj
88 LÆKNAblaðið 2010/96 Fylgirit 64