Bæjarins besta - 14.02.2008, Blaðsíða 11
FIMMTUDAGUR 14. FEBRÚAR 2008 11
„Það tekur hver og einn ákvörðun á sínum forsendum og þannig verður það að
vera. Samfélagsleg ábyrgð, sem oft var nefnd í okkar máli, er hlutur sem erfitt
er að herma uppá nokkurn, hvaða geira sem hann er í og hvar sem hann er
staðsettur. Ég geri til dæmis ekki ráð fyrir því ef bankarnir telja sig knúna til að
segja upp fólki í hundruðum talið á næstunni, að nokkur geti fett fingur útí það.“
vorum með, að því er ég vil
meina, eina bestu vinnslu
landsins í pækilsöltuðum
þorskflökum og saltfiski.
Meðan leigukvóti var á við-
ráðanlegu verði og eitthvað
framboð var á honum, þá var
góður grundvöllur fyrir þess-
ari vinnslu. Við keyrðum eins
mikið og mögulegt var í gegn-
um þessa fullkomnu vinnslu
okkar, höfðum lítið út úr
hverju kílói en reyndum að ná
tekjum í gegnum magnið.“
Reksturinn
þeirra líf og yndi
„Það má ekki gleyma því
að kvótaniðurskurðurinn byrj-
aði ekki síðasta sumar, það
hafði verið stanslaus niður-
skurður í nokkur ár fyrir það.
Og þegar maður rekur vinnslu
með mikinn skuldsettan kvóta
og lítið framboð er á leigu-
kvóta verður maður að gera
eitthvað þegar þorskkvótinn
er skorinn niður. Hvort það
er að minnka vinnsluna niður
í eitthvað algert lágmark, eða
leggja hana af með öllu, má
endalaust rökræða. En við
eigendurnir tókum þá ákvörð-
un í sameiningu að hætta öll-
um rekstri og gera upp. Við
náðum að borga allar okkar
skuldir og að því er ég best
veit situr enginn eftir með sárt
ennið eftir viðskipti sín við
Kamb. Og það er það sem
maður getur verið sáttastur
við.
Fyrirtækið var ekkert komið
að fótum fram, en þegar menn
eru í rekstri verða þeir að taka
ákvarðanir á sínum eigin for-
sendum og það var gert.“
– Þetta hefur væntanlega
alls ekki verið auðveld ákvörð-
un?
„Nei að sjálfsögðu ekki. Þessi
rekstur var okkar líf og yndi
og við höfðum lagt allt okkar
í fyrirtækið. En svona endaði
þetta.“
Vel fylgst með málum
– Þessi stöðvun var nú langt
í frá hávaðalaus og mjög vel
var fylgst með málinu öllu.
„Já, heldur betur. Það var
meira að segja sér flipi á mbl.is
sem merktur var „Kambsmál
á Flateyri“ þar sem fylgst var
með hverju einasta skrefi sem
var tekið. Svo núna rétt yppa
menn öxlum þegar lögð er af
100 ára gömul fiskvinnsla á
Akranesi. Það finnst mér svo-
lítið öfugsnúið.“
– Finnst þér að sú gagnrýni
sem þið urðuð fyrir hafi byggst
að einhverju leyti á vanþekk-
ingu á þessum geira?
„Mér finnst hún hafi byggst
svolítið á vanþekkingu á mann-
legu eðli. Það tekur hver og
einn ákvörðun á sínum for-
sendum og þannig verður það
að vera. Samfélagsleg ábyrgð,
sem oft var nefnd í okkar máli,
er hlutur sem erfitt er að herma
uppá nokkurn, hvaða geira
sem hann er í og hvar sem
hann er staðsettur. Ég geri til
dæmis ekki ráð fyrir því ef
bankarnir telja sig knúna til
að segja upp fólki í hundruð-
um talið á næstunni, að nokkur
geti fett fingur útí það. Ég hef
í gegnum mína starfsævi al-
drei talið mig hafa nokkra
kröfu á nokkurn mann um að
hann sjái mér fyrir einu eða
neinu. Þessi umræða var skelf-
inga kjánaleg og verðugt rann-
sóknarverkefni.“
Skárra að hætta þeg-
ar ljóst er í hvað stefnir
– En eru menn ekki bara
hreinlega óvanir því að fyrir-
tæki í sjávarútvegi séu lögð
niður án þess að allt sé gjör-
samlega komið í þrot?
„Ég gæti sennilega talið upp
í hálftíma þau fyrirtæki sem
hafa verið keyrð í þrot á svæð-
inu og á landinu öllu með til-
heyrandi skuldahala og sár-
indum. Og það er langt í frá
bara í sjávarútvegi. Það má
ekki gleyma því að síðustu ár
hafa verið mörg hundruð
milljóna króna gjaldþrot hér
fyrir vestan í öðrum geirum
atvinnulífsins sem hafa haft
verulega alvarlegar afleiðing-
ar fyrir fjölda fólks. Mörg fyr-
irtæki og einstaklingar eru enn
að berjast við afleiðingar þess-
ara gjaldþrota.
Ég spyr hvort sé ekki skárra
að hætta þegar þú veist í hvað
stefnir? Þá stendur þú bara
reikningsskil þinna gjörða og
dregur ekki fjölda annarra
með þér í svaðið.“
Hefur trú á
sjávarútveginum
– En hvernig heldurðu að
sjávarútvegurinn eigi eftir að
plumma sig í gegnum þessar
þrengingar sem nú eru?
„Ég sé ekki betur en að þeir
sem eru enn starfandi í dag
hljóti að hafa þetta af og ná að
sigla í gegnum þennan öldu-
dal. Það er mismunandi eftir
fyrirtækjum hvaða módelum
þau keyra eftir og menn eru
með mismunandi áherslur á
fiskitegundir. Fiskvinnslan
Kambur var að 90 prósentum
að vinna þorsk og svoleiðis
útgerðir og vinnslur fara auð-
vitað verst út úr niðurskurð-
inum. En mér sýnist sjávarút-
vegurinn ætla að standast
þessa skerðingu. Enn sem
komið er, í það minnsta, mað-
ur veit náttúrlega aldrei hvert
aflamarkið verður á næsta ári
og því þarnæsta.“
Ætlar að ein-
beita sér að öðru
– Erum við kannski að
ætlast til of mikils af sjávarút-
veginum?
„Eigum við ekki að segja
að það sé einfaldlega öllum
fyrir bestu að hafa sem mesta
fjölbreytni í atvinnulífinu. Það
má heldur ekki gleyma því að
það eru ekki margir ginn-
keyptir fyrir því að vinna við
fiskvinnslu eða –veiðar. Við í
Kambi vorum oft í vandræð-
um með að manna skipin og
koma þeim á sjó, og þetta er
orðið viðvarandi vandamál í
þessari grein. Það er líka vanda-
mál hvað hvert og eitt starf í
sjávarútvegi kostar miklar
fjárfestingar. Það má segja að
á bakvið hvert starf í fisk-
vinnslu sé 300 milljóna króna
fjárfesting í kvóta, og ég held
að menn hljóti að geta fundið
einhver ódýrari störf í öðrum
geira.
Ég er mjög bjartsýnn á þann
gír sem Ísafjörður er í núna.
Ég held að fortíðarhyggja sé
aldrei til góðs og við verðum
að átta okkur á nýjum tímum.
Eftir því sem mér skilst á að
hefjast háskólanám hér næsta
haust og maður sér alltaf fjölga
bílunum fyrir utan Háskóla-
setrið. Er það ekki bara fram-
tíðin?
Það má alls ekki skilja það
sem svo að ég setji út á að
menn stundi hér sjávarútveg.
Ég er mjög ánægður þegar
menn leggja sig í þá atvinnu-
grein og gera það vel. En eftir
20 ár í sjávarútvegi á Vest-
fjörðum hef ég fengið nóg og
ætla að einbeita mér að öðru.“
– halfdan@bb.is