Iðnaðarmál - 01.05.1959, Blaðsíða 19

tvær í notkun í einu. Vökvinn, sem
eftir verður, þegar lýsið hefur verið
skilið frá, er svokallað soð (slamm).
Eru það 6—8 tonn af soði sem koma
úr þessu magni á klukkustund. Fer
það eftir því hversu gamalt efnið er.
Lýsinu er dælt á lýsisgeyma, en
þeir þeir eru þrír. Sá stærsti tekur allt
að 2400 tonn, en hinir minni 280—
300 tonn hver.
Soðinu er aftur á móti dælt inn í
sérstaka safnþró.
Efnasamsetningar þess eru að jafn-
aði um 0,5—0,7% fita (feitur fisk-
ur), 7—8% þurrefni og hitt vatn. Úr
einu tonni af hráefni fást um 0,75
tonn af soði, þegar hráefnið er soðið
beint með gufu.
LTr safnþrónni fer soðið inn á hit-
ara og rennur viðstöðulaust í gegnum
hann inn á eimingartækin. í þessu til-
felli er um að ræða fjögurra þrepa
soðkjarnatæki.
í því er vatnið (soðið) soðið, þar
til það er orðið að kjarna með 50%
þurrefni og 50% bleytu. Þessum
kjarna er síðan blandað saman við
pressukökuna sem fyrr segir.
Soðkjarnatækin eiga að geta unnið
úr 10 tonnum af soði á klukkustund.
Verksmiðjan vinnur úr 10 tonnum
af hráefni feits fisks á klukkustund
eða 220—230 tonnum á sólarhring.
Ur þessari framleiðslu koma um 40
pokar (50 kg. að þyngd) af mjöli á
klukkustund eða 900—1000 pokar á
sólarhring.
Þá eru í verksmiðj unni fullkomin
lifrarbræðslutæki. í grenndinni er
smekklegt skrifstofuhús, sem í er efna-
rannsóknarstofa og fundarsalur fyrir-
tækisins.
Framkvæmdastjóri fyrirtækisins er
Guðmundur Guðmundsson og verk-
smiðjustjóri Árni Gíslason.
Utílutningur — Morkaðir
Þýðing fisk- og karfamjöls í út-
flutningsverzlun þjóðarinnar hefur
aukizt mikið, eins og sjá má af töflu I
og II hér á eftir, en þær sýna útflutn-
ingsmagn og gjaldeyristekjur þriggja
helztu afurða fiskimj ölsverksmiðj -
anna á tímabilinu 1951—1958.
TAFLA I
1000 kg nettó
Fiskimjöl Karfamjöl Karfalýsi
1951 13.884,4 17.430,0 3.954,2
1952 15.872,4 2.875,4 1.322,0
1953 16.261,3 2.423,3 1.694,4
1954 23.194,1 5.228,7 2.994,1
1955 20.518,2 5.770,4 3.463,5
1956 20.278,4 5.914,1 3.121,5
1957 24.263,2 4.940,0 2.594,2
1958 26.537,0 16.145,0 4.443,0
Fiskimjölsframleiðslan hefur auk-
izt jafnt á umræddu tímabili og er nú
helmingi meiri en árið 1951. Meiri
sveiflur eru í karfamj ölsframleiðsl-
unni. Stafar það einkum af tvennu. í
fyrsta lagi eykst veiði karfa geysilega
við fund nýrra karfamiða. Fram til
Þurrkari.
ársins 1953 er karfinn einkum veidd-
ur á heimamiðum, en síðari ár hafa
fundizt fengsæl mið við Grænland og
Nýfundnaland. Þessi mið eru þó óð-
um að tæmast. I öðru lagi hafa mark-
aðsmöguleikar á frystum karfaflökum
mikil áhrif á karfamj ölsframleiðsl-
una. Við tilkomu hinna nýju miða og
IÐNAÐARMAL
75