Frjáls verslun - 01.02.2011, Blaðsíða 98
98 FRJÁLS VERSLUN 1.tbl.2011
afi minn athafnamaðurinn
M
ér fannst sem það sem nú er
kallað samfélagsleg ábyrgð
væri inngróið í hugsunarhátt
afa míns,“ segir Einar Krist
inn Guðfinns son alþingis
maður um nafna sinn og afa, athafnamann
inn Einar Guðfinnsson í Bolungarvík.
„Hann var alltaf með þarfir samfélagsins í
huga,“ segir Einar yngri. „En hann hugs
aði ekki um „samfélagslega ábyrgð“ sem
þátt í ímynd fyrirtækisins eins og gert er í
fyrirtækjum í dag. Ég held ekki að hann hafi
vitað hvað almannatengsl voru enda ekki
um það talað.“
Einar Kristinn eldri var lands
kunnur athafna maður lengi á
síðustu öld. Bolungar vík og hann
voru jafnan nefnd í sömu andrá.
Hann var aðalatvinnurekandi
staðarins í sex áratugi; útgerðar
maður, fiskverkandi, kaup maður
og raunar tengdur flestum fyrir
tækjum þar, sama hvort það var
bakarí, raf veita, flutningar á landi
og sjó eða vél smiðja – auk alls
sem viðkom fiski.
árabátaformaður
Einar keypti upphaflega eignir Hæsta kaup
staðarverslunar á Ísafirði í Bolungarvík 1.
nóvember árið 1924, þá 26 ára gamall. Frá
þeim degi var Víkin athafnasvæði hans.
Áður hafði hann stundað útgerð á opnum
báti frá Hnífsdal og enn fyrr inni í Djúpi.
Hann var sem ungur maður meðal síðustu
for manna á árabáti – Svarta Tóta.
„Ég held að það segi töluvert um afa að
honum tókst að gera út vélarlausan bát
þegar aðrir voru almennt komnir með vélar í
sína báta,“ segir Einar Kristinn. „Hann hafði
ekki efni á að kaupa dýrara fley og þá varð
árabáturinn að duga. Þetta var erfitt lengi
og hann var alltaf gætinn í fjármálum.“
Í meira en 20 ár var atvinnurekstur Einars
í Bolungarvík erfiður. Kreppan mikla skall
á sex árum eftir að hann keypti þar. Einar
segir að rétt fyrir kreppu hafi hann haft hug
á að færa út kvíarnar og taka lán. Það fékk
hann ekki og taldi það síðan
gæfu sína að hafa ekkert lán
fengið.
Það voru líka sigrar í barátt
unni. Einar var meðal stofnenda
Íshúsfélags Bolungarvíkur og
forsvarsmaður þess. „Hann var
alltaf framsýnn og fékk ráðið því
að þetta yrði vél frystihús en ekki
íshús með klaka. Það reynd
ist rétt ákvörðun,“ segir Einar
Kristinn.
Raunveruleg umskipti urðu þó ekki í rekstr
inum fyrir en eftir síðari heimsstyrjöld. Þá
tókst að koma upp varanlegum brimvarnar
garði í Bolungarvík – Brjótnum – og hægt
var að stækka báta og auka umsvif. Það
var á þessum tíma sem fyrirtæki Einars tók
að blómstra og árabátaformaðurinn fór að
gera út togara.
Framkvæmdamaður
Einar Kristinn man eftir afa sínum frá því
fyrst eftir 1960. Einar yngri fæddist 1955 en
afi hans 1898.
„Hann var alltaf mjög áhugasamur um
allan reksturinn,“ segir Einar. „Hann var
ár risull og fór þá gjarnan rúnt um fyrirtækin
að sjá hvernig gengi. Honum hentaði betur
að vera snemma á fótum en að vera að
lengi frameftir. Hann gekk jafnan með hatt
og sagan er sú að þegar hattbarðið vissi
upp á enninu gekk vel en illa ef það slútti
niður.“
Einar segir að afi hans hafi tekið þátt í
dag legum störfum, til dæmis við saltfisk
verk un, sem hann kunni vel frá fyrri tíð. Eftir
því sem á leið tóku þrír synir hans meira og
meira við rekstrinum en gamli maðurinn var
alltaf með og vakinn og sofinn yfir velferð
fyrirtækja og fólksins þar.
„Okkur, sem yngri vorum, var innprentað
að markmiðið væri að byggja upp samfél
agið,“ segir Einar. „Hugsunarhátturinn var
töluvert ólíkur því sem verið hefur í íslensku
atvinnulífi síðustu ár. Hann fann til ábyrgðar
á velferð fólksins. Það var alltaf pláss fyrir
alla, jafvel þótt starfsorkan væri skert, og
engum var sagt upp vegna aldurs.“
Einar segir einnig að afi hans hafi ekki
haft sérstakan áhuga á pólitík. „Hann tók
þátt í stjórnmálum en leit á það sem sam
félagslega skyldu sína fremur en vegna
brenn andi áhuga á stjórnmálum,“ segir
Einar. „Hann var dreginn í hreppsnefnd því
þar var gott að hafa framkvæmdamann,
t.d. við að koma Brjótnum upp. En hann var
ekki málrófsmaður og áhugasvið hans var á
öðr um vettvangi en í stjórnmálunum.“
Einar Guðfinnsson alþingismaður segir frá afa sínum og nafna, Einari
Guðfinnssyni athafnamanni í Bolungarvík. „Hann var alltaf með þarfir
samfélagsins í huga.“
FAnn TiL áByrGðAr
Hann gekk jafnan með hatt
og sagan er sú að þegar
hattbarðið vissi upp á enn-
inu gekk vel en illa ef það
slútti niður.
Einar Guðfinnsson.
TexTi: Gísli krisTJánsson
VÍB – Eignastýringarþjónusta Íslandsbanka er
leiðandi á íslenskum markaði og veitir alhliða
eignastýringar- og verðbréfaþjónustu með
áherslu á fagmennsku og æðslu.
Eigna- og lífeyrisþjónusta
Hefðbundin ávöxtun, sparnaður í áskri ,
stakar árfestingar og lífeyrissparnaður
með aðstoð séræðinga okkar.
Einkabankaþjónusta
Viðskiptavinum sem gera ríkar krör býðst
þjónusta sem er sniðin að þeirra þörm.
Viðskiptastjóri annast stýringu eignasafns
og veitir margvíslega ráðgjöf.
Netbanki
Viðskiptavinir hafa aðgengi að eignayrliti sínu
í Netbankanum auk þess að hafa aðgang að
Kauphöll og einu breiðasta sjóðaúrvali landsins
rir þá sem stýra eignasafni sínu sjálr.
Fáðu nánari upplýsingar á www.vib.is eða
pantaðu viðtal við ráðgjafa í síma 440 4900.
Sparnaðarþjónusta
rir alla
VÍB veitir spariáreigendum og
fagárfestum alhliða þjónustu
Íslandsbanki | Kirkjusandi | 155 Reykjavík | Sími 440 4900 | vib@vib.is | www.vib.is
H
V
ÍT
A
H
Ú
S
IÐ
/S
ÍA
1
1
-0
4
0
2
Hjónin Einar Guðfinnsson og Elísabet Hjaltadóttir.