Frjáls verslun - 01.11.2011, Blaðsíða 94

94 FRJÁLS VERSLUN 11. TBL. 2011
varðandi starfsskilyrði þeirra og
framtíðarhorfur.
Losun gjaldeyrishafta: Seinni
flokkur brýnna viðfangsefna
teng ist einmitt losun gjaldeyris-
hafta, sem verður eitt stærsta
verkefni ársins 2012. Megin-
forsendur losunar þeirra eru
þjóðhagslegur stöðugleiki,
sjálfbær ríkisfjármál, traustar
fjármálastofnanir sem geta fjár-
magnað sig utan hafta og trygg
erlend lausafjárstaða þjóðarbú-
sins sem birtist bæði í öflugum
gjaldeyrisforða og aðgangi
að erlendum lánamörkuðum.
Tölu verður árangur hefur náðst
varðandi allar þessar forsendur
en erlend fjármálakreppa getur
þó sett strik í reikninginn.
Hverjar eru horfurnar fyrir
árið 2012?
Samkvæmt spá Seðlabankans
frá því í byrjun nóvember mun
efnahagsbatinn halda áfram á
næsta ári með nærri 2½% hag -
vexti og áframhaldandi minnk un
atvinnuleysis. Jafnframt er því
spáð að verðbólga verði nálægt
verðbólgumarkmiði undir lok
ársins.
Þetta er hins vegar háð mikilli
óvissu, jafnvel meiri en alla jafna,
og gæti hagvöxtur orðið meiri
eða minni eftir því hvaða óvissu-
þættir munu að lokum verða að
veruleika. Þar munu togast á
hugsanleg áhrif veikari heims-
búskapar og vísbendingar um
meiri kraft í innlendu efnahagslífi
á síðustu mánuðum. Það verður
spennandi á nýju ári að fylgjast
með því reiptogi.
„Hér felast mikilvæg­
ustu verk efnin í því
að ljúka fjárhagslegri
endurskipulagningu
fyrirtækja.“
Hvað er brýnast að gera í efnahagsmálum þjóðarinnar? Sjaldan hefur verið meiri óvissa á Íslandi og í kringum
Ísland hvað varðar efnahagsmál en núna. Óvissa, ólíkt áhættu, þýðir yfirleitt að við getum ekki reiknað okkur út úr
stöðunni eða valið á milli möguleika sem hafa kosti og galla. Við vitum ekki einu sinni hvaða möguleikar eru í boði.
Eyþór Jónsson, framkvæmdastjóri
Klaks.
Gjaldmiðillinn: Þetta endur-
speglast í gjaldmiðlaumræðunni
þar sem menn eru svo áttavilltir
að einu möguleikarnir sem ekki
hafa verið nefndir sem lausn er
að Ísland eigi að búa til nýjan
gjaldmiðil eða vera án gjald-
miðils. En klárlega er spurningin
um gjaldmiðilinn eitt af brýnustu
efnahagsmálunum þar sem
gjaldeyrishöft draga verulega
úr erlendri fjárfestingu og við-
skiptum.
Skuldastaða fyrirtækja hefur
farið skánandi en þarf að fara
undir 100% af VLF til þess að
draga úr áhættu í kerfinu og
auka möguleika fyrirtækja að
taka áhættur og fjárfesta til fram-
tíðar. Þessi skortur á innlendri og
erlendri fjárfestingu gerir það að
verkum að við erum með atvin-
nuleysi sem hefur verið nálægt
tveggja stafa tölu í þrjú ár.
Atvinnustefna: Aðgerðir til að
leysa atvinnuleysi eru hug-
myndasnauðar en það þarf
fjárfestingu til þess að stökk-
breyting verði á atvinnuleysi.
Hins vegar er brýnt að hugsa vel
um hvað er sokkinn kostnaður
og í hverju á að fjárfesta vegna
þess að það hætt við að sóunin
verði mikil þegar framtíðarsýn
þjóðarinnar er þokukennd. Það
er galið að eyða öllum fjármu-
num í steypuinnviði þegar við
þurfum að byggja upp þekkingu
og verðmætasköpun.
Framtíðarsýn: Sýn á framtíð
sem er fylgt eftir með raun-
verulegum aðgerðum dregur
úr óvissu og skapar von bæði
á meðal almennings og hjá
fyrirtækjum. Þetta er ekki tími
fyrir pólitískan hringlandahátt og
valdagræðgi heldur sýn og sam-
stöðu í að skapa framtíð þessa
lands. Það er jafnframt brýnasta
efnahagsmálið árið 2012
Einn uppáhaldsfrasinn minn
um framtíðina er að það eina
sem ég veit um framtíðina er að
ég veit ekki neitt. Það sem við
gerum venjulega er að spegla
næsta ár með því fyrra eða
draga línur sem sýna ákveðna
leitni. Reynslan ætti að hafa
kennt okkur að þetta er kannski
ekki mjög góð leið til þess að
hugsa um framtíðina.
Hugsa nýtt: Við vorum eins og
kjúklingurinn sem fékk mat frá
bóndanum á hverjum einasta
degi og hafði enga trú á öðru en
að morgundagurinn yrði eins,
þangað til honum var slátrað.
Þá er of seint að hugsa eitthvað
öðruvísi. Að því sögðu er heldur
ekki hægt að hugsa ekki um
framtíðina og hafa væntingar en
þetta gerir það að verkum að
ég kýs að hafa heldur jákvæðar
væntingar þrátt fyrir þá miklu
óvissu sem ríkir á mörgum
sviðum.
Hverjar eru horfurnar fyrir árið
2012?
Árið 2012 verður mjög erfitt ár
en vonandi ár ákvarðana og
lausna. Þetta verður vonandi
árið sem uppgjör mun eiga sér
stað við kreppuna og afleiðin-
gar hennar. Þjóðin þarf á því
að halda sem og viðskipta- og
efnahagslífið. Tíma tiltektar er að
ljúka og nú er þörf fyrir að horfa
fram á veginn á ný.
Ég hef trú á því að 2012 geti
orðið merkilegt ár sem þarf
eiginlega að marka upphaf nýrra
tíma fyrir Ísland sem sýnir hvað
við höfum lært, hvað við getum
nýtt, hvað við getum bætt og
hvað við getum skapað. Ég er
ekki frá því að þegar maður er
með slíka von í hjarta splæsi
maður í eina freyðivín og skáli
með bros á vör á áramótum.
skortir framtíðarsýn
Eyþór Jónsson, framkvæmdastjóri Klaks