Frjáls verslun - 01.11.2011, Blaðsíða 124

124 FRJÁLS VERSLUN 11. TBL. 2011
Hvað þarf til að markmið næsta árs geti orðið að veruleika? Þeir sem hafa mest
áhrif á hvort þessi markmið nást eru stjórnendurnir sjálfir. Þar kemur þrennt til.
Hversu vel tekst þeim að stýra og hvetja sitt fólk?
Hversu vel tekst þeim að stýra verkefnum í rekstrinum?
Hversu vel tekst þeim að stýra sjálfum sér?
TexTi: siGrún ÞorleifsdÓTTir mynd: Geir Ólafsson oG Ýmsir
LykiLhæFni sTjÓrnenDa 2012:
Sigrún Þorleifsdóttir
sTJÓrn enda ÞJálfari HJá vendUm.
sTjÓrnUn næsTa Árs
„Stjórnendur sem
vilja auka mögu­
leika sína á góðum
árangri árið 2012
ættu að byrja á að
leggja áherslu á
eigin heilsu, að efla
og viðhalda góðu
starfsþreki og auka
úthald til að forðast
að brenna upp.“
Þegar talað er um lykilhæfni er algengt að skipta hæfni -þáttum í þrennt eftir eðli
þeirra. Í fyrsta lagi hæfni til að
stýra öðrum, þ.e. starfsfólkinu,
og hafa áhrif. Í öðru lagi hæfni
til að stýra fyrirtækinu og þeim
verk efnum sem stjórnandinn ber
ábyrgð á. Í þriðja lagi hæfni til að
stýra sjálfum sér.
Þegar litið er til þess hvaða
lykil hæfni íslenskir stjórnendur
þurfa að búa yfir á næsta ári til að
ná árangri þarf að skoða horf ur
í atvinnulífinu. Helstu álitsgjafar
virðast sammála um að mikil
óvissa ríki. Almennt er gert ráð
fyrir litlum hagvexti. Spáð er að
atvinnuleysi verði áfram mikið
og fjárfestingar litlar. Eitt er víst;
rekstrarumhverfið verður áfram
krefjandi og verulega mun reyna
á hæfni stjórnenda til að halda sjó
og ná góðum árangri við þess ar
aðstæður.
Að sjálfsögðu reynir mismikið
á einstaka hæfnisþætti eftir að -
stæðum innan hvers fyrirtækis
eða stofnunar, eftir eðli starfs og
þess rekstrar sem um ræðir. Eins
getur mismunandi framtíðarsýn,
gildi og ólík markmið kallað eftir
áherslum á ólíka hæfnisþætti. Á
sama hátt hafa þættir í svoköll-
uðu ytra umhverfi áhrif á hvaða
hæfni reynir mest á: Aðgangur
að auð lindum s.s. orku, hrá-
efni, mann auði og fjármagni,
stöð ug leiki í efnahagsmálum
og stjórnmálum, samkeppni,
þró unar- og tækni stig, lög og
reglu gerðir, viðskiptasambönd
og viðskiptabanda lög og ýmsir
sam félagsþættir s.s. menntun
og menning.
Hæfni til að stýra öðrum og
hafa áhrif
Hlutverk stjórnenda er að hvetja,
leiðbeina og stýra öðr um. Þá
reyn ir á hæfni í sam skiptum og
hæfni til að fá aðra með sér í lið.
Í því felst m.a. að hlusta, veita
athygli, sýna umhyggju, skapa
vellíðan og tækifæri til að hjálpa
öðrum að ná árangri og vaxa.
Takast þarf á við ólík sjónarmið
og viðhorf til að teymisvinna verði
árangursrík. Í þessu sam bandi
er líka mikilvægt að byggja og
viðhalda góðu tengsla neti.
Hæfni til að stýra fyrirtækinu
Stjórnandinn ber ábyrgð á fram­
gangi þeirra verkefna sem hon­
um eru falin og á því að þeim sé
lokið. Það er hans hlutverk að
stýra breytingum, og sjá til þess
að vandamál leysist, tekið sé
á ágreiningi og ákvarðanir séu
teknar. Oft fylgir þessu að tak -
ast þarf á við pólitísk öfl og
beita áhrifum sínum til að koma
hlutum í verk. Þá skiptir máli að
vera úrræðagóður, hafa kjark til
að fara ótroðnar slóðir og taka
áhættu. Stjórnandi þarf því að
hafa gott vald á því að móta
stefnu og framtíðarsýn, verk-
efna stjórnun. Til að ná árangri
þarf stjórnandinn að hafa skiln­
ing á fyrirtækinu, rekstrinum og
við skiptaumhverfinu og stuðla
að þróun og uppbygging þekk-
ingar.
Hæfni til að stýra sjálfum sér
Hæfni til að stýra sjálfum sér
greinir að þá stjórnendur sem
ná árangri og þá sem gera
það ekki. Stjórnendur þurfa að
spyrja sjálfa sig hvað þeir vilja
standa fyrir. Farsælir stjórnend -
ur leggja áherslu á gott sið ­
ferði og heilindi. Þeir búa yfir
auðmýkt og geta fundið til með
öðrum. Þeir hafa fundið tilgang
með störfum sínum og vinna
af ástríðu, sýna dugnað og
þraut seigju. Þeir vilja vera góð
fyrir mynd og vinna markvisst
að því að efla eigin þekkingu
og hæfni. Að þekkja eigin
styrk leika og takmarkanir getur
aukið sjálf straust, sem skilar
aukinni yfirvegun og aðlögunar­
hæfni. Eins er mikilvægt að ná
jafnvægi milli starfs og einkalífs.