Franskir dagar - 01.07.2004, Blaðsíða 15

Skólastarf í eina öld
Haldin ersýning í Grunnskóla Fáskrúðsfjaröar á Frönskum dögum 2004
til að minnast þess að ein öld er liöin frá því að skólastarf hófst í
Fáskrúðsfirði. Er þá miðað við að árið 1904 var hinn lagalegi rammi
um skólastarfið staðfestur með reglugerð. Börn höfðu þó fengið ein-
hverja kennslu fýrir þann tíma, nokkrir bændur réðu til sín heimilis-
kennara og fór það vaxandi um aldamótin. Sum árin fékkst styrkur til
slíkrar kennslu úr Landssjóði. Nöfn sumra þessara kennara eru þekkt og
vitað er aö Bjarni Magnús Sigurðsson var kennari í hreppnum á árun-
um 1892-1906. Eftir að formlegur barnaskóli er stofnaður og kennsla
hefst I nýju skólahúsi í þorpinu er Björn Daníelsson ráðinn skólastjóri
og hann hefurstörf á Fáskrúðsfirði áriö 1908.
Eftir skiptingu Fáskrúðsfjarðarhrepps og Búðahreppur er stofnað-
ur, árið 1907, er byggt skólahús í þorpinu. Stóð það á sama stað og
Leikskólinn er nú. Þar fór barnafræðslan fram um tveggja áratuga
skeiö, eða þar til húsið varð eldi að bráð þann 4. nóvember árið 1929.
Kennsla hafði þá staðið í rúman mánuð það haust. Þá var ástandiö
þannig í þorpinu að nánast engu slökkvistarfi varð við komið, ekkert
slökkviliö til og vatn ekki tiltækt nema I hálfþurrum lækjum. Húsið var
mannlaust þegar eldurinn kom upp en hann magnaöist skjótt og ekki
varð við neitt ráðið. íbúö skólastjórahjónanna var á efri hæð hússins,
þaðan var litlu hægt að bjarga en nokkru af húsmunum skólans og
bókasafni tókst mönnum að forða frá eyðileggingu. Bækur lestrarfé-
lagsins, sem voru á efri hæð hússins, brunnu allar.
Eftir brunann var gripið til þess ráðs að flytja skólastarfiö út í
Franska spítalann sem þá stóö ónotaður. Þar var þó ekki kennt nema í
rúmlega eitt ár því að nýtt skólahús var strax byggt á grunni þess
gamla. Það hús þekkja Fáskrúðsfirðingar vel, það þjónaði barna- og
unglingafræðslunni allt til ársins 1978 að flutt var í núverandi skóla-
hús. Síðar fékk gamla húsið nýtt hlutverk og þar starfar Leikskólinn
enn.
Ekki veröur saga skólans rakin hér né sagt frá starfsfólki hans en
geta má þess að hafin er skráning á nemendum og kennurum skólans.
Ahugi er fyrir því að sú vinna haldi áfram og veröi hægt að gera sem
nákvæmasta skrá, allt frá fyrstu árum skólastarfsins.
Á sýningunni í Grunnskólanum er hægt að sjá hvernig þróun kennslu-
gagna hefur orðið síðustu áratugi, breytingu á húsbúnaði og ekki sist
þá miklu breytingu sem orðið hefur á námsbókunum. Sem dæmi um
merkilega muni á sýningunni má nefna kennaraborð sem bjargaðist
úr brunanum 1929, kennslutæki sem skýrir sólkerfið og flautu sem
notuð var til að kalla nemendur í tíma. Svo verður skólabjallan góða,
sem margir gamlir nemendur muna eftir, að sjálfsögðu í öndvegi.
ms
Gamla skólahúsiö á Fáskrúðsfirði sem brann 4. nóvember 1929.
Þjóðsögur
úr Fáskrúðsfirði
- sýning
Sýning byggð á þjóösögum og sögnum tengdum Fáskrúðsfirði verð-
ur um Frönsku dagana í Viðarsbúð. Sögurnar eru alls vel á fjórða
tuginn. Þær eru fjölbreyttar sem og sögusvið þeirra. Þótt sögurnar
um Skrúðsbóndann og Kolfreyju séu ef til vill þekktastar eru fjöl-
margar aðrar sagnanna áhrifaríkar, ævintýralegar og spennandi.
Utdráttur úr sögunum fýlgir með á frönsku. Myndir eru sýndar með
sögunum til glöggvunar og vísa þær á staðhætti og örnefni.
Sýningargestir geta hlýttá hljóðritanirfrá Stofnun Árna Magn-
ússonar þar sem eldra fólk syngur, segir draugasögur og aðrar sög-
ur tengdar Fáskrúðsfirði.
Sýningin er opin föstudag og laugardag kl. 11:00-18:00 og á
sunnudag kl. 13:00-16:00.
Myndin sýnir Jóhönnu
S. Siguröardóttur og
Helgu Hermannsdóttur
i góðum félagsskap
Skrúðsbóndans.
Mynd: Albert Eiriksson
15