Ægir - 01.04.2002, Blaðsíða 14

14
E R L E N T
Í könnun sem sjávar-
útvegsmálaráðuneyt-
ið norska gerði í byrj-
un febrúar 2002 á
verkun saltfisks kom
í ljós að þar var miklu
ábótavant. Fjórtán
saltfiskverkendum
var gert að umsalta.
Af verkendunum 14 voru 12 í
Lofoten. Þrátt fyrir 50% verðfell-
ingu á lélegum fiski fúska þeir og
eru hirðulausir og trassafengnir.
Sérstaklega er algengt að blandað
sé saman góðum fiski og lélegum,
hefur Fiskaren eftir Bjørn A.
Rottem hjá Fiskeftirlitinu.
„Hreint fúsk og trassaskapur og
hér er ekki bara um einn eða tvo
að ræða heldur fjórtán, sem hafa
fengið skýr skilaboð frá okkur.
Slíkur trassaskapur verður ekki
liðinn,“ segir Rottem, en hann
tekur líka fram að einstaka verk-
endur fari eftir reglum um verk-
un.
Rottem er afar óánægður með
ástandið. Hann segist í samtölum
sínum við sjómenn og verkendur
verða var við mikinn áhuga á að
framleiða sem besta vöru en þegar
til kastanna komi fari minna fyrir
gæðakröfunum og fiskur af mis-
jöfnum gæðum liggi á einu og
sama brettinu í fiskhúsunum.
„Þetta er óþolandi kæruleysi.
Saltaður er fiskur sem drepist hef-
ur í netunum. Ef fiskurinn er
ekki blóðgaður strax versnar hann
en framleiðendurnir virðast ekki
taka tillit til þess. Þegar fiskurinn
svo að öðru leyti er illa með-
höndlaður þá verður hann enn
verri - og öllum fiski er síðan
blandað saman,“ segir Rottem.
Gert að umsalta
„Reglurnar eru skýrar og enginn
ætti að geta misskilið þær. Ólíka
gæðaflokka á að salta hvern í sínu
lagi. Öllum verkendum sem sýnt
hafa hirðuleysi í þessu tilliti verð-
ur gert að umsalta fiskinn. Þá er
ekki aðeins átt við að tína burt lé-
lega fiskinn sem sést utan á pöll-
unum heldur líka hinn sem innar
liggur. Hvern einasta fisk á að
meta. Þegar því er lokið fara
menn frá Fiskeftirlitinu í fiskhús-
in og skoða það sem gert hefur
verið.
- Ætlar Fiskeftirlitið að taka
hart á brotum?
„Þeir sem verka saltfisk hafa
sjálfir beðið um eftirlit. Til að
auka gæðin nægja ekki orðin ein.
Þeir verða að sýna í verki að þeir
meini eitthvað með því.“
Tilkynningarskylda
Rottem segir að það séu ekki bara
framleiðendur sem verði undir
smásjánni. Tekin var upp til-
kynningarskylda báta í Vesterålen
og þær útgerðir sem eru tilkynn-
ingarskyldar verða að tilkynna
bát þrem tímum áður en hann
kemur í höfn. Þessi regla var tek-
in upp í lok febrúar.
Saltfiskverkendur þora ekki
að flokka fiskinn
„Það er enginn vafi á því að hluti
vandans er sá að fiskkaupendur
þora ekki að tína burt slæman
fisk vegna þess að þá myndu sjó-
mennirnir einfaldlega ekki skipta
við þá heldur selja öðrum. Um
það hef ég fengið margar ábend-
ingar. Sjómenn hafa lengi vanist
því að aflinn sé keyptur af þeim
óflokkaður og allur á sama verði.
Ef gæðamatið verður of strangt þá
finna sjómennirnir sér aðra kaup-
endur,“ segir Rottem.
„En eins og að ofan kemur fram
þá snertir gæðaeftirlitið ekki sjó-
mennina eina heldur líka fisk-
verkendurna. Þeir bera að sjálf-
sögðu ábyrgð á framleiðslu sinni
óháð því hvernig þeir hafa fengið
fiskinn afhentan. Borið hefur á
því að ekki hafi verið hreinsað
blóð úr fiskinum eftir flatningu
og á því bera verkendurnir einir
ábyrgð,“ segir Rottem að lokum.
Noregur:
Fúsk og trassaskapur
í saltfiskverkun
Fiskaren greinir frá því að mjög
hátt verð hafi fengist fyrir síld og
loðnu í Noregi á þessari vertíð.
Síldin sem veiddist úti fyrir
Helgeland og Trøndelag var bæði
stór og feit. Meðalstærðin var
rúm 300 grömm og meðalverð á
uppboðsmarkaði rúmlega 61 ÍSK,
sem er verðmet.
Loðnukaupendur hafa einnig
greitt hátt verð svo að norskir sjó-
menn hafa í fyrsta skipti fengið
jafnmikið fyrir loðnu sem landað
er heima og í Danmörku, eða
rúmlega 14 ÍSK.
Hátt verð á síld og loðnu í Noregi