Ægir - 01.08.2002, Blaðsíða 15
15
stundað skipasmíði. Veruleg um-
framafkastageta er í upptöku
skipa og þjónustu við þau ef ein-
vörðungu er miðað við innlenda
flotann.
7. Engin nýsmíði hefur verið
unnin fyrir erlenda kaupendur
fyrr en í lok síðastliðins árs.
Ástæður þess eru væntanlega tak-
mörkuð markaðssetning, óhag-
stætt gengi fram til þessa og erfið
erlend samkeppni, m.a. vegna
niðurgreiðslna í samkeppnislönd-
um.
8. Skipasmíðar innanlands hafa
verið takmarkaðar undanfarin tíu
ár. Stærsta fyrirtækið í smíði
nýrra skipa á þessum tíma hefur
verið Ósey í Hafnarfirði. Síðast-
liðin 20 ár hefur um helmingur
nýrra skipa íslenska fiskiskipa-
flotans verið smíðaður hér á landi,
en markaðshlutdeild talsvert
minni miðað við rúmtak. Ástæð-
an er sú að innanlands hafa nær
eingöngu verið smíðuð skip undir
25 m undanfarinn áratug.
9. Mjög miklar sveiflur hafa
einkennt endurnýjun flotans en
ekki jöfn endurnýjun. Ytri að-
stæður, svo sem breytingar í fisk-
veiðistjórnun og annað tengt
ýmsum stjórnvaldsákvörðunum
ásamt sérstökum markaðsaðstæð-
um, hafa stýrt endurnýjun flot-
ans.
10. Meðalaldur bátaflotans er
mjög hár. Margir bátar eru í raun
verðlausir og ekki seljanlegir á al-
þjóðamarkaði. Meðalaldur báta af
stærðinni 51-500 brl. er nærri 30
ár. Margir þeirra eru komnir fram
yfir eðlilegan líftíma, en hins
vegar ber þó að geta að margir
hafa verið endursmíðaðir að
miklu leyti. Gerlegt ætti að vera
að smíða báta af stærðinni 20-40
m að lengd. Færeyjar eru vænleg-
ur markaður, eins Írland og jafn-
vel Skotland svo og fleiri lönd við
NA-Atlantshaf.
11. Suður-Kórea hefur sótt
mjög fram á alþjóðlegum mark-
aði á síðustu árum og hefur nú
um 40% markaðshlutdeild á
heimsvísu. Næstir eru Japanir
með svipaða hlutdeild en Evrópa í
heild sinni er hálfdrættingur með
um 20% markaðshlutdeild. Út-
flutningur er ríkur þáttur í skipa-
iðnaði í flestum samkeppnislönd-
um.
12. Beinir ríkisstyrkir til skipa-
smíða eru ekki lengur leyfðir inn-
an ESB og EES. Þeir voru allt að
28% fyrir 15 árum en hafa numið
um 9% frá árinu 1992.
13. Ríkisstyrkir til skipasmíða
í ESB-löndum voru lagðir af frá
ársbyrjun 2001. Síðan hefur að-
eins verið heimilt að vinna við
skip sem höfðu áður verið pöntuð
fyrir þann tíma en þó ekki lengur
en til ársloka 2003. Margar pant-
anir liggja því fyrir hjá evrópsk-
um skipasmíðastöðvum og sú
Skýrsla um samkeppnisstöðu skipaiðnaðar kynnt á fundi með fréttamönnum í
Slippstöðinni á Akureyri. Frá vinstri: Ingólfur Sverrisson, Samtökum iðnaðarins,
Valgerður Sverrisdóttir, iðnaðar- og viðskiptaráðherra, Theodór Blöndal, formaður
Málms og Sveinn Hannesson, framkvæmdastjóri Samtaka iðnaðarins.
„Ótvírætt er til þekking á
smíði fiskiskipa og útgerð
og hér á landi er notuð
nýjasta tækni í búnaði og
tækjum skipa,” segir m.a. í
skýrslunni.