Ægir - 01.03.2003, Blaðsíða 20
20
S J Á VA R FA N G
Markmið ráðstefnunnar er að
efla alþjóðlegt samstarf á sviði
rannsókna um það hvernig best
sé að tryggja framleiðslu og þró-
un hollra og öruggra sjávarafurða
í framtíðinni.
Þekktir fyrirlesarar
Að ráðstefnunni standa WEFTA
(West European Fish Technolog-
ists Association), sem eru samtök
vísindamanna á sviði fiskiðnaðar-
rannsókna í V-Evrópu og AFTC
(Atlantic Fisheries Technologists
Conference), sem eru sambærileg
samtök vísindamanna á austur-
strönd N-Ameríku og Kanada.
Rannsóknastofnun fiskiðnaðarins
(Rf), sem er aðili að WEFTA, sér
um skipulagningu ráðstefnunnar.
Átta erlendir gestafyrirlesarar
munu halda erindi í hinum ýmsu
málflokkum sem til umræðu
verða á ráðstefnunni og eru þeir
allir vel þekktir og höfundar
margra vísindagreina og fræði-
bóka á þessu sviði. Þá mun fjöldi
annarra vísindamenn, bæði inn-
lendra og erlendra, halda stutt
erindi og greina frá rannsóknum
sem þeir eru að vinna að og
tengjast umfjöllunarefni ráð-
stefnunnar.
Góð kynning fyrir íslenskan
sjávarútveg
Nokkuð er síðan byrjað var að
ræða um að halda slíka sameigin-
lega ráðstefnu. Þótti við hæfi að
mætast á miðri leið og var Rf
fengið til að skipuleggja ráð-
stefnuna á Íslandi og er það
ánægjulegt fyrir Ísland og Rf að
hafa verið orðið fyrir valinu til að
annast slíkan viðburð. Ráðstefn-
unni í sumar er sem áður segir
einkum ætlað að efla vísindasam-
starf á milli Evrópu og N-Amer-
íku á þessum vettvangi. Um leið
getur hún orðið góð kynning fyr-
ir íslenskan sjávarútveg og ís-
lenskar rannsóknir í sjávarútvegi.
Vonandi verður ráðstefnan einnig
hvatning fyrir íslenskan sjávarút-
veg til að efla rannsóknir sem
miða að því að auka verðmæti og
gæði sjávarfangs, enda ljóst að
þar felast helstu möguleikar
greinarinnar til aukinnar verð-
mætasköpunar í framtíðinni.
Mikill áhugi
Mikill áhugi er á ráðstefnunni á
meðal vísindamanna, ef marka
má þann fjölda umsókna sem
borist hefur um að fá að halda er-
indi á ráðstefnunni, eða tæplega
100. Bárust umsókir frá vísinda-
mönnum víða að, m.a. frá lönd-
um sem ekki eiga aðild að þeim
samtökum sem að ráðstefnunni
standa, t.d. frá vísindamönnum í
Asíu og S-Ameríku.
Skynsamleg nýting
fiskistofna
Fiskur er mikilvægur hluti af
matvælaforða mannkyns og fær
t.d. um milljarður jarðarbúa
u.þ.b. þriðjung þess próteins sem
þeir þarfnast úr fiski. Reyndar er
þetta hlutfall afar mismunandi
eftir heimshlutum og löndum og
er að sjálfsögðu hærra í löndum
sem hafa aðgang að sjó. Mikil-
vægt er að ganga þannig um
þessa auðlind, hvort sem er hér á
landi eða á heimsvísu að hún sé
nýtt varlega, þ.e að ekki sé geng-
ið of nærri fiskistofnum og ekki
síður að hún sé nýtt skynsam-
lega, þ.e. að það sem leyft er að
veiða sé fullnýtt og litlu sem
engu hent.
FAO, Matvæla- og landbúnað-
arstofnun Sameinuðu þjóðanna,
telur að um helmingur allra
meginnytjastofna í heimshöfun-
um séu nú um það bil fullnýttir,
25% þar til viðbótar ýmist þegar
ofveiddir eða á hægri uppleið eft-
ir að hafa verið ofveiddir. Sam-
kvæmt þessu er einungis raun-
hæft að búast við einhverri aukn-
ingu veiða í um það bil fjórðungi
nytjastofna.
Spá aukinni fiskneyslu
Fólksfjöldi í heiminum hefur á
síðustu árum aukist hraðar en
framboð á fiski og hefur meðal-
fiskneysla í heiminum þ.a.l.
heldur minnkað á heimsvísu.
FAO spáir því þó að fiskneysla
muni aukast töluvert á næstu
árum og er því ljóst að fram-
leiðsluaukingin mun fyrst og
fremst eiga sér stað í fiskeldi og
með því að nýta hlutfallslega
meira til manneldis af sumum
tegundum sem nú eru veiddar
heldur en þegar er gert. Fisk-
neysla er nokkuð misjöfn eftir
heimshlutum, löndum, efnahag
og aðgengi að sjó, svo nefndir séu
fáeinir þeirra þátta sem áhrif hafa
þar á. Á Vesturlöndum (auk Jap-
an), þar sem efnahagur er bestur
og hæst verð fæst fyrir fisk, fer
meðalaldur þjóða almennt hækk-
andi og kröfur um heilnæm mat-
væli aukast að sama skapi. En
það eru ýmsir þættir sem geta
haft áhrif á þróun fiskneyslu.
Aukin áhersla
á heilnæmi matvæla
Uppgangur stórmarkaða hefur
þannig t.d. breytt neyslumynstri
töluvert á síðustu árum og m.a.
aukið fiskneyslu á þeim svæðum
sem liggja langt frá sjó. Þá hafa
Höfundur er Björn
Auðunsson, starfsmaður
á rannsóknasviði
Rannsóknastofnunar
fiskiðnaðarins.
TAFT 2003 - alþjóðleg
ráðstefna í júní um
nýtingu sjávarfangs
Dagana 11.-14. júní n.k. verður haldin í Reykjavík ráðstefnan
TAFT 2003 (Trans Atlantic Fisheries Technology Conference) þar
sem margir kunnir vísindamenn frá Evrópu, Bandaríkjunum og
Kanada á sviði rannsókna á sjávarfangi og nýtingu þess munu
koma saman og bera saman bækur sínar. Um er að ræða fyrstu
sameiginlegu ráðstefnu þessara aðila.