Ægir - 01.03.2003, Blaðsíða 42

42
F R Ó Ð L E I K U R O G S K E M M T U N
K R O S S G Á TA N
narphali er langur og þunnur beinfiskur, fremur hausstór og
með mjög stór augu. Fremri bakuggi er hár og stuttur og sá
aftari liggur rétt þar fyrir aftan, langur og lágur og nær aftur
fyrir sporðenda þar sem hann sameinast raufarugga sem einnig
er langur og lágur. Sporðblöðku vantar. Eyruggar eru í
meðallagi stórir og kviðuggar fremur smáir. Snarphalinn er
breiðastur á móts við bakugga en mjókkar aftur í langan hala.
Hann getur orðið allt að 110 cm á lengd en sá lengsti sem
veiðst hefur hér við land mældist 109 cm.
Snarphali er dökkgrár á baki og uggum en silfurgrár á hliðum
og kviði. Hreistur hans er fremur stórt með tenntum kili sem
endar í hvössum broddi sem vísar aftur.
Heimkynni snarphala eru í Norður-Atlantshafi. Hann er við
Svalbarða og norðan og vestan Noregs suður á móts við
Björgvin. Hann er norðvestan við Írland til Færeyja og Íslands.
Þá er hann að finna við Austur- og Vestur-Grænland og í
vestanverðu Atlantshafi frá Davissundi og Labrador suður um
Georgsbanka og allt til Virginíu í Bandaríkjunum.
Snarphali finnst hér við land á djúpmiðum í kringum landið
en algengastur er hann djúpt undan Vestfjörðum frá
Víkurálssvæðinu suður í áttina til Reykjaneshryggjar. Einnig er
talsvert um snarphala við Færeyjahrygg en minna er um hann á
djúpmiðum norðanlands.
Snarphali er botnfiskur og djúpfiskur, virðist vera algengastur
á 600-900 metra dýpi. Fæða hans er mest alls konar smáfiskar
og hafa fundist í maga hans t.d. skjár, loðna, marsnákur og
fleira. Einnig étur hann rækju, ljósátu, slöngustjörnur,
burstaorma, smokkfiska og hveljur.
Hrygning fer aðallega fram í febrúar til maí djúpt undan
norðanverðu Vesturlandi, á Víkuráls-Dorhrnbankasvæðinu.
Einnig bendir til þess að hann hrygni undan Suðvesturlandi í
september. Hrygning á sér stað á 800-1000 metra dýpi og við
3-5°C og eru eggin sviflæg.
Hrygnurnar verða kynþroska 16 ár gamlar en hængar 14 ára
en talið er að snarphali geti náð allt að 25 ára aldri.
Snarphali er aðallega veiddur í Norður-Atlantshafi, einkum
undan ströndum Norður-Ameríku, af Austur-Evrópuþjóðum.
Hér við Ísland hefur snarphali lítið verið veiddur en kemur sem
aukaafli með öðrum fisktegundum en hefur þó aldrei verið
mikill.
Macrourus berglax
Snarphali