Ægir - 01.04.2003, Blaðsíða 11

11
F R É T T I R
Nýliðun þorsks í Norðursjó er
minni en nokkru sinni fyrr.
Rannsóknarleiðangur norsku
Hafrannsóknastofnunarinnar
leiddi í ljós að 2002 árgangur-
inn er mjög lítill.
„Það lítur út fyrir að nýliðunin
sé aðeins 8% af meðaltalsnýliðun
áranna 1978-2002,” segir Odd
Smedstad, fiskifræðingur, í viðtali
við Fiskeri Tidende í Danmörku.
„Jafnvel þótt þorskveiðar yrðu
bannaðar strax tæki það hrygn-
ingarstofninn heila eilífð að ná
stærð sem gæti gefið stóra ár-
ganga,” segir hann. Í rannsóknar-
leiðangrinum fannst mest af eins
árs þorski í Norðursjónum miðj-
um en eldri þorskurinn var nyrst.
Sunnan til í Norðursjónum er
nánast engan þorsk að finna.
„Við höfum svo sannarlega
áhyggjur af Norðursjávarþorskin-
um, segir Kathrine Mikalsen við
hafrannsóknastofnunina norsku.
Hún ritstýrir skýrslu, sem nýlega
var birt.
Fiskifræðingar hafa lagt til al-
gjört þorskveiðibann í Norður-
sjónum en þrátt fyrir það er leyft
að veiða þar 27.000 tonn. Með
því segja fiskifræðingar að gengið
sé svo nærri stofninum að hann
fari klárlega niður fyrir hættu-
mörk. Ástand hrygningarstofns-
ins er ekki betra, svo að mikil
hætta er á að Norðursjávarþorsk-
urinn teljist brátt til tegunda sem
ekki er óhætt að veiða vegna út-
rýmingarhættu.
Ástandið er ekki heldur gott
hvað varðar norsk-arktíska þorsk-
inn. Fiskifræðingar ráðleggja að
veiða ekki meira af honum en
305.000 tonn árið 2003. Ef farið
yrði að því ráði meta þeir stöðuna
svo að hrygningarstofninn gæti
náð 500.000 tonnum þegar á
næsta ári. En vegna samninga við
Rússa munu veiðarnar nema
395.000 tonnum. Þess vegna er
norsk-arktíski þorskstofninn líka
í hættu. Hrygningarstofninn er á
gráu svæði og sóknin svo mikil að
stofninn í heild telst neðan við
líffræðileg hættumörk.
Vald neytenda
Neytendur eru farnir að láta sig
þessa hluti varða í auknum mæli.
„Þegar þeir komast að raun um
að þorskstofninn er í hættu þá
borða þeir einfaldlega ekki
þorsk,” segir Mikalsen.
Einkum eru það sænskir og
bandarískir neytendur sem
ígrunda ástand fiskistofna þegar
þeir ákveða hvaða fisk þeir borða.
„Ráðamenn ættu að taka þessa
hluti mjög alvarlega. Þeir gefa
allt annað sjónarhorn á þjóðmála-
umræðuna,” segir Mikalsen.
Svíar hættu að borða þorsk þeg-
ar fréttirnar bárust um slæmt
ástand þorskstofnsins í Eystra-
salti. Mikalsen bendir á að það sé
afar erfitt að sannfæra þá um að
ástand þorskstofnsins í Barents-
hafinu sé eitthvað betra þegar
þeir sjá að hann er á lista yfir
stofna í hættu.
„Neytendur mynda sér skoðun
og taka afstöðu án þess að vita allt
um stofninn. Þess vegna er nauð-
synlegt að fá fram ítarlegar upp-
lýsingar um hvað liggur að baki
tölunum, segja vísindamennirnir,
og benda á að fyrir liggi áætlun,
sem Alþjóða hafrannsóknaráðið,
ICES, samþykki, um uppbygg-
ingu norsk-arktíska þorsksins.”
Lítið af þorski
í Norðursjó