Ægir - 01.09.2003, Blaðsíða 21
21
E Y J A F J Ö R Ð U R
„Þegar þetta fyrirtæki hóf á sín-
um tíma að vinna steinbít, var
hann mjög ódýr. Sjálfur var ég á
sjó fyrir um fimmtán árum og þá
var alveg á mörkunum að menn
teldu það svara kostnaði að hirða
þessar tegundir. En núna má
segja að verðið á steinbít og hlýra
slagi upp í þorskverðið og það fer
í sumum tilfellum yfir þorskinn
þegar hann er fluttur ferskur með
flugi á markað. Dæmi er um að
kílóverðið á steinbít og hlýra sé á
bilinu 200-250 krónur á mörkuð-
um hér heima þegar mikil eftir-
spurn er eftir ferskum fiski ytra.”
Guðmundur segir að reglulega
sé skoðað að fara í útflutning á
ferskum steinbít, en vegna stað-
setningar fyrirtækisins hafi verið
talið óhagkvæmt að flytja unninn
fisk í flug til Keflavíkur. „Vinnsla
á ferska fiskinum er líka töluvert
dýrari og þarf meiri yfirlegu. Til
dæmis þyrfti mögulega að vinna
fiskinn að hluta til á nóttunni til
þess að tryggja sem mestan fersk-
leika á fiskinum.”
Helstu markaðslönd fyrir fram-
leiðsluvörur Norðurstrandar eru
Frakkland, Bretland og Noregur
auk þess sem eitthvað fer inn á
Belgíu og Þýskaland.
Kaupa hráefni á mörkuðum
Guðmundur segir að Norður-
strönd hafi ekki yfir kvóta að ráða
og því geti á tíðum verið nokkuð
erfitt að afla hráefnis. „Við erum
auðvitað alveg háðir markaðnum
og það setur okkur ákveðnar
skorður. Ég hef reynt að forðast að
fara út í beina samninga við báta
um hráefni, enda tel ég að fyrir
báða aðila sé verðmyndunin á
markaðnum sú réttasta. Við
kaupum fisk á mörkuðum um allt
land, þar sem ég tel verð og gæði
best á hverjum tíma. Til þess að
draga úr flutningskostnaði kaup-
um við eðlilega mikið af skipum
sem selja í gegnum markaðinn á
Dalvík. Á steinbítsvertíðinni
kaupum við mikið af hráefni á
Vestfjörðum, Austfjörðum, Snæ-
fellsnesi, Þorlákshöfn og jafnvel
frá Höfn í Hornafirði. Til þess að
halda uppi fullum afköstum
hérna í vinnslunni þurfum við að
fá tíu til tólf tonn af hráefni á
dag.”
Handflökun á steinbít
og hlýra
Allur steinbítur og hlýri er hand-
flakaður hjá Norðurströnd, enda
segir Guðmundur að ekki sé fyrir
hendi nægilega góður tækjakost-
ur sem komi í stað mannshandar-
innar í þessum efnum. „Ef við
erum bara í steinbítsvinnslu
frystum við fjögur til fjögur og
hálft tonn af afurðum á dag. Við
höfum jafnt og þétt verið að auka
framleiðsluna og jafnframt fjölgað
fólki. Mér sýnist ekki fjarri lagi
að framleiðslan hjá okkur á þessu
ári verði vel yfir 900 tonn,” segir
Guðmundur.
Guðmundur telur að þróunin í
þessari vinnslu verði sú að neyt-
endapakkningartaki smám saman
yfir vinnslu í stærri pakkningum.
„Já, ég sé þetta þróast á þann veg
að við munum hægt og bítandi
þurfa að færa okkur yfir í aðra
vinnslu. Jafnframt er það mín til-
finning að sala á sex kílóa öskj-
um sem við erum núna að pakka í
haldi áfram að dragast saman.”
Harður bransi
Guðmundur játar því að þessi
vinnsla sé „harður bransi”. „Já,
það er ekki hægt að neita því. Á
síðustu steinbítsvertíð kom yfir
þrjú þúsund tonnum meira af
steinbít upp úr sjó en árið á und-
an og þessi viðbót hefur vitaskuld
haft áhrif á markaðina. Til við-
bótar hefur markaðurinn, að því
er virðist, verið að dragast saman
og verð farið lækkandi. Ýmsar
ástæður hafa verið nefndar, t.d.
hitarnir í Evrópu sl. sumar, lágt
verð á kjöti og ófriðurinn í heim-
inum. Þá hefur vaxandi fisk-
vinnsla í Kína farið illa með okk-
ur eins og aðra í fiskvinnslu hér á
landi og víða. Það er erfitt fyrir
okkur að keppa við Kínverjana,
enda er það svo að launakostnaður
við þrjátíu Kínverja er jafnmikill
og eins starfsmanns hér.”
Um þrjátíu starfsmenn starfa
hjá Norðurströnd og segir Guð-
mundur framkvæmdastjóri að það
hafi gengið upp og niður að fá
fólk til starfa. „Fyrir nokkrum
mánuðum var hér fólk á biðlista
eftir vinnu, en núna hefur ekki
gengið að fá fólk til starfa. Ein
skýringin er sú að Samherji hefur
verið að fjölga starfsfólki í sinni
landvinnslu og almennt má segja
að atvinnuástand er gott í byggð-
arlaginu um þessar mundir.”
Guðmundur Stefán Jónsson tók við framkvæmda-
stjórn hjá Norðurströnd fyrir rúmu ári og sér um
daglega stjórn fyrirtækisins. Stofnendur Norður-
strandar, Þorsteinn og Sigríður, hafa dregið sig í hlé
frá daglegri umsýslu við reksturinn, en eiga fyrir-
tækið ásamt fjölskyldu sinni eftir sem áður. Raunar
er Guðmundur einn af fjölskyldunni því hann er
tengdasonur þeirra hjóna.
Guðmundur lauk prófi í iðnrekstrarfræði frá
Tækniháskóla Íslands og BS-próf í markaðsfræðum
frá Háskólanum á Akureyri. „Ég er fæddur á Siglu-
firði, ólst upp í Þorlákshöfn og vann í tæp tíu ár hjá
RARIK á Akureyri. Fimmtán ára fór ég til sjós og var
á sjónum á sumrin þegar ég var í skóla. Maður hefur
því lengi tengst sjávarútveginum á einn eða annan
hátt. Þetta er mjög líflegt starf, enda tekur það til
allra þátta sem snúa að rekstrinum, þ.m.t. hráefnis-
öflunar, sölu- og starfsmannamála.“
Líflegt starf
Guðmundur Stefán Jónsson, framkvæmdastjóri Norðurstrandar.
Lilja Friðriksdóttir á fullu í pökkuninni.