Ægir - 01.11.2003, Blaðsíða 37

37
„Það liggur ljóst fyrir að markaðsstarf og samvinna fyrir-
tækja sem eru í líftækniiðnaðinum er grundvallaratriði í
því starfi sem framundan er. Þeir aðilar sem að þessu koma
eru fyrirtækin sjálf, sjávarútvegsfyrirtækin, Háskólinn á
Akureyri, rannsóknastofnanir, hinir ýmsu fjármögnunar-
aðilar og síðast en ekki síst sérmenntað starfsfólk,” segir
Úlfar Steindórsson, stjórnarformaður líftæknifyrirtækisins
Primex.
Úlfar segir að nokkur sjávarlíftæknifyrirtæki hafi nú þegar
haslað sér völl á Norðurlandi eða séu í startholunum. Hann
nefnir Primex á Siglufirði, sem vinnur kítin og kítósan úr
rækjuskel og framleiðir einnig bragðefni fyrir gæludýrafóður-
markaðinn í Bandaríkjunum, Glucomed á Húsavík, sem ekki
hefur hafið rekstur, en þar er ætlunin að framleiða gluposamin -
afurð unnin úr kítininu, Sero á Skagaströnd vinnur bragðefni úr
sjávarfangi og á Akureyri fer Brim á næstu mánuðum af stað
með framleiðslu á gelatíni úr fiskroði.
„Sjávarútvegsfyrirtækin skipta að sjálfsögðu lykilmáli í þess-
um iðnaði og sem betur fer eru flest sjávarútvegsfyrirtæki á
Norðurlandi mjög öflug og hafa þess vegna haft burði til þess að
taka þátt í þessum verkefnum. Fyrirtæki eins og Samherji, Brim
og Þormóður rammi hafa fjárfest í fiskeldisfyrirtækjum og
einnig í líftæknifyrirtækjum eða eru að fara af stað með starf-
semi sem er í þessum geira. Án þessara sterku bakhjarla hefðu
sum þessara verkefna ekki farið af stað. Annað sem skiptir máli í
þessu sambandi er sú framleiðsluþekking sem er inni í þessum
fyrirtækjum. Ég vil nefna að þegar unnið var að því að byggja
upp Primex á Siglufirði, lögðu aðilar úr fiskimjölsiðnaðinum
mikið fram,” segir Úlfar.
Háskólinn á Akureyri gegnir lykilhlutverki
„Háskólinn á Akureyri kemur til með gegna miklu hlutverki í
uppbyggingu líftækniiðnaðarins hér á svæðinu. Með því að taka
þátt í verkefnum á þessu sviði á skólinn mikla möguleika á því
að tengjast erlendum samstarfsaðilum, bæði rannsóknastofnun-
um og háskólum.
Rannsóknastofnanir hér á svæðinu skipta líka miklu máli. Við
sem höfum verið að vinna á þessu sviði teljum mikilvægt að
auka samstarf milli aðila. Okkur finnst stundum sem ekki sé
verið að nýta fjármagnið jafn vel og væri hægt ef menn hefðu í
huga þá möguleika að vinna saman að verkefnunum í stað þess
að vinna þau á mörgum stöðum.”
Styrkleikar/veikleikar
„Í mínum huga er ljóst að öflug sjávarútvegsfyrirtæki og Há-
skólinn á Akureyri eru lykilatriði í því að unnt verði að halda
áfram við að þróa þennan iðnað. Þær rannsóknastofnanir sem hér
eru eru að sjálfsögðu styrkur fyrir líftækniiðnaðinn, en á þeirra
vegum hefur verið töluverð vinna á þessu sviði. Hugmyndin um
rannsóknasetur hér á svæðinu er líka styrkur.
Það er hins vegar ákveðinn veikleiki, ekki bara á Norðurlandi,
að fyrir hendi er takmörkuð þekking í líftækniiðnaðinum, en ef
rétt er á málum haldið mun takast á nokkrum árum að byggja
þessa þekkingu upp.
Síðan er skortur á þolinmóðu fjármagni, þolinmótt fjármagn
er mikilsvert atriði fyrir líftæknifyrirtækin. Það er líka ákveðinn
veikleiki að líftæknifyrirtækin eru smá og þola þess vegna ekki
miklar breytingar í umhverfinu.”
Tækifærin eru fyrir hendi
„Tækifærin í líftækniiðnaðinum eru klárlega til staðar og ég tel
mikilsvert að byggja á þeim grunni sem er til staðar, stuðla að
samstarfi aðila og ég bind líka vonir við uppbyggingu auðlinda-
líftækni Háskólans á Akureyri. Ég tel að skólinn þurfi að skapa
sér sérstöðu í þessum efnum. Það er verið að skoða þann mögu-
leika að setja upp það sem kallað er Öndvegissetur á Akureyri.
Þetta Öndvegissetur gæti orðið fulltrúi íslenskra fyrirtækja sem
eru að sækja um rannsóknastyrki inn í Evrópusambandið. Með
því að beita einum slíkum aðila gagnvart Evrópusambandinu
gætu nokkur fyrirtæki unnið saman að ákveðnum verkefnum.”
Allt á einum stað
„Það liggur ljóst fyrir að Norðurland á alla möguleika á því að
vera svæði þar sem fyrirtæki í sjávarlíftækni geta blómstrað.
Menn þurfa að komast að niðurstöðu um það með hvaða hætti
er unnt að samnýta þær takmörkuðu auðlindir sem fyrir hendi
eru og þá er ég að tala um hráefni, fólk og fjármagn. Það er
einnig nauðsynlegt fyrir svæðið að skilgreina hvernig það getur
tengst erlendum samstarfsaðilum, eins og ÚA hefur verið að
gera í sínu gelatínverkefni.
Án þess að um það hafi verið tekin ákvörðun, þá er ljóst að
við hjá Primexs höfum mikið rætt um þann möguleika að
rannsókna- og þróunarstarf fyrirtækisins, sem til þessa hefur
verið í Reykjavík, verði flutt til Akureyrar. Ástæðan er einfald-
lega sú að hér eru á einum stað saman komnir allir þeir þættir
sem til þarf til að ná árangri í líftækni,” segir Úlfar Steindórs-
son.
Úlfar Steindórsson, stjórnarformaður
Primex:
Miklir möguleikar
í líftækniiðnaði
á Norðurlandi
B L A Ð AU K I U M S J Á VA R Ú T V E G Á N O R Ð U R L A N D I
Úlfar Steindórsson: „Okkur finnst stundum sem ekki sé verið að nýta
fjármagnið jafn vel og væri hægt ef menn hefðu í huga þá möguleika að
vinna saman að verkefnunum í stað þess að vinna þau á mörgum stöðum.”