Ægir - 01.06.2003, Blaðsíða 31
31
F I S K V I N N S L A N
að spurningin um launakjör fisk-
vinnslufólks sé erfið og vand með
farin. „Í mörgum tilfellum hafa
launakjör fiskvinnslufólks lagast á
síðustu árum, þó fyrst og fremst
hjá því fólki sem vinnur eftir
kaupaukakerfum. Því má heldur
ekki gleyma að þessu hefur oft
verið náð fram með svokallaðri
hagræðingu þar sem ávinningur
af t.d. aukinni tæknivæðingu hef-
ur skilað sér í bæði vasa launa-
manna og atvinnurekenda. En
síðan má ekki gleyma því að
dæmi er um að ekki sé unnið eftir
kaupaukakerfi, þar eru starfs-
menn á tímakaupi.
Ég kannast vel við það að
stjórnendur margra fyrirtækja
tala um að laun fiskvinnslufólks
hafi hækkað svo og svo mikið.
Inni í þeim tölum taka menn
hins vegar ekki tillit til þess að
fyrirtækin eru mörg hver að
stoppa í margar vikur yfir sumar-
mánuðina og á meðan verður
starfsfólkið fyrir umtalsverðri
tekjuskerðingu. Það sama er
reyndar uppi á teningnum hjá
mörgum fyrirtækjum í desember
vegna hráefnisskorts. Þegar menn
eru að tala opinberlega um launa-
kjör fiskvinnslufólks, finnst mér
því að eigi að horfa á heildar-
myndina, hver launin eru yfir allt
árið. Ég veit að það eru gríðarlega
miklir fjármunir sem renna frá
Atvinnuleysistryggingasjóði til
fiskvinnslufyrirtækja og fisk-
vinnslufólks vegna tímabundinna
vinnslustoppa og það segir
ákveðna sögu.“
Nauðsyn á öflugu
kynningarátaki
Núna á haustdögum skýrast línur
með undirbúning að gerð nýrra
kjarasamninga launafólks á al-
mennum vinnumarkaði, en nú-
gildandi samningar renna út um
komandi áramót. Í síðustu kjara-
samningum samdi Flóabandalag-
ið svokallaða við sína viðsemjend-
ur og landsbyggðarfélögin höfðu
samflot um sína samninga. Margt
bendir til að það sama verði uppi
á teningnum í komandi kjara-
samningum. Aðalsteinn telur að
fjögur atriði muni vega þyngst í
komandi kjarasamningum fisk-
vinnslufólks og viðsemjenda þess.
Í fyrsta lagi sjálf krafan um bætt
kjör í krónum og aurum, í öðru
lagi krafan um bætt starfsöryggi
fiskvinnslufólks, í þriðja lagi
starfsmenntunarmál fiskvinnslu-
fólks og í fjórða lagi telur Aðal-
steinn mikilvægt að aðilar vinnu-
markaðarins taki höndum saman
um að stórefla kynningu í þjóðfé-
laginu á nútíma fiskvinnslu. „Að
mínu mati eru uppi mjög víðtæk-
ar ranghugmyndir um hvað fisk-
vinnsla nú til dags er í raun.
Margir halda að fiskvinnsla sé
eins og hún var fyrir mörgum ára-
tugum síðan, sem er að sjálfsögðu
mikill misskilningur. Fiskvinnsla
dagsins í dag er almennt mjög
tæknivædd grein, sem við þurf-
um að koma á framfæri með
markvissum hætti.“
Aðalsteinn segist bjartsýnn á að
unnt verði að sækja kjarabætur
fiskvinnslufólki til handa. „Já, ég
verð að sjálfsögðu að vera bjart-
sýnn á það. Vissulega getur orðið
erfitt að sækja kjarabætur, eins og
jafnan áður, en ég hef aldrei tekið
þátt í auðveldum kjarasamning-
um og hef ekki trú á því að á því
verði breyting að þessu sinni.“
Starfsfræðslan verði
sjálfsagður hlutur
Eins og áður segir er það mat Að-
alsteins að starfsfræðslumálin
verði eitt af stóru málunum í
komandi kjarasamningum. Hann
segir að vissulega hafi ýmsu verið
náð fram í þeim efnum og nokkur
fyrirtæki séu að standa sig afar vel
hvað starfsfræðslu varðar. Hins
vegar megi gera enn betur í þess-
um efnum og í raun þurfi að festa
í sessi með afgerandi hætti að
starfsfræðsla sé sjálfsagður hlutur
af starfskjörum fiskvinnslufólks,
en sé ekki bundin góðvild og
áhuga einstakra stjórnenda fyrir-
tækjanna.
Aðalsteinn getur þess að á
næstu vikum og mánuðum muni
hagsmunaaðilar vinna að svokall-
aðri þarfagreiningu varðandi
starfsfræðslu fiskvinnslufólks.
Kallað verði eftir ábendingum
fyrirtækja og starfsfólks um
starfsfræðslu, hver þörfin sé og á
hvað beri að leggja áherslu.
„Margir halda að fiskvinnsla sé eins og hún var fyrir mörgum áratugum síðan, se
að sjálfsögðu mikill misskilningur,“ segir Aðalsteinn. Myndin var tekin í fiskvinn
ÚA á Akureyri.
Á næstu vikum og mánuðum vinna hagsmunaaðilar að svokallaðri þarfagreiningu
varðandi starfsfræðslu fiskvinnslufólks. Kallað verði eftir ábendingum fyrirtækja og
starfsfólks um starfsfræðslu, hver þörfin sé og á hvað beri að leggja áherslu.