Ægir - 01.06.2003, Blaðsíða 39

39
R A N N S Ó K N I R
Í haust hefst víðtækt tveggja og
hálfs árs rannsóknaverkefni („Fóð-
ur fyrir þorsk“ - Feed for Atlantic
Cod), sem miðar að því að lækka
kostnað við fóðurframleiðslu fyrir
þorskeldi. Að verkefninu koma
fyrirtæki og stofnanir á Íslandi, í
Noregi, Danmörku, Færeyjum og
Svíþjóð, en það hefur fengið um
þrjátíu milljóna króna styrk frá
Norræna iðnþróunarsjóðnum.
Frumkvæðið að verkefninu kom
frá Íslandi og því verður stýrt af
Rannveigu Björnsdóttur, deildar-
stjóra fiskeldisdeildar Rannsókna-
stofnunar fiskiðnaðarins.
Á Íslandi eru þátttakendur í
verkefninu auk Rf Fóðurverk-
smiðjan Laxá, Síldarvinnslan hf.,
Hólaskóli, Útgerðarfélag Akur-
eyringa og Primex. Í hinum lönd-
unum fjórum koma að verkefninu
háskólar, rannsóknastofnanir, fóð-
urframleiðendur, fiskeldisfyrir-
tæki og útgerðarfyrirtæki. „Það er
mjög mikilsvert að við höfum náð
góðum tengslum um þetta verk-
efni á Norðurlöndum. Við leiðum
þetta verkefni hér á Íslandi og
hefur Rf sótt um styrk til þess
með dyggri aðstoð m.a. Jóns
Árnasonar hjá Fóðurverksmiðj-
unni Laxá, sem er mjög áhuga-
samur um að leiða saman aðila til
samstarfs á þessu sviði. Við áætl-
um fyrsta fund um verkefnið í
september eða október. Hér er
um að ræða verkefni þar sem við
viljum ná saman aðilum til sam-
starfs og koma á tengslum milli
aðila á þessu sviði. Mínar vonir
standa til þess að í hverju landi
verði rannsóknaaðilar duglegir
við að verða sér úti um fjármagn
til verkefnisins,“ segir Rannveig
Björnsdóttir.
Þorskfóður að uppistöðu úr
loðnumjöli og fitu
„Við gerum okkur vonir um að
unnt verði að ákvarða þörf þorsks
á mismunandi aldursstigum fyrir
prótein og fitu úr fiski. Þorskfóð-
ur er í dag fyrst og fremst fram-
leitt úr hágæða loðnumjöli og
fitu, sem er mjög dýrt hráefni.
Þess vegna komast margir að
þeirri niðurstöðu að vegna mikils
fóðurkostnaðar geti þorskeldi
ekki borgað sig. Það er ýmislegt
sem bendir til þess að innihald
fiskpróteina og fitu í fóðri fyrir
þorskinn sé óþarflega hátt og
unnt sé að lækka framleiðslu-
kostnaðinn verulega með því að
nýta að hluta prótein og fitu af
öðrum uppruna og lækka þannig
hlutfall hágæða fiskimjöls og lýs-
is í fóðrinu. Sem sjávarlífvera þarf
þorskurinn fitusýrur og prótein
úr sjávarfangi, en vafi leikur á því
að það þurfi að vera í jafnmiklum
mæli og er í þorskfóðri í dag. Það
má hugsa sér að fá bæði prótein
og fitu úr t.d. soja og öðru. Það er
nokkur vissa fyrir því að það er
hægt að minnka þessar dýrari
tegundir í fóðri fyrir þorskinn, en
spurningin sem við viljum fá
svarað er hversu mikið er hægt að
minnka þær án þess að komi nið-
ur á gæðum og gildi fóðursins.
Ég geri ráð fyrir því að á fyrsta
fundi verkefnisins í haust muni
ég leggja áherslu á að þátttakend-
ur í verkefninu afli fjár í hverju
landi til þess að gera eins víðtæk-
ar rannsóknir á þessu sviði og
kostur er,“ segir Rannveig.
Hugsanlega upphafið að víð-
tækara rannsóknaverkefni
Rannveig segir ljóst að ýmsir að-
ilar hafi verið að þreifa sig áfram í
þessum efnum í nágrannalöndun-
um, en þær athuganir hafi ekki
verið birtar almenningi nema að
mjög litlu leyti. Þessu nýja rann-
sóknaverkefni sé ætlað að bæta úr
því. „Verkefnið nær til að byrja
með til nágrannalandanna, en í
framtíðinni vildi ég sjá að það
tæki til fleiri Evrópulanda. Eins
og áður segir er Rannveig Björns-
dóttir deildarstjóri fiskeldisdeild-
ar Rf, en hún hefur aðsetur á Ak-
ureyri og er raunar í hlutastarfi
sem kennari við auðlindadeild
Háskólans á Akureyri. „Í þessari
fiskeldisdeild, sem hóf starfsemi
um sl. áramót, viljum við til að
byrja með leggja áherslu á rann-
sóknir varðandi fiskeldisfóður,
bæði fyrir þorsk og aðrar sjávar-
tegundir, og þá er ég að tala um
fóður frá fyrstu stigum eldisins,“
segir Rannveig.
„Fóður fyrir þorsk“ - athyglisvert rannsóknaverkefni um þorskeldisfóður:
Markmiðið að lækka
fóðurkostnað
- segir Rannveig Björnsdóttir, verkefnastjóri
Rannveig Björnsdóttir.