Ægir - 01.07.2003, Blaðsíða 42

42
AU S T U R L A N D
„Það eru afar sterk öfl sem
vilja leggja niður smábátaút-
gerðina í landinu. Stórútgerðin
vill fá til sín þær aflaheimildir
sem smábátarnir eru að veiða
til þess að hlutabréf þessara
stóru fyrirtækja verði eftirsótt-
ari. Ég hef stundum kallað
þetta „hlutabréfafiskveiði-
stjórnunarkerfi,“ segir Gunnar
Hjaltason, formaður Félags
smábátaeigenda á Austurlandi.
Lítill áhugi á smábátaútgerð
í Fjarðabyggð
Gunnar segir að smábátaútgerðin
skipti öllu máli í atvinnulífinu á
nokkrum stöðum á Austurlandi,
t.d. á Stöðvarfirði, Borgarfirði
eystra og Djúpavogi. „Hérna í
Fjarðabyggð sýnist mér sveitar-
stjórnin hins vegar lítinn áhuga
hafa á smábátaútgerð, enda er
Síldarvinnslan ráðandi afl,“ segir
Gunnar, sem var úti á sjó þegar
Ægir náði tali af honum. „Það
hefur verið mjög lélegt fiskerí
hérna fyrir austan í sumar, þveröf-
ugt við það sem var í fyrra. Hins
vegar hefur eilítið verið að glæð-
ast að undanförnu.“
Skelfilegt mál
Á þessu fiskveiðiári fer fjöldi daga
í dagabátakerfinu úr 21 í 19.
Þetta segir Gunnar að sé skelfi-
legt mál og hann trúir ekki öðru
en þetta verði leiðrétt. „Þegar
maður nefnir þetta við Árna
Mathiesen, sjávarútvegsráðherra,
fær maður þau svör að svona séu
lögin. En þá spyr ég: Hverjir
settu þessi lög? Við höldum okk-
ur stíft við þá kröfu að dagabát-
arnir fái 23 daga - eða 552
klukkustundir,“ segir Gunnar, en
þá er miðað við þann tíma sem
bátarnir eru á sjó - frá því þeir
leggja frá bryggju og þar til
koma í land aftur. Gunnar bendir
á að á 23 dögum og 19 dögum sé
mikill munur - eða sem svarar
tæpum hundrað klukkustundum.
Heimsmet í niðurskurði
Á heimasíðu Landssambands
smábátaeigenda var fyrir nokku
rætt um fækkun daga í dagabáta-
kerfinu niður í 19 og þar segir
m.a.: „Eftir því sem næst verður
komið eru 19 leyfilegir dagar
standandi heimsmet hvað varðar
niðurskurð í þessum efnum.
Varla þarf að geta þess að þetta
blasir að auki við á sama tíma og
verið er að auka aflaheimildir svo
um munar í nokkrum tegundum.
Forysta stórútgerðarinnar hefur
í langan tíma látið sem óð væri
vegna afla þessara báta og jafnvel
gengið svo langt að halda því
fram að „umframafli“ þeirra tefði
fyrir uppbyggingu þorskstofns-
ins. Ítrekað hefur sú ótrúlega full-
yrðing heyrst úr þeim herbúðum
að þessir bátar væru í „frjálsri
sókn“.
Staðreyndin er hinsvegar sú að
þessir bátar lifa við heimsmet í
ófrelsi og með ólíkindum að á
sama tíma og þessi staðreynd
blasir við, guma stjórnvöld af því
út um allan heim hversu frábært
fiskveiðistjórnunarkerfið íslenska
er.“
Vaxandi umsvif
hjá Skútuklöpp
Fyrir þremur árum var fiskverk-
unarfyrirtækið Skútuklöpp stofn-
að á Fáskrúðsfirði af þremur ein-
staklingum og eigendum útgerð-
ar smábátsins Narfa. Í kjölfarið á
því að fyrirtækið fékk úthlutað
93 tonna byggðakvóta ákváðu
eigendur fyrirtækisins að byggja
fiskvinnsluhús á Stöðvarfirði og
nú rekur það fiskverkun á báðum
stöðum, þó fyrst og fremst á
Stöðvarfirði. Guðni Ársælsson hjá
Skútuklöpp segir að þessi rekstur
standi og falli með smábátaút-
gerðinni. Fyrirtækið sé í viðskipt-
um við marga smábáta, fyrst og
fremst á Stöðvarfirði, en einnig
hafi afli verið keyptur af tveimur
trillum frá Eskifirði, einni trillu
frá Reyðarfirði og einni frá Fá-
skrúðsfirði. „Til að byrja með vor-
um við fyrst og fremst í vinnslu á
saltfiski, en núna höfum við
breikkað vinnsluna og seljum
minni fiskinn ferskan út. Hann
hefur bæði farið í gámum og
Byggðakvótinn
skipti sköpum
- segir Guðni Ársælsson hjá Skútuklöpp á Stöðvarfirði,
sem byggir vinnsluna á afla smábáta
Yfir sumarmánuðina vinna sex menn að jafnaði hjá Skútuklöpp við
að beita.
„Það eru ákveðin vonbrigði að á sama tíma og kvótinn er aukinn
hefur verðið fyrir ýsuna og steinbítinn farið lækkandi,“ segir Ólaf-
ur Hallgrímsson, trillukarl á Borgarfirði eystra.
Smábátar við bryggju á Borgarfirði
eystra.