Ægir - 01.02.2003, Blaðsíða 33

áður fram komna skoðun sína að
auka mætti verðmæti sjávarafla
verulega. Hann vitnaði til
skýrslu sem var tekin saman um
þetta mál þar sem kemur fram sú
skoðun að auka megi verðmæti
sjávarafla um 5-6% á ári, sem
þýðir að á næstu 5-10 árum geti
verðmætin aukist úr 130 millj-
örðum króna í 240 milljarða
króna. „Helstu verkefnin eru að
vinna markaði fyrir nýja tegund-
ir, leggja grunn að þekkingu í
líftækni, bæta hefðbundna
vinnslutækni og meðferð sjávar-
afla um borð í skipum og við
vinnslu. Þá er mikil áhersla á eldi
sjávardýra sem vonandi gefur
mörgum ykkar sem starfið í fisk-
útflutningi ný sóknarfæri.“ Og
ráðherra bætti við: „Einn þáttur í
því að auka verðmæti sjávarfangs
er að gera sem mest verðmæti úr
aflanum áður en hann fer úr
landi. Reglulega kemur upp um-
ræða um að stór hluti hans sé
fluttur úr landi án þess að ís-
lenskir fiskverkendur hafi tæki-
færi til þess að bjóða í hann.“ Í
þessu ljósi undirritaði sjávarút-
vegsráðherra nýja reglugerð um
miðjan febrúar sl. sem kveður á
um að tilkynna skuli fyrirhugað-
an útflutning á óunnum og
óvigtuðum afla sem fluttur er
(þ.e. ekki vigtaður í íslenskri
höfn) á erlendan uppboðsmarkað
með 24 tíma fyrirvara. Þetta á
við hvort heldur aflinn er fluttur
með farmskipi eða veiðiskipi sem
siglir beint af miðum með eigin
afla á erlendan markað. Reglu-
gerðin mun taka gildi 15. apríl
nk.
Fiskistofa veitir upplýsingar
„Fiskistofa mun halda úti sér-
stakri vefsíðu á veraldarvefnum
þar sem upplýsingar um fyrir-
hugaðan útflutning afla á hverj-
um tíma verða öllum aðgengileg-
ar. Jafnframt skulu þar liggja fyr-
ir upplýsingar um nafn og síma-
númer þess aðila sem að útflutn-
ingnum stendur. Hlutverk Fiski-
stofu er eingöngu upplýsinga-
miðlum en útflytjendur munu
sjálfir annast skráninguna á eigin
ábyrgð. Einnig mun Fiskistofa
birta á vefsíðu sinni upplýsingar
um verð á óunnum og óvigtuðum
útfluttum afla sem landað er á er-
lendum fiskmörkuðum með þeim
hætti að samanburður á milli ein-
stakra markaða á ákveðnum tíma
verði mögulegur.“
Skortur á fóðri til fiskeldis 2008
Skortur verður á fiskimjöli 2008 og á lýsi frá 2005 segir Webjørn Melle hjá
Hafrannsóknastofnuninni norsku í viðtali við Fiskaren. Hann byggir álit sitt meðal
annars á því að búist er við mikilli aukningu fiskeldis á næstu árum. Melle segir
nauðsynlegt að nýta allt fáanlegt innlent hráefni til fóðurframleiðslu betur en nú er
gert; meira hráefni sé ekki hægt að sækja í þá hluta fæðukeðjunnar sem nú eru nýttir
og því þurfi að leita í aðra hluta hennar til að hægt verði að framleiða meira fóður.
Vín sem ekki veldur timburmönnum
Genatæknin kemur víða við. Í Suður-Afríku er hún notuð við bruggun víns sem ekki
veldur timburmönnum.
Það eru bakteríur og sveppir í víninu sem framleiða ýmiss konar eitur sem veldur
höfuðverk og annarri vanlíðan eftir mikla drykkju. Nú er búið að leysa þann vanda.
Við Vínlíftæknistofnun Stellenbosch háskólans hefur verið ræktaður gersveppur sem
framleiðir þrjú bakteríudrepandi efni og tvö efni, sem hamla sveppagróðri í víninu.
Þar með hillir undir vín sem drekka má ótæpilega án þess að fá timburmenn, segir í
tímaritinu New Scientist.
En ekki eru allir jafn ánægðir. – Vínframleiðendur vilja ekki láta bendla sig við
genatækni, segir Florian Bauer, vínframleiðandi í Suður-Afríku. – Víngerð á að
byggjast á hefðbundnu handverki og gömlum uppskriftum.
Meiri Rússafiskur boðinn upp
Búist er við að 107.000 af rússneskum fiskikvóta fari á uppboð 2003, sem er
tvöföldun frá fyrra ári. Kílóverðið miðað við slægðan fisk gæti orðið um ÍSK 100 en
markaðsverð er um ÍSK 187.
Blákaldar staðreyndir
Margir innan sjávarútvegsins sjá ekki hvernig togarar, sem kaupa kvóta á þessu verði,
geta borið sig þegar kostnaður á hvert kíló af fiski er orðinn ÍSK 99 áður en
veiðarfærin eru bleytt, hefur Fiskaren eftir Trygve Myrvang, útgerðarmanni.
Hann greinir frá nokkrum staðreyndum um þessa hluti en vill ekki frekar tjá sig um
efnið.
Almett telja menn innan sjávarútvegsins að aukinn kostnaður, til dæmis vegna
hækkunar kvótaverðs, muni leiða til aukinnar umskipunar á alþjóðahafsvæðum. Árið
2001 fóru aðeins 13-14% af rússneskum aflakvóta á uppboð. Allt hitt rann til
útgerðanna í Norðvestur-Rússlandi.
55.000 tonn
Árið 2002 fóru 60.000 tonn af kvóta Rússlands á uppboð og búist er við 107.000
tonnum 2003. Þegar búið er að draga frá afla í rannsóknaskyni og samkvæmt
sérsamningum eru aðeins eftir 55.000 tonn til hefðbundinna skipta.
Jafnframt eykst hlutur rússneska flotans í löndun frysts fisks í Noregi. Árið 2002 nam
hann rúmum 80% en 2003 stefnir í 90%.
Bananapálminn að deyja út
Ef þú ert sólginn í banana ættir þú að borða þá meðan þú getur. Eftir tíu ár gætu
þessir ávextir verið horfnir fyrir fullt og allt, segir í New Scientist.
Bananapálmar um allan heim eru nú sýktir af sveppi, panamaveiki og öðrum
sjúkdómum sem smátt og smátt drepur plöntuna. Allir bananapálmar eru komnir af
einni og sömu plöntunni, sem trúlega varð til við stökkbreytingu fyrir um tíu þúsund
árum. Sú planta bar ófrjó aldin. Frummaðurinn komst upp á að borða þau og taka
græðlinga af plöntunni og þannig koll af kolli allt fram á okkar daga. Gen
bananapálmans eru því einsleit og litlar líkur á að ónæmar plöntur finnist.