Ægir - 01.07.2005, Blaðsíða 38

38
S J Ó M E N N S K A
Þegar stór frystitogari með 26
karla í áhöfn er að leggja í fjög-
urra vikna veiðiferð er höfuðverk-
ur kokksins að panta inn allan
þann kost sem þarf. Þar er að
mörgu að hyggja, svo sem því að
maturinn sé staðgóður og karl-
arnir fái sem mest að bíta að
brenna, því átök í púlvinnu út á
reginhafi kalla á slíkt.
Á Rán HF er miðað við fjög-
urra vikna veiðiferðir, þá ýmist
suður fyrir land, á Vestfjarðarmið
eða á aðra slóðir. Eigi túrinn að
vera skemmri er slíkt tekið fram
við kokkinn áður en hann fer í
innkaupin. Þumalputtareglan er
annars sú að fæðispeningar sjó-
manna séu 900 kr. fyrir hvern dag
og í því ljósi er miðað við að
kaupa kost fyrir ekki meira en
800 þúsund krónur.
„Ég hef svo sem ekkert ákveðið
upplegg þegar ég panta inn um
það hvernig matur skuli vera á
borðum. Reyni bara að hafa þetta
sem allra fjölbreytast,“ segir
Finnur, sem oft kveðst grípa til
þess að vera með fisk, enda
heimatökin hæg. „Strákarnir eru
ekki alltaf hrifnir af því, enda eru
þeir með fisk í höndunum allan
daginn og finnst því stundum
nóg komið. En hvað sem því líður
er fiskur alveg herramannsmatur;
hvort sem hann er gratíneraður,
soðinn, steiktur í raspi og hvernig
sem er. Sjálfum finnst mér fiskur
alltaf bestur snöggsteiktur á
pönnu, velt upp úr hveiti og lítið
sem ekkert kryddaður.“
Þá smyr ég meira
Fyrst eftir að látið er úr höfn og
stímt á miðin segist Finnur ekki
hafa mikið fyrir matargerðinni,
enda séu menn þá lítið að vinna
og því léttir á fóðrum. „Fyrstu
dagana eru menn mikið í ávöxt-
um og slíku. Síðan þegar
ferskvaran inni á kæli fer að
minnka snýr maður sér að því
niðursoðna. Þegar veiði er dræm
eru fáar aukamáltíðir inn á milli
en þegar við erum að fá fullt troll
af fiski og það er botnlaus vinna
smyr ég meira fyrir hvern kaffi-
tíma. Menn eiga slíkt inni, því
matur og mórall um borð spila
mikið saman.“
Annar þáttur sem hefur mikil
áhrif á matarræði um borð er ald-
ur skipverja. „Þeir yngri, til
dæmis sumarstrákarnir, fara mik-
ið í Cocopuffs og drekka mjólk
eða kakó þótt stundum komi líka
þeir tímar að þeir taki mjög
hraustlega til matar síns og hafa
líka alveg þörf fyrir slíkt. Ég er
alltaf með fisk og kjöt til skiptis í
aðalmáltíðum sitthvorn daginn.
Hvað ég hef svo nákvæmlega frá
einum degi til annars spila ég
bara eftir eyranu. Þetta ræðst
mikið af því hvernig ég hef raðað
inn í frystinn í upphafi ferðar,“
segir Finnur. Bætir við að vissu-
lega séu yngstu skipverjarnir
spenntir fyrir því að fá pizzur,
hamborgara og slíkan mat. Hann
sé hins vegar ekki á boðstólum
nema í undantekningartilvikum,
enda sé skyndibitafæðið takmörk-
uð undirstaða fyrir menn í erfiðis-
vinnu sem þurfa margar hitaein-
ingar til að lifa daginn af.
Níu kílóum léttari
Finnur Bjarki Tryggvason er 34
ára að aldri og hefur verið á Rán í
tæplega ár. Hann segir koma sér
vel í starfi kokksins að vera kjöt-
iðnaðarmaður að mennt, en hann
starfaði sem slíkur í allmörg ár.
„Mér finnast þessir ungu strákar
sem eru hér á skipinu standa sig
býsna vel. Stundum þyrftu þeir
að borða staðbetri mat, það dugar
skammt að liggja í sykurbomb-
um. Á sjónum þurfa menn síðan
ekki að hafa miklar áhyggjur af
aukakílóum þótt þeir taki hraust-
lega til matar síns, yfirleitt er
vinnan mikil og þá brenna menn
miklu. Sjálfur fór ég hér einn túr
sem háseti og kom í land níu
kílóum léttari. Og mátti vel við
því.“
Kokkar í 26 karla í fjögurra vikna veiðiferð og kaupir kost fyrir 800 þúsund:
Matur og mórall spila
mikið saman
„Stundum er talað um hve vanþakklátt starf sé að vera kokkur til sjós,
en sú er alls ekki raunin að mér finnst. Þvert á móti. Karlarnir leyfa mér
alveg að vita ef þeim finnst mér takast upp við eldamennskuna. Hvern-
ig mórallinn er um borð stjórnast líka talsvert af matnum. Ef mönnum
líkar ekki það sem er á borðum fara þeir að röfla yfir öllu, sem aftur
smitar út frá sér og þá verður andrúmsloftið um borð leiðinlegt,“ segir
Finnur Bjarki Tryggvason, kokkur á Hafnarfjarðartogaranum Rán.
Pöntun á kosti fyrir
túrinn. Þegar 26 karl-
ar eru í áhöfn og
vinnan erfið þurfa
þeir ekkert smáræði.
Reynt er að hafa mat-
inn fjölbreyttan - og
staðgóðan.
Texti og mynd:
Sigurður
Bogi Sævarsson.