Ægir - 01.09.2005, Blaðsíða 36

36
R Á Ð S T E F N A S Ó K N A R
og samstarfi um rannsóknir og
vísindi, stuðlar að meira gagnsæi
og umræðu um rannsóknaniður-
stöður, er ódýrara í framkvæmd
vegna samlegðaráhrifa, stuðlar að
frekari sérfræðiþekkingu íslenskra
námsmanna og þekkingar á nýt-
ingarmöguleikum íslenskra auð-
linda og auðlindastjórnun.
Allmargar stofnanir, skólar og
fyrirtæki, í okkar fámenna þjóðfé-
lagi, eru nú að sinna ýmsum af-
mörkuðum sviðum rannsókna og
kennslu í auðlindamálum. Sam-
starf milli þessa aðila hefur verið
alltof takmarkað hingað til sem er
mjög miður í ljósi augljósra hags-
muna Íslendinga og íslenska hag-
kerfisins af samstilltu átaki í auð-
lindamálum,“ segir Björn.
Þarf öflugan
„auðlindaháskóla“
Björn sagði það sína skoðun að Ís-
lendingar þyrftu að leggja metn-
að sinn í að byggja upp háskóla-
stofnun sem hefði það á stefnu-
skrá og leiðarljósi að bjóða upp á
öflugt, alþjóðlegt rannsóknatengt
grunn- og framhaldsnám um
sjálfbæra nýtingu íslenskra auð-
linda, til sjós og lands. Gera
þyrfti námið eftirsóknarvert og
spennandi valkost fyrir íslenskt
menntafólk og sýna fram á mikil-
vægi slíkar menntunar fyrir ís-
lenskt framtíðar þjóðfélag. Há-
skólinn legði stund á kennslu og
rannsóknir á öllum sviðum auð-
lindamála, m.a. sjávarútvegs- og
fiskeldismál, auðlindalíftækni,
endurnýjanlega orkugjafa,
ferskvatnsauðlindir og jarðefni,
og aðrar landsnytjar. Aðferðafræði
sem beitt er við rannsóknir á
einni auðlind og sú þekking sem
skapaðist, mætti þannig nýta við
rannsóknir á öðrum auðlindum.
„Námið þarf því að vekja áhuga
íslenskra sem og erlendra nem-
enda að stunda hér á landi alþjóð-
legt framhaldsnám á ýmsum svið-
um auðlindamála, og taka að sér
rannsóknarverkefni sem tengjast
íslenskum auðlindum.
Slík háskólastofnun mun verða
gulls ígildi fyrir framtíð íslenska
þekkingarþjóðfélagsins, þjóðfé-
lags sem mun eiga sitt mikið
undir gjöfulum náttúruauðlind-
um í framtíðinni, sem hingað til.
Rannsóknaráherslur yrðu á há-
gæða grunnrannsóknir sem
tengdar væru rannsóknatengdu
alþjóðlegu framhaldsnámi til
meistara- og doktorsprófs við há-
skólann, nýsköpun, og nýjum
nýtingarmöguleikum þeirra auð-
linda sem fyrir eru. Stefnt væri að
því að innan þessa „Auðlindahá-
skóla“ væri saman komin á einum
stað besta faglega þekking sem
völ er á um íslenskar auðlindir á
hverjum tíma,“ segir Björn.
Auðlindadeild HA
„Svo vel vill til að fyrsti vísir að
þannig alhliða „Auðlindaháskóla“
er þegar kominn fram og það hér
á Akureyri. Hefur að vísu ekki átt
langa starfsævi, eða rétt um þrjú
ár. Hér er átt við stofnun auð-
lindadeildar Háskólans á Akur-
eyri, haustið 2002, en þeirri deild
var komið á fót á stoðum fyrrum
sjávarútvegsdeildar Háskólans
sem stofnsett var árið 1990 og var
þá eina háskóladeild sem fékkst
við kennslu í þeim fræðum á
landinu. Með tilkomu auðlinda-
deildar skapaðist einstakt tæki-
færi fyrir Háskólann á Akureyri
til að byggja upp sérstöðu á ýms-
um öðrum veigamiklum sviðum
auðlindafræða, og miðla nýrri og
hagnýtri þekkingu til samfélags-
ins.
Auðlindadeild er sú eina innan
íslenskra háskóla sem leggur
áherslu á hið þverfaglega svið
auðlindafræða, en innan deildar-
innar eru þrjú megináherslusvið
eða námsbrautir; umhverfis- og
orkubraut, líftæknibraut og sjáv-
arútvegs- og fiskeldisbraut.
Auðlindadeild leggur áherslu á
nám og rannsóknir í raunvísind-
um og tæknigreinum samhliða
vissum áherslum á auðlindahag-
fræði, stjórnunar- og markaðs-
fræði. Slík menntun er forsenda
góðrar auðlindastjórnunar og
skipulags, og ýtir undir sjálfbæra
nýtingu auðlinda og verðmæta-
sköpunar.
Deildin er enn sem komið er
mjög smá í sniðum, með einungis
um 125 nemendur. Verið er að
vinna markvisst að því að auka
við nemendafjöldann, en mikill
tími hefur þó farið í uppbygg-
ingu brauta og innri gæðamál,
m.a. nýverið í uppbyggingu
orkusviðs deildarinnar. Boðið er
upp á B.Sc. nám í umhverfis-
fræði, orkufræði, líftækni, sjávar-
útvegsfræði og fiskeldisfræði. Nú
í haust var í fyrsta sinn í boði
rannsóknatengt tveggja ára
meistaranám (M.Sc.) í auðlinda-
fræði, og stunda nú 6 nemendur
framhaldsnám við deildina.
Námið á sjávarútvegs- og fisk-
eldisbraut auðlindadeildar á sér
lengri sögu en annað nám innan
deildarinnar þar sem það byggist
að miklu leyti á námsframboði
fyrrum sjávarútvegsdeildar.
Auk raunvísindagrunns og
grunnnámskeiða í hagfræði og
stjórnun er áherslan í B.Sc. nám-
inu á ýmsa séráfanga í sjávarút-
vegs- og fiskeldisfræðum og má
þar m.a. nefna haf- og veðurfræði,
sjávarlíffræði, fiskifræði, stofn-
stærðarfræði, vinnslutækni, fiska-
lífeðlisfræði, fiskeldi, eldistækni,
fóður- og hráefnisfræði, matvæla-
fræði fiska, fisksjúkdóma, skipa-
tækni og siglinga- og veiðitækni.
Námið hefur nýst okkar nem-
endum mjög vel til rannsókna-
og stjórnunarstarfa í sjávarútvegi
og til starfa í fiskeldi og er einnig
góður grunnur til frekari náms. Í
náminu er lögð mikil áhersla á
nána samvinnu við þau fyrirtæki
og stofnanir sem vinna við sjávar-
útveg og eru staðsett á svæðinu,“
sagði Björn Gunnarsson.
aegir9sept2005 7.11.2005 18:18 Page 36