Ægir - 01.11.2005, Blaðsíða 56

56
U P P G J Ö R Á R S I N S
við getum veitt eins og um miðja
síðustu öld þrjú til fimm hundr-
uð þúsund tonn á ári. Ég er ekki í
þeim hópi manna sem veit hvað
er til ráða, en auðvitað spyr mað-
ur sig hvort verið geti að við
séum að gera rangt með til dæmis
veiðum okkar á loðnu sem síðan
með öðrum þáttum kemur í veg
fyrir að við náum að byggja
þorskstofnin upp að nýju. Til að
reyna að svara svona vangaveltum
verðum við að stórefla hafrann-
sóknir.
2. Ég hef málað nokkuð dökka
mynd af þessu ári, það liggur því
beinast við að vonast til að á
næsta ári veikist gengi krónunnar
þannig að sjávarútveginum verði
búin viðunandi rekstrarskilyrði
hvað það varðar. Þá vonast ég til
að fiskistofnar okkar vaxi og dafni
sem aldrei fyrr, þannig að afkoma
þeirra manna sem á sjónum starfa
megi vera sem allra best.
Arnar Sigurmundsson, formaður
Samtaka fiskvinnslustöðva:
Gengishækkun
krónunnar hefur sligað
mörg fyrirtæki
1. Það sem
ber hæst að
mínu mati á
árinu 2005 er
áframhald-
andi gengis-
hækkun ís-
lensku krón-
unnar gagn-
vart erlend-
um gjaldmiðlum og þau nei-
kvæðu áhrif sem hún hefur á
rekstur og afkomu sjávarútvegs-
fyrirtækja.
Hefðu ekki komið til erlendar
verðhækkanir á sjávarafurðum,
sem brúa að hluta þá lækkun
skilaverðs sem gengishækkunin
orsakar, þá er nokkuð öruggt að
mun fleiri fyrirtæki í sjávarútvegi
væri nú komin í þrot. Það er
kaldhæðnislegt að á tímum geng-
ishækkunar skulum við einnig
vera að fást við verðbólgu innan-
lands umfram viðmiðunarmörk í
kjarasamningum. Í þeim var gert
ráð fyrir umtalsvert lægra gengi
og að verðbólga væri engu að síð-
ur nálægt viðmiðun Seðlabank-
ans. Í stað verðhjöðnunar mælist
nú verðbólga nálægt 4% á sama
tíma og gengi krónunnar hefur
styrkst um nálægt 10% á þessu
ári.
Nýlega tókst að koma í veg fyr-
ir að kjarasamningar á almennum
vinnumarkaði opnuðust á ný í
byrjun næsta árs, með samkomu-
lagi Samtaka atvinnulífsins og
Alþýðusambandsins, með að-
komu ríkisvaldsins varðandi
nokkur mikilvæg félagsleg mál-
efni.
Af öðrum þáttum má nefna
áframhald á langvarandi erfiðleik-
um í rækjunni með tilheyrandi
lokun rækjuverksmiðja sem ekki
sér fyrir endann á og þá óvissu
sem skapaðist þegar sumarveiðar
á loðnu féllu niður.
Í lok september sl. lét Árni M.
Mathiesen af störfum sem sjávar-
útvegsráðherra eftir sex áru setu í
ríkisstjórn og tók við embætti
fjármálaráðherra og Einar K.
Guðfinnsson tók við embætti
sjávarútvegsráðherra sama dag.
Samtök fiskvinnslustöðva höfðu
gott samstarf við Árna Mathiesen
sem sjávarútvegsráðherra og er
honum óskað velfarnaðar í nýju
embætti. Þá er Einari Kristni
Guðfinnssyni óskað velfarnaðar,
en hann hefur góðan bakgrunn og
reynslu í sjávarútvegi sem mun
án efa nýtast honum vel í starfi.
2. Ég er ekkert sérstaklega bjart-
sýnn á gengi sjávarútvegsfyrir-
tækja á árinu 2006. Kemur þar
ýmislegt til. Þar vegur þróun
gengis þyngst eins og á þessu ári.
Ætla má að gengi krónunnar
verði áfram óhagstætt fyrir út-
flutningsgreinar á næstunni þrátt
fyrir að krónan hafi nokkuð gefið
eftir í viðskiptun í fyrstu vikum
desember á þessu ári. Flestir virð-
ast skilja að þessi háa króna er að
sliga mörg fyrirtæki, engu að síð-
ur er eins og önnur sjónarmið
vegi þyngra og hagsmunir þeirra
sem vilja halda uppi hárri krónu
ráði þar mestu. Ætla verður að
gengi krónunnar muni láta undan
síga á næstunni og lagi sig að
þeim raunveruleika sem við
búum við. Nú er tryggt að vinnu-
friður verði á almennum vinnu-
markaði til ársloka 2006 að
minnsta kosti. Aftur á móti er að
skapast ófriðlegt ástand á vinnu-
markaði hjá starfsfólki nokkura
sveitarfélaga þrátt fyrir gildandi
kjarasamninga og virðast stjórn-
endur nokkurra sveitarfélaga ekki
hafa það úthald og ábyrgð sem
nauðsynleg er til þess að halda sjó
á kosningaári til sveitarstjórna.
Íslenskur sjávarútvegur hefur
margoft sýnt hvers hann er megn-
ugur að takast á við breyttar að-
stæður. Árið 2006 verður án efa
eitt af þeim árum sem greinin
þarf að laga sig að síbreytilegu
umhverfi með þeim sigrum og
ósigrum sem slíkum aðstæðum
fylgir.
Að endingu óska ég öllum
þeim sem starfa við sjávarútveg
bestu óskir um gleðilegt nýtt ár.
Kristján Geirsson,
fagstjóri mengunarvarna sjávar á
Umhverfisstofnun:
Sátt um að halda hafinu
hreinu og ómenguðu
1. Haustið
2004 tóku
gildi lög nr.
33/2004 um
varnir gegn
mengun hafs
og stranda og
starf Um-
hverfisstofn-
unar árið
2005 tengdum málefnum hafsins
markaðist að miklu leyti af þess-
um merka áfanga. Að mörgu hef-
ur þurft að huga vegna hins nýja
lagaumhverfis þar sem annars
vegar hefur farið saman setning
nýrra reglugerða, endurskoðun
eldri reglugerða, og endurmat á
starfsháttum Umhverfisstofnunar
og annarra aðila sem starfa sam-
kvæmt lögunum, og hins vegar
kynning um víðan völl á lögun-
um, nýjum reglugerðum og því
sem er á döfinni.
Í daglegu amstri stjórnsýslunn-
ar hefur fangað athygli mína sá
almennt jákvæði tónn sem ég hef
orðið var við á kynningarfundum
og í samtölum við fulltrúa út-
gerða, sjómanna og hafnarstarfs-
manna gagnvart umhverfi hafs-
ins. Það er sameiginlegt markmið
og sátt um það grundvallaratriði
að halda hafinu umhverfis Ísland
hreinu og ómenguðu. Ferskur
fiskur veiddur á sjálfbæran hátt
úr hreinu og ómenguðu hafi er
grundvöllur að efnahag landsins
og það er mikilvægt að viðhalda
og styrkja þá ímynd. Þetta eru
ekki ný sannindi og ég held því
ekki fram að hér sé um stefnu-
breytingu að ræða í afstöðu sjáv-
arútvegsins, en segir kannski
sögu um nokkurn skort á sam-
aegir11_des2005.qxd 16.12.2005 15:48 Page 56