Tímarit Máls og menningar - 01.08.1940, Síða 19

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
105
farið út á þá braut, sem öllum þjóðum hefur orðið
hættulegust, að vilja skerða lýðræðið og. frelsið innan-
lands. Meðan slíkri stefnu er haldið áfram, væri það
hin liættulegasta sjálfsblekking að tala um þjóðina sem
eina heild. Eða hvernig ætti hún að treysta því, að þeir
sömu menn, sem árum saman hafa reynt að traðka vilja
hennar, sundra kröftum hennar og eingöngu liafa hlýtt
kalli sins eigin hagnaðar, muni nú allt í einu, þegar
landið er liernumið, taka upp vörn fyrir frelsi og rétt-
indum þjóðarinnar? Hugsjónin um sterka þjóðarein-
ingu er enn fjarri því að vera staðreynd. Hið mikla
hlulverk, sem nú biður íslendinga, er að skapa þessa
þjóðareiningu á nýjum og traustari grundvelli.
Sjálfur málstaður íslands er í hættu. Við eigum að
sanna fyrir heiminum, fyrir sjálfum okkur og óhorn-
um kynslóðum, að við séum menn til að vernda lífs-
rétt íslendinga. Nú og um alla tíma, þegar mest liggur
við, þarf mátturinn til sigurs að koma innan að frá
þjóðinni sjálfri, frá almenningi, frá hverjum þeim ein-
staldingi, sem gripinn verður skilningi á því, að nú þurfi
þjóðin á liðskröftum hans að halda.
Maður skyldi ætla, að til þess væru frjálsir stjórn-
málaflokkar í landinu, að þeir héldu uppi vörn fyrir
réttindum fólksins og létu ekki fámennan hóp foringja
hafa þar öll tök. Þessu fer mjög fjarri. Síðan samsteypu-
stjórn þriggja flokkanna var mjmduð, hefur allt stjórn-
málalíf í landinu verið lmeppt í harða fjötra og fámenn
klíka hinna afturhaldssömustu í hverjumflokki ráðið allri
stefnu. Óánægja hefur farið vaxandi innan allra flokka,
öll skil milli þeirra þurrkazt burtu og mætti í rauninni
virðast, að meginfylgið úr öllum flokkum gæti samein-
azt í einn á móti afturhaldsklíkunni. Opinber mótstaða
hefur samt ennþá litil komið fram, en allt ólgar undir
niðri. Fram að þessu heldur Sósíalistaflokkurinn einn
uppi andstöðu við ríkisstjórnina og hefur engin opinber
8