Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 22
228
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
anna. En vakin skal ath}Tgli á því, að greinargerð mín
snertir ekki þann þátt réttritunarinnar, sem fæst við
stafsetningu orðanna. Hún fjallar einvörðungu um nokk-
urn liluta af þeirri grein liennar, sem kalla mætti orð-
setningu. Meginhugsunin í greinargerð minni er sú, að
þessa tegund orða skuli orðsetja eftir merkingu þeirra
og að ein hugmynd skuli æfinlega auðkennd með einu
orði. Hitt sé andstætt hinum lífrænu lögum málsins, að
auðkenna eina hugmynd með svo og svo mörgum sund-
urlausum orðum.
Nú mun lesandinn sennilega spyrja: Hvað er unnið
við þessa réttritun?
Þessari spurningu myndi ég svara þannig:
I fyrsta lagi: Hún er í miklu fyllra samræmi við
merkingu þessara orðasamlianda, framburð þeirra og
setningafræðilega stöðu heldur en núverandi réttritun.
f öðru lagi: Með henni verður miklu lengra komizt
í að samræma rithátt slíkra orðasambanda hæði inn-
byrðis og við aðra orðflokka málsins.
í þriðja lagi: Hún er rökréttari og skynsamlegri.
f fjórða lagi: Með henni er liægt að ná meiri skýr-
leika og nákvæmni í rithætti.
En hefur þessi réttritun þá enga galla?
Jú, hún hefur einn galla. Hún er lítið eitt vanda-
samari en sá ritháttur, sem nú tíðkast. Það er þó min
rej’nsla, að sá munur sé ekki eins mikill og sumum
kynni að virðast liann vera að óiðkuðu. Og það er
vegna þess, að hún fellur svo vel og eðlilega að fram-
burðinum og talar i' flestum tilfellum svo skýrt til al-
mennrar skynsemi.
Ég get húizt við, að einhverjir finni þessari réttrit-
un það til foráttu, að hún breyti því, sem þeir mýndu
kalla svip málsins, það er því útliti þess á pappírn-
um, sem þeir hafa vanizt. En hér er hvorki um svo
gagngerðar né víðtækar hreytingar að ræða, að þær
hafi nokkur veruleg áhrif á svip málsins. Þaraðauki