Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 43

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
249
gömlu meistaranna. Verk liinna nýtízku málara eru
andstæðurík eins og viðburðir tuttugustu aldarinnar.
Þau eru myndir af andlegum hræringum hennar, án
þess væru þau ekki sönn, og auðvitað misjafnlega góð-
ar myndir. En allt fjas um vísvitandi eyðileggingu list-
rænna verðmæta, eða kunnáttulaust kák, á ekki heima
um starf merkilegra málara nútímans. Alvara þeirra
og skapandi geta er engu minni en verið hefur á öðr-
um tímahilum.
Og að síðustu nokkur orð um það þjóðlega. Það er
tízka að ásaka yngri kynslóðir málara fyrir óþjóðleik.
Frakkar eru þá auðvitað undanskildir, þar sem list-
hreyfing sú, sem vakið hefur unga listamenn til dáða
víðs vegar um heim, á uppruna sinn í landi þeirra. En
það má minna á aðra hreyfingu, sem einnig kom frá
Frakklandi og flæddi yfir allan hinn siðaða heim, frels-
isölduna, sem stjórnarbyltingin franska vakti og hratt
við mönnum um alla Evrópu til nýrra átaka. Hræring-
ar hennar sjást í andlegum afrekum, sem unnin voru
í ýmsum löndum, án þess þó að höfundum þeirra sé
borið á brýn að vera eftirhermur franskrar menning-
ar. Það á sér stað hið gagnstæða, að þeir eru álitnir
meðal fremstu tjáenda andlegrar orku hver hjá sinni
þjóð. —- Verlc nútimamálaranna hafa á sér misjafnan
hlæ eftir þjóðernum, þar sem þau skapast, og innan
hverrar þjóðar eru ólíkir persónuleikar listamanna. Það
er engin ástæða til að álíta þjóðlegt eðli málaranna
í hættu, þó að þeir læri grundvallaratriði listar sinnar
erlendis, jafnvel þótt sá lærdómur komi frá Frakklandi.