Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 58

264
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
og utanríkisstefnu. Baráttan milli fasista og andfasista
varð höfuðinntak stjórnmálanna allt frá valdtöku Hitlers
fram að styrjöldinni.
Stefnuskrá Hitlers var ofur einföld, að minnsta kosti á
yfirborðinu: harátta gegn bolsévismanum. f Þýzkalandi
háði Hitler þessa baráttu með þeim ódæmum, sem öllum
eru kunn. f utanríkismálum beindi liann sterkustu skeyt-
unum að Sovétlýðveldunum og flutti hinum borgaralega
heimi þann boðskap, að bann væri öflugasta vígið gegn
bolsévismanum. Valdhafar Frakklands og Bretlands trúðu
orðum hans eins og nýju neti. Og þeir fyrirgáfu honum
allt, vegna þess að þeir vonuðu, að bann mundi að lokum
greiða víxifinn á Bússland. Þegar sú von brást, kallaði
enskur fávarður það „loka-liðblaup“ Hitlers. En í öll þau
sjö ár, sem Hitler bjó sig undir Evrópustyrjöldina, var
hann i augum hins brezka og franska stórauðvalds og
pólitískra brjóstmylkinga þess, aðalhjálparhella hins lirynj-
andi borgaralega þjóðfélags; liann var brimbrjótur þess
gegn rísandi alþýðubreyfingu álfunnar, og bann var vænt-
anlegur riddari þess í krossferðinni mildu gegn landinu
helga i austri. En frönsku og ensku valdhafarnir gátu þó
ekki sopið það kál, sem komið var i ausu Hitlers. Þeir
urðu að leita að innlendum „leiðtogum“ til þess að brjóta
niður lýðræðið heima fyrir. Og það var enginn skortur
á leiðtogaefnum. Smáútgáfur af Hitler spruttu upp út um
allan beim, misjafnlega vel máli farin smámenni, sem
þóttust geta leikið eftir lilutverk málarans frá Vínarborg.
Nazistaflokkar þessir og leiðtogar voru alls staðar studdir
af afturhaldssömustu lilutum borgarastéttarinnar. Á
Frakklandi lifðu enn binar gömlu ldíkur og flokksbrot,
sem frá upphafi höfðu verið lýðveldinu andstæð. Þau voru
ekki lengur konungssinnuð, því að frönsku konungsefnin
voru farin að týna tölunni. En nú leituðu þau „leiðtogans“,
hins nazíska þjóðhöfðingja nútímans. Þroskamesti félags-
skapur franskra fasista var Eldkrossinn (Croix de Feu),
sem De la Rocque ofursti stjórnaði. Félagsskapur þessi