Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 60
266
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
torginu til að mótmæla sókn fasismans. Hinn 12. febr-
úar var allsherjarverkfall um allt Frakkland, fjórar
og liálf miljón verkamanna lögðu niður vinnu. Um ger-
vallt Frakkland mynduðu verkamenn úr flokkum sós-
íalista og kommúnista samfylkingarnefndir og létu
gamlar væringar niður falla andspænis sameiginlegum
háska. Þetta var einn hinn stórfelklasti og þýðingarmesti
viðhurður í sögu verkalýðshreyfingarinnar eftir heims-
styrjöldina, og viðburðir næstu mánaða og ára áttu eftir
að sýna, að samfylking verkalýðsins var eina vopnið, sem
dugði á forynju fasismans.
Samfylkingarhreyfing frönsku verkamannanna var
formlega staðfest með haráttusáttmála sósíalistaflokksins
og kommúnistaflokksins í júlímánuði 1934, og þegar hin
andstæðu verkamannafélagssamhönd runnu saman í eitt,
þá stóð afturhaldið franska andspænis einhuga verklýðs-
hreyfingu. En samfylkingin gegn fasismanum lét ekki stað-
ar numið við þetta. I októbermánuði hóf Maurice Thorez,
aðalritari kommúnistaflokksins franska, haráttu fyrir
stofnun alþýðufylkingar, sem hefði að stefnuskrá hrauð,
frið og frelsi. Málaleitun Thorez var sérstaklega heint að
hinum frjálslynda borgaraflokki róttækra sósíalista, og
ætlunin var að vekja upp að nýju hina miklu hreyfingu
vinstri manna, sem myndazt hafði á dögum Dreyfusmáls-
ins og bjargað hafði þá lýðveldi Frakldands úr klóm hins
lýðræðisfjandsamlega afturhalds. Hugmyndin um stofnun
alþýðufylkingar fór eins og eldur í sinu um allt Frakk-
land, foringjar róltæka sósíalistaflokksins urðu nauðugir
viljugir að láta undan vilja kjósenda sinna og gera banda-
lag við samfylkingu verkalýðsins 1936.
Frakkland stóð ekki eitl uppi með alþýðufylkingu sína.
Á Spáni hafði öll alþýða landsins hundizt samtökum í al-
þýðufylkingu gegn afturhaldinu og hinni fasíslui hættu.
Austur í Kína fór á söniu lund í haráttu þjóðarinnar gegn
árás Japana. Alþýðufylkingin var að verða alþjóðlegt har-
áttuform fólksins gegn hættu fasismans. Það var því engin