Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 68

274
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
morandi í fasistum, sem vitað var um, að hefðu setið
á svikráðum við lýðveldið, þegið fé af erlendum fas-
istum og unnið leynt og ljóst að samvinnu Frakklands
og fasistarikjanna. Á bak við tjöldin unnu stjórnmála-
menn hægri flokkanna að sérfriði, og Pétain marskálk-
ur, sendiherra Frakklands á Spáni, sendi stjórn sinni
livað eftir annað friðartilboð Hitlers og mælti eindreg-
ið með þeim. Stóriðjuhöldurinn og föðurlandsvinurinn
de Wendel, meðlimur nr. 13 í Eldkrossinum, sendi járn-
málm Frakklands um Belgíu til Þýzkalands, og græddi
á tá og fingri, í „stríði“ jafnt sem friði.
Herinn, sem liafður var aðgerðalaus í Maginótvirkj-
unum, var illa launaður og enn ver skóaður og vant-
aði ábreiður hvað þá annað. Herforingjaliðið var allt
kynjað frá yfirstéttunum, rúmlega tuttugu árum á eft-
ir tímanum að því er herfræðiíegar hugmyndir snerti,
andvígt styrjöld við Þýzkaland nazismans. Það hafði
livorki sigurgetu né sigurvilja. Og vilji þjóðarinnar var
líka lamaður. Almúginn trúði því ekki, að hann væri
að heyja frelsisstríð gegn nazismanum, að liann væri
að berjast fyrir lýðræðinu. Alþýða Frakklands liafði
barizt árum saman gegn nazismanum heima og erlend-
is. Hún var fús til þess að leggja sig í alla áhættu, sem
var haráttu þessari samfara. En liún fékk ekki ráðið
við þau örlög, sem auðvaldsnornirnar sköpuðu lienni.
Nú var henni skipað að berjast fyrir lýðræði, sem liún
liafði verið svipt, fyrir frelsi, sem ekki var lengur til.
Auðvitað liefði franska alþýðan harizt eins og lietja
gegn innrásarherjum nazismans, ef henni hefði verið
leyft það. En yfirstéttin gaf upp alla vörn eftir fyrstu
áföllin i maí- og júnímánuði 1941, hún þorði ekki að
vígbúa alla þjóðina og lýsa föðurjandið í hættu, eins
og byltingarmennirnir gerðu 1793. Yfirstéttin franska
átti um tvennt að velja: almenna liervaeðingu, þjóðar-
stríð og endurreisn lýðræðisréttindanna, eða uppgjöf
og samkomulag við Hitler. Hún valdi síðari kostinn og