Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 72
278
TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
af „framandi þjóð sem jafnan liafi átt hér lítil skipti“.
Þetta er hér um hil eins fjarri sannleikanum og hægt
er að komast. Engin þjóð hefur átt liér meiri skipti.
Jafnvel þótt tengdir okkar við Frakkland væru ekki
aðrar en þær, að Gunnar á Hliðarenda er skilgetið af-
kvæmi frönsku riddararómantikinnar, mættum vér fs-
lendingar í vissum skilningi teljast franskir. Pompóla-
brauðið var ekki aðeins gott biskví, lieldur eitt hið
mesta sælgæti sem sögur fara af bæði á Austfjörðum
og Vestfjörðum. Vestfjai'ðafranska og Fáskrúðsfjarðar-
franska eru meðal hinna fáu tungna sem talaðar liafa
verið með árangri á íslandi. Þó vegur eitt meira en
allt þetta: íslenzkar sveitastúlkur höfðu nefnilega þann
lofsverða sið, þrátt fyrir þótt þær væru oft einkenni-
lega tregar við oss heimamenn, að hlaupa í veg fvrir
franska strandmenn þar sem þeir gistu og láta þá slá
undir í barn með sér, enda orti Jónas Hallgrímsson
svo um ísland:
Þar eru blessuð börnin frönsk
meS borðalagða húfu.
Þannig liefur þessu verið farið um aldaraðir. Fvrir
bragðið hittum vér í afskekktum sjávarsveitum, og
reyndar um alla landsbvggðina, smáa dökka menn þétta,
snöfurlega, sem þykir gaman að snúa upp á skeggið,
en kunna þó liagnýt tök á hverju máli, og dökkbrýnd-
ar stúlkur fagurlitar, með mjúka vör og lieitt augna-
ráð, skilningshvatar og kunna vel að húa að manni,
eftirlæti skálda. Ég hef hitt slika menn og slíkar konur
i öllum landsfjórðungum og veit vel að þetta fólk er
fransmenn — og ég landi þess.
Lif og dauði standast á. Tiu Fransmenn eru tíndir
upp á afskekktri strönd og presturinn kastar á þá rek-
unum við eyðilega kirkju með sand mikilla sæva fram-
undan, jökul að baki, en nokkrir menn úr sóknarnefnd-
inni taka ofan og syngja Allt eins og blómstrið eina.
Fn þótt aðeins tveim hafi skolað kvikum á land, þeg-