Tímarit Máls og menningar - 01.12.1941, Blaðsíða 85

TÍMARIT MÁLS OG MENNINGAR
291
ið upphaf, þó að vér höfum séð, að aðrir hyggi feg-
urri lönd á fegurri hátt en vér. Og þeim, sem hafa séð
það, væri því nær að hjálpa sinni þjóð að byggja þjóð-
lif, sem kæmist í námunda við það, er þeir liafa séð.
Vegna þess hugsunarháttar lief ég velt mér í íslenzkri
jörð, þó að ég liafi haft ástæður til að heyra og sjá
meira af heztu listum Evrópu en flestir núlifandi Is-
lendingar, og getað lifað við það.
I gömlu kirkjusálmunum kemur mikið af séreinkenn-
um Islendinga fram á hinn bezta hátt, eins og t. d. í
þessum sálmi:
Ó Guð, ó Jesús, ó andinn hár,
óbrjálað hugvitið síð og ár.
Fegurðar Ijós, er i fölskva ei rennur,
friður, er engra sturlana kennir,
eining' i sundur óslítanlig!
Upplýstu, lielgaðu, lífgaðu mig.
I fjarska heyrast hrestir og dynkir rifnandi eldfjalla,
himinninn myrkvast af öskufalli frá eldum úr iðrum
jarðarinnar, er vaða vfir friðsöm héruð, leggja í eyði
blómlegar byggðir og fagrar sveitir, eldsúlurnar stíga
til himins og jafnvel jörðin undir fótum vorum er sem
ólgandi haf, þvi að nú eru guðirnir reiðir. Þá fleygir
ekki liið hugsandi skáld þessara tíma sér flötum, ó-
styrkur og felmtraður fram á ásjónu sína, hiðjandi griða
f}rrir reiði þessari. Hann finnur ekki guð sinn hrelld-
ur og bugaður, heldur finnst honum hæsta hugmynd
andlegs mikilleiks, er hann kallar guð sinn, „vera ó-
hrjálað hugvitið síð og ár“, eitthvert ástand, er aldrei
hreytist af ytri eða innri orsökum og „engrar sturl-
unar kennir“. Meiri karlmannleg prýði og virðulegri
höfðingskapur er liér staðfestur hjá þessum afdala heim-
spekingi, föstum og stöðugum, eins og björgin, er standa
óbifandi öldum saman í fjallshlíðum hans, á hverju
sem gengur, heldur en útburðarvæl nútíma íslendinga
19*